Tliltocatl albopilosus – ptasznik kędzierzawy

Ptasznik kędzierzawy

Nazewnictwo

Nazwa angielska: curlyhair tarantula

Systematyka

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Systematyka ptaszników.

Domena:	eukarionty (Eucaryota)
Królestwo:	zwierzęta (Animalia)
Typ:	stawonogi (Arthropoda)
Podtyp:	szczękoczułkowce (Chelicerata)
Gromada:	pajęczaki (Arachnida)
Rząd:	Pająki (Araneae)
Podrząd:	Opisthothelae
Infrarząd:	Mygalomorphae
Rodzina:	Theraphosidae

Aktualna nazwa systematyczna Tliltocatl albopilosus

Gatunek opisał Valerio, 1980.

Poprzednie nazwy: Brachypelma albopilosum (do 2019)

Wygląd

W jego ubarwieniu pojawia się kolor czarny, lub ciemnobrązowy, a nawet szarawy. Młode przed wylinką wyraźnie ciemnieją, a dorosłe przybierają brązowe barwy. Odnóża, jak i odwłok są gęsto pokryte włoskami, jednak należy obawiać się jedynie włosków z odwłoka. Jak już wcześniej pisałem, „duże” rozmiary osiąga przede wszystkim samica. Jest ona bardziej masywna od samca, posiada większy odwłok i bardziej krępe i krótkie odnóża, w przeciwieństwie do samca, który jest smuklejszy i ma długie odnóża.

Dorosła samica Brachypelma albopilosum (Valerio, 1980) osiąga 8 cm, podczas, gdy samiec jest mniejszy i dorasta najwyżej do 6-7 cm. Wielkość została podana nie biorąc rozstawu odnóży. Często zadawane pytanie dotyczy okresu, w jakim pająk osiąga dojrzałość płciową. Na to pytanie dość trudno jest odpowiedzieć, bo szybkość wzrostu i czas dojrzewania zależy w dużym stopniu od karmienia i temperatury. Kiedy temperatura jest wyższa od normy, a pająk jest często i obficie karmiony, to osiąga dojrzałość po około 14 miesiącach. Przy rzadszym podawaniu pokarmu i niższej temperaturze, zwierzę osiągnie dojrzałość po 1,5-2-3 latach.

Odmiany barwne

Istnieje odmian handlowa Brachypelma albopilosum „Nicaraguan” z importu terenów Nikaragui, odznaczająca się zwiększonym owłosieniem ptasznika

Występowanie

Jest charakterystycznym pająkiem dla Kostaryki. Jest też powszechnie znajdywany w Brazylii, Wenezueli, Nikaragui, Meksyku, Hondurasie, Panamie i Gwatemali.

Biotop

Jest to naziemny gatunek, który zamieszkuje górskie i wilgotne lasy tropikalne w wyżej wymienionych krajach. Często zamieszkuje opuszczone nory gryzoni, lub też sam kopie sobie kryjówki.

Długość życia

Ptaszniki to zwierzęta długowieczne i w związku z tym samica Brachypelma albopilosum dożywa przy dobrych warunkach do 20 lat. Samiec żyje o wiele krócej i zwykle nie żyje dłużej, niż rok po ostatniej wylince, czyli łącznie od dwóch do trzech lat.

Aktywność

Jest aktywny przez całą dobę, jednak lepiej trzymać go w półmroku, gdyż zdecydowanie bardziej „lubi” ciemność i jest wtedy aktywniejszy.

Zachowanie

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Zachowanie ptaszników.

Brachypelma albopilosum jest znany ze swojego „łagodnego” temperamentu. Pająk jest powolny i nie wykonuje zwykle gwałtownych ruchów, ani nie porusza się też zbyt szybko. Sytuacja ta zmienia się diametralnie podczas polowania. Wielu hodowców, którzy do tej pory znali ptasznika kędzierzawego, jako powolne zwierzę zmieni zdanie, kiedy zobaczy, z jaką szybkością i precyzją atakuje on swą ofiarę. Jego łagodność jest też jednym z powodów, dla których zwierzę to stało się tak popularne. Bez obaw możemy manipulować w jego terrarium „gołymi” rękoma, bez obawy o ukąszenie. Pokąsania przez te pająki zdarzają się niezwykle rzadko i osobiście słyszałem może o dwóch przypadkach ukąszeń. W razie niepokoju i stresu, pająk stosuje swą taktykę obronną: wyczesuje włoski parzące z odwłoka. Cały „proces” polega na tym, że zwierzę energicznie pociera odwłok tylnymi odnóżami, dzięki czemu w kierunku napastnika zostaje uwolniona „chmura” małych i ostrych włosków, które wbijają się w skórę, nozdrza, czy oczy napastnika, powodując u niego silne swędzenie/pieczenie i odczyn zapalny. Efekt jest natychmiastowy i daje ptasznikowi czas na ucieczkę. Jad tego gatunku nie został jeszcze dokładnie zbadany, ale powszechnie wiadomo, że nie jest on niebezpieczny dla człowieka, chyba, że ofiara ukąszenia jest alergikiem. Dokładniejszy opis możliwych skutków opiszę w sekcji „Jadowitość”.

Jadowitość

Wszystkie ptaszniki posiadają jad, który w zależności od gatunku jest mniej, albo bardziej toksyczny dla człowieka. Jad służy ptasznikom do zabijania upolowanej zdobyczy. Trucizna Brachypelma albopilosum składa się ze składników białkowych, które jednak nie są niebezpieczne dla ludzi. Ogólnie przyjęta zasada głosi, że pająki, które wyczesują włoski, nie mają silnej trucizny i ta teza doskonale sprawdza się w wypadku Brachypelma albopilosum, który w drodze ewolucji rozwinął doskonalsze formy obrony, niż kąsanie – wyczesywanie włosków z odwłoka. Składniki jadu tego gatunku, to przede wszystkim substancje cytolityczne, które są wykorzystywane do strawienia ofiary. Ptasznik kędzierzawy jest bardzo łagodnym zwierzęciem i znam jedynie 2 przypadki ukąszenia. Jedyne niebezpieczeństwo związane z jego jadem, występuje wtedy, gdy ofiara jest alergikiem na niektóre ze składników toksyny. Wtedy może dojść do dużej opuchlizny, pokrzywki, bladości. W razie niepokojących objawów, powinno się wezwać karetkę. Istnieje teoretyczne ryzyko, że u osoby uczulonej może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, który może doprowadzić do ciężkiego stanu, czy też nawet śmierci. Charakterystyczne objawy wstrząsu anafilaktycznego, to tachykardia (znaczne przyspieszenie czynności serca), hypotonia (duże obniżenie ciśnienia). Nie należy się tym jednak przejmować, bo szansa takiego zajścia jest prawie zerowa, gdyż Brachypelma albopilosum atakuje w ostateczności, kiedy jest maksymalnie sprowokowana (choć i wtedy jest większa szansa na to, że wyczesze włoski parzące).

W razie ukąszenia nie powinno pić się alkoholu, tylko spożyć wapń i odpoczywać, a nawet można wrócić do codziennych zajęć, gdyż oprócz bólu, nie powinny wystąpić dodatkowe objawy. Ostatnio, często poruszana była kwestia występowania mikroorganizmów na szczękoczułkach pająków. Ptaszniki to czyste zwierzęta i bardzo dbają o higienę swych szczękoczułek, tym niemniej powinno mieć się na uwadze ewentualną infekcję rany, przez drobnoustroje chorobotwórcze.

Cechy szczególne

Mimo niesłychanej popularności tego gatunku w hodowli, ptasznik ten został sklasyfikowany dosyć niedawno przez Valeriego w 1980 roku. Warto tutaj dopowiedzieć, że mimo tak krótkiego czasu, który upłynął od odkrycia pająka, gatunek ten stał się terrarystycznym „przebojem” handlowym, gdyż samice kędzierzawca potrafią złożyć w jednym kokonie od 100-800, a czasem nawet do około 1000 jaj. Są jeszcze inne powody jego popularności, ale o tym później.

Terrarium

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Terrarium dla ptaszników.

• Dorosły osobnik

  Na dno sypiemy 5-6 cm substratu kokosowego, lub torfu. Odradzam stosowanie żwirku, bo nie trzyma on wilgoci, a poza tym pająk nie ma możliwości kopania w takim podłożu, a przecież chcemy stworzyć mu warunki podobne do naturalnych. Część substratu można pokryć dla wystroju mchem (jeśli jest to mech przyniesiony z lasu, to musimy wcześniej pozbyć się z niego wszelkich nieproszonych gości, jak insekty. W tym celu wkładamy mech na kilka godzin do zimnej wody, aby wszystkie owady wypłynęły).Jako kryjówkę (która jest konieczna) wykorzystujemy połówkę orzecha kokosowego, albo odwróconą doniczkę, jednak moim zdaniem kokos wygląda estetyczniej. Sadzenie roślin jest zbędne, gdyż B. albopilosum lubi przebudowywać swe terrarium i taka roślinka zostanie w krótkim czasie wykopana, czy też zniszczona. Oczywiście „flora” w terrarium daje bardzo ładny efekt, więc można posadzić fikusa drobnolistnego, albo po prostu dać sztuczne rośliny, które wyglądają bardzo ładnie, a co ważniejsze: nie zostaną przez zwierzę zniszczone oraz nie wymagają dodatkowej troski. Niezbędnym elementem w terrarium powinna być miseczka ze świeżą wodą.

• Młody osobnik

  Na wstępie, od razu apeluję, aby nie dawać małych pająków (1-6 wylinek) do terrariów i dużych faunaboxów, z kilku powodów:

  • Ptasznik będzie się gubił, przez co obserwacja jest utrudniona.
  • Prawdopodobnie nie będzie często jadł, gdyż tak ogromny obszar utrudni mu poszukiwanie zdobyczy.
  • Częste ucieczki.

  Sam na początku trzymałem swojego pająka w faunaboxie i z tego powodu nic nie jadł i o mało nie uciekł mi przez otwory wentylacyjne w pokrywie pudełka. Pająki których rozmiar nie przekracza 1,5 cm powinno się trzymać w malutkich pojemniczkach. Przykładem takiego pseudo-terrarium jest zwykłe pudełko po kliszy, lub też pojemnik na mocz (moim zdaniem jeszcze lepszy, gdyż jest przezroczysty i dzięki temu jest większa możliwość obserwacji zachowań pająka. Oczywiście w miarę wzrostu należy zmieniać zwierzakowi pudełka, w których przebywa na większe. Gdy pupilek ma już około 4 cm, można przenieść go do terrarium, czy też faunaboxu. Pozostałe elementy urządzenia terrarium powinny być podobne, jak u dorosłego osobnika. Niezbędne jest podłoże – najlepiej 2cm torfu kwaśnego, lub włókna kokosowego. Jeśli trzymamy ptasznika w większym pojemniku, niż pudełko po kliszy, to należy dać mu odpowiedniej wielkości kryjówkę, którą może stanowić łupina orzecha włoskiego. Należy uważać, aby miseczka z wodą nie była głęboka, dlatego najlepiej użyć w tym celu naparstka.

Terrarium nie powinno być za duże, a podstawowe wymiary to 30x20x20 cm (dł. szer. wys.) Trzeba koniecznie zwrócić uwagę, czy terrarium nie jest zbyt wysokie, gdyż Brachypelma albopilosum, mimo, że jest pająkiem naziemnym czasem lubi się wspinać, a upadek z dużej wysokości, często oznacza pęknięcie odwłoka. Skaleczenie odwłoka jest przeważnie letalne, gdyż w odwłoku znajdują się wszystkie najważniejsze narządy pająka.

Oświetlenie

Cykl 8-12 godzinny.

Temperatura

W dzień powinna wynosić 27-33°C, jednak absolutne optimum, przy którym ptasznik rozwija się bardzo dobrze, to 25°C i nawet jeśli temperatura spada w dzień do 22-23°C to nie jest to żadna tragedia. W nocy termika powinna utrzymywać się na poziomie 18-21°C.

Dość często poruszany jest temat rodzaju ogrzewania dla ptasznika. Muszę podkreślić, że dla naziemnych i podziemnych gatunków, odpada ogrzewanie kablem grzewczym, a już tym bardziej skałkami grzewczymi. Opinię swą bazuję na tym, że kiedy zwierzakowi jest gorąco, chowa się do norki w ziemi. Jednak, kiedy już tam wejdzie, to okaże się, że temperatura w tym miejscu jest jeszcze większa, niż na powierzchni, a wiadomo przecież, że tak nie dzieje się w naturze, a przecież chcemy stworzyć zwierzęciu, jak najbardziej naturalne warunki.

Najlepszym rodzajem ogrzewania jest czerwona żarówka 15-25W. Kolejnym atutem tego rodzaju ogrzewania jest to, że pająki nie widzą czerwonego światłą, tak więc żarówka ta może być zapalona w nocy bez ingerencji w aktywność zwierzęcia i kiedy my beztrosko obserwujemy naszego pupilka, dla niego panują dookoła wręcz „egipskie” ciemności, a w końcu w naturze nikt nie oświetla nocą pająków. Używając żarówki o większej mocy, należy uważać na wilgotność, ponieważ zbyt wysoka temperatura, połączona z niedostatkiem wilgoci może doprowadzić do przesuszenia zwierzęcia, co w konsekwencji prowadzi do jego śmierci. Powinno się też umieszczać terraria pająków z dala od kaloryferów.

Wilgotność

Powinna utrzymywać się w granicach 60-75%, poprzez spryskiwanie terrarium letnia, przegotowana woda. Powinno się spryskiwać tylko część terrarium, zostawiając „suchy kąt” zwierzęciu, gdyż wtedy samo będzie decydowało, gdzie chce przebywać najdłużej. Przy mierzeniu wilgotności używa się higrometru. W razie jego braku, trzeba spryskiwać terrarium tak, aby nie powstawało błoto, ale tez tak, żeby podłoże nie było całkiem wyschnięte.

Żywienie

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Żywienie ptaszników.

Młode karmimy małymi świerszczami, larwami much (potocznie zwane są pinkami i można się zetknąć z tym określeniem. Owady te można nabyć w każdym sklepie wędkarskim), larwy mączników, muchy (choć nie zawsze mogą mieć na nie ochotę), a także małe świerszcze, karaczany i muszki owocówki. Pająki wyczuwają drgania podłoża i dlatego ruchliwe owady szybciej padają ich ofiarą. Jeśli jednak obawiamy się o to, że mącznik młynarek, lub larwa muchy zakopie się w podłożu, to można uciąć jej głowę i wtedy podać ptasznikowi. Jeśli nie interesuje się on ofiarą, to można lekko poruszać larwę długopisem, lub pęsetą. Gdyby i to nic nie dało, to należy zostawić kędzierzawca w spokoju i poczekać, aż sam zacznie jeść. Martwe owady należy codziennie wymieniać na nowe, aby zapobiec powstaniu pleśni, która może być szkodliwa dla pająka. Młodego osobnika powinno karmić się co 2 dni, a dorosłe co 4-5 dni (w zależności od wielkości ofiary). Podrośnięte lub dorosłe okazy karmimy dorosłymi świerszczami, karaczanami, szarańczakami. Dużemu okazowi raz na miesiąc można podać średniej wielkości mysz. Nie wszystkie osobniki „lubią” tego typu pokarm, więc nie należy się przejmować, jeśli zwierzę nie ma ochoty na myszkę… Powinno się dobierać pokarm ze względu na składniki odżywcze i jak najbardziej urozmaicać dietę naszemu pupilowi, podając różne rodzaje pokarmu.

Dymorfizm płciowy

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Dymorfizm płciowy u ptaszników.

Samice są o wiele masywniejsze od samców i mają krótsze odnóża. Samcom po ostatniej wylince wyrastają na pedopaliach bulbusy, w których zwierzę przechowuje nasienie. Ten sposób rozpoznania jest dobry tylko wtedy, gdy kupujemy już dorosłego zwierzaka. Przy mniejszych osobnikach, w celu określenia płci, niezbędne jest zbadanie wylinki. Najlepiej robić to po 5 wylince, lub kolejnych, chyba, że jesteśmy wyposażeni w dobry mikroskop stereoskopowy. W każdym razie na pewno przyda nam się lupa.

Rozmnażanie

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Rozmnażanie ptaszników.

Rozmnaża się dość łatwo. Dorosły samiec może być dopuszczony do samicy już w 21-24 dni po dziewiątej wylince. Samice dojrzewają zwykle po jedenastej wylince. Można je łączyć z samcem już w 14-21 dni po 10 wylince, należy wtedy przez kilka dni przed łączeniem dobrze je karmić 2-3 świerszczami jednorazowo codziennie lub co drugi dzień, aby uniknąć zjedzenia samca przy kopulacji.

Bardziej troskliwi mogą przedzielić siatką terrarium na pół i zobaczyć, czy samica odpowiada na zaloty samca. Z reguły jednak taki zabieg jest niepotrzebny i można spokojnie dopuścić zwierzęta do siebie. Po akcie płciowym, samiec szybko wycofuje się z terenu partnerki. Samica zwykle sporządza kokon po 60-90 dniach po kopulacji i przez ten czas troskliwie się nim opiekuje, trzymając go w szczękoczułkach. Nie należy jej wtedy zbytnio stresować. W razie spostrzeżenia, że pająk przestał się opiekować swoim niewyklutym potomstwem, należy przenieść kokon do inkubatora, bo w przeciwnym razie może zostać zniszczony przez matkę. Kolejną zaletą przełożenia kokonu do inkubatora jest to, że po wykluciu, nie będziemy musieli wyłapywać młodych w terrarium samicy i niepokoić jej. Samica otwiera kokon po 50-65 dniach, w tym czasie w są w nim nimfy, które w ciągu 7-10 dni przechodzą pierwszą wylinkę, stając się nimfami II, które potrzebują około miesiąca czasu na kolejną wylinkę, która uczyni je już normalnymi, małymi pająkami, które należy wtedy trzymać w oddzielnych pojemniczkach (np. po kliszy) i karmić muszkami owocowymi, lub drobnymi kawałkami mączników.

W kokonie jest zwykle 600-800 jaj.

 

 

Opracowanie i źródła informacji

Opracował Atrax na podstawie własnych doświadczeń, punkt rozmnażanie został uzupełniony literaturą:
Andrzej Budziszewski: „Ptaszniki sekrety hodowli”

 

Raporty rozmnożeniowe

1. Brachypelma albopilosum – ptasznik kędzierzawy – raport rozmnożeniowy

Liczba wyświetleń: 118255