Crotalus adamanteus – grzechotnik diamentowy

Crotalus adamanteus – grzechotnik diamentowy

Nazewnictwo

Nazwa polska: Grzechotnik diamentowy, grzechotnik wodny

Nazwa angielska: Eastern diamondback rattlesnake, eastern diamondback

Nazwa niemiecka: Die Diamant-Klapperschlange

Wygląd

Grzechotnik diamentowy jest największym jadowitym wężem Ameryki Północnej i jednocześnie największym spośród wszystkich grzechotników. Choć przeważnie średnia długość tych węży znajduje się w przedziale od 150 do 200 cm, osobniki przekraczające 240 cm nie należą do rzadkości. Największe węże tego gatunku potrafią przy tak dużych rozmiarach ważyć nawet 12 kilogramów. Głowa szeroka, wyraźnie oddzielona od reszty ciała. Łuski przeważnie koloru ciemnobrązowego, brązowo-żółtego, oliwkowego, szarego lub czarnego z wzorem w kształcie diamentu od którego wzięła się nazwa tego gatunku ciągnącym się przez całe ciało węża. Krawędzie wzoru zwykle żółte lub beżowe, wypełnienie koloru brązowego. Ogon pokryty czarno-żółtymi lub czarno-kremowymi pasami. Na głowie rozciągają się dwa pasy po obu stronach oczu w kierunku dolnej szczęki, pasy koloru żółtego lub kremowego. Z powodu dużego zróżnicowania terenu jak i sporego obszaru jaki zamieszkują Grzechotniki diamentowe ich ubarwienie jest zmienne. Przykładem mogą być osobniki pochodzące z Karoliny których ubarwienie jest znacznie bardziej kontrastowe niż w ma to miejsce w przypadku innych osobników tego gatunku, czarne łuski pokryte są jaskrawo żółtymi wzorami. Odkryto również osobniki albinotyczne.

Występowanie

Crotalus adamanteus zamieszkuje południowo-wschodnią część wybrzeża Stanów Zjednoczonych, odnaleźć go można w Karolinie, Alabamie, Missisipi jak i kilku wyspach Zatoki Meksykańskiej jednak główne skupisko grzechotników tego gatunku znajduje się na terenie Florydy.

Biotop

Grzechotnik diamentowy zamieszkuję głównie tereny piaszczyste, lasy sosnowe, lasy dębowe lub wybrzeża. Zwykle ukrywa się w norach wykopanych przez inne zwierzęta lub w pniach przewróconych drzew. Grzechotnik ten często odnajdywany jest na wyspach Zatoki Meksykańskiej, świetnie pływa i potrafi przepłynąć wiele kilometrów z jednej wyspy na drugą, stąd też druga jego nazwa potocznie używana przez miejscową ludność czyli Grzechotnik wodny. Farmy na terenach zamieszkanych przez te węże też często służą jako schronienie dla tych grzechotników, pierwsze trzy lata swojego życia potrafią przeżyć pod ziemią w systemach wykopywanych na potrzeby okolicznych zabudowań jak i gruzach powstałych w ich wyniku.

Jadowitość

Gatunek ten powoduje najwięcej ugryzień ze skutkiem śmiertelnym w całych Stanach Zjednoczonych. Zęby jadowe dorosłych osobników osiągają długość 27 mm. Podczas ugryzienia potrafi wprowadzić do rany 230-800 mg jadu o działaniu hemolitycznym zawierającym peptydy które mogą powodować zakłócenie lub zatrzymanie pracy mięśnia sercowego. Jad powoduje bardzo rozległą nekrozę w okolicach miejsca ugryzienia. Ugryzieniu często towarzyszy ból, opuchlizna, pocenie się, krwotoki, niewydolność nerek i trudności w oddychaniu. Szacuje się, że dawką śmiertelną dla człowieka jest 100 mg jadu i bez podania odpowiedniej surowicy śmierć może nastąpić po 6-30 godzinach od ugryzieniu. LD50 dla tego osobnika przy iniekcji podskórnej wynosi 14,6 mg/kg, przy iniekcji dożylnej 1,65 mg/kg.

Żywienie

Głównym pożywieniem tych węży są króliki, szczury, myszy, wiewiórki i ptaki. Wąż po błyskawicznym ataku, natychmiast uwalnia ofiarę, spokojnie czeka pozwalając przyszłemu posiłkowi oddalić się, do momentu w którym jad obezwładni i zabije ofiarę. Po czym ustala jej położenie za pomocą węchu co umożliwia mu aparat Jacobsona. Jad rozpoczyna proces trawienia jeszcze przed połknięciem ofiary przez węża.

Rozmnażanie

Grzechotniki diamentowe rozmnażają się w okresie od wiosny do jesieni, owulacja następuje wiosną i po 4-6 miesiącach samica rodzi od 12 do 21 młodych długości od 300-380 mm i masie 35-48 g.

Uwagi

Crotalus adamanteus jest skrytym wężem, większość czasu spędza ukryty głęboko w kryjówce, opuszcza ją jedynie gdy musi udać się na polowanie lub wygrzać w promieniach słońca. Niepokojony ostrzega napastnika donośnym dźwiękiem wydawanym przez grzechotkę i jeśli jest to możliwe stara się uciekać. Jednak nie ulega wątpliwości iż jest to grzechotnik wyjątkowo niebezpieczny, głównie ze względu na swoje ogromne rozmiary i siłę jadu którym dysponuje. Każdego roku jego ugryzienia powodują wiele przypadków zgonów i okaleczeń, a dzieje się tak nawet pomimo tego, że ludzie zdają sobie sprawę jak niebezpieczne są te węże. Napotkany w środowisku naturalnym powinien być pozostawiony w spokoju i podziwiany jedynie z dużej odległości, jeśli nie będzie niepokojony nie powinien przejawiać agresji. W hodowli węże te są niezwykle trudne w obsłudze nie tylko ze względu na wielkość ale i szybkość.

Opracowanie

Autor: Michał Białkowski

Liczba wyświetleń: 5995