Utricularia spp. – pływacze

Utricularia spp. – pływacze

Podział pływaczy

Pływacze ziemne

1. Utricularia subulata
2. Utricularia livida
3. Utricularia sandersonii
4. Utricularia graminifolia
5. Utricularia bisqumata
6. Utricularia cornuta
7. Utricularia resupinata
8. Utricularia bubescens
9. Utricularia dichotoma
10. Utricularia praelonga
11. Utricularia tricolor
12. Utricularia arenaria
13. Utricularia multifida
14. Utricularia calcyfida

Pływacze okresowe

1. Utricularia menziesii
2. Utricularia dunstaniae – roczny
3. Utricularia capilliflora – roczny
4. Utricularia fulva
5. Utricularia charysantha
6. Utricularia laptoplectra
7. Utricularia lasiocaulis

Pływacze tropikalne

1. Utricularia reniformis
2. Utricularia longifolia
3. Utricularia alpina
4. Utricularia quelchii
5. Utricularia asplundii
6. Utricularia jamesoniana
7. Utricularia campbelliana
8. Utricularia humboldti

Pływacze wodne

1. Utricularia gibba – najłatwiejszy w hodowli pływacz wodny
2. Utricularia vulgaris
3. Utricularia macrorhiza
4. Utricularia minor
5. Utricularia purpurea
6. Utricularia inflata
7. Utricularia volubilis
8. Utricularia reticulata

Wyróżniamy trzy typy pływaczy:

• Pływacze lądowe (U. dichotoma, U. livida) – jest to największa grupa pływaczy. Żyją one w bardzo wilgotnym podłożu.
• Pływacze epifityczne (U. alpina, U. reniformis) – żyją na drzewach. Ich korzenie wrastają w szczeliny kory oraz między mech i korzenie epifitów i dzięki temu roślina pnie się do góry. Do tej grupy zaliczamy też pływacze żyjące w dzbankach bromelii.
• Pływacze wodne (U. vulgaris) – najlepiej kojarząca się nam grupa tych roślin, gdyż ten typ występuje w Polsce. Jest to jednak najmniejsza grupa pływaczy.

 

Utricularia spp. – pływacze lądowe

Pływacz rozwidlony – Utricularia dichotoma
Pływacz śniady – Utricularia livida

Pływacze te są najliczniejszą grupą tego gatunku. Rosną one na mulistych, wilgotnych podłożach, lub na pokrytych mchem skałach.

Nasłonecznienie
Wymagają dużej ilości światła, jednak powinno być ono rozproszone.

Podlewanie
Doniczkę z pływaczem lądowym najlepiej wstawić do większej doniczki bez otworów odpływowych, gdyż poziom wody powinien sięgać do 1/3 a nawet do 1/2 jej wielkości.

Wilgotność otoczenia
Wysoką wilgotność zapewni zewnętrzna doniczka z wysokim poziomem wody.

Temperatura

Temperatura latem

Temperatura co najmniej pokojowa (1°C).

Temperatura zimą

Są to gatunki rosnące przez cały rok i temperatura nie może ulec zmianie.

Nawożenie
Nie nawozimy pływaczy. Dokarmianie też jest rzadko stosowane z racji, że pułapki rosną pod ziemią.

Przesadzanie
Przesadzamy gdy roślina przerasta pojemnik.

Rozmnażanie

• Z nasion – część jest samopylna, część wymaga zapylenia z innym osobnikiem. Nasiona gatunków nie wymagających stratyfikowania wysiewamy na mokre podłoże i ustawiamy w jasnym, wilgotnym i ciepłym (25°C) miejscu. Nasiona przechodzące stratyfikację umieszczamy wcześniej na okres 4-6 tygodni w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Kiełkują od kilkunastu dni to 2 miesięcy;
• Podział – gdy roślina zarośnie całą doniczkę podczas przesadzania dzielimy jej zawartość na mniejsze części i sadzimy osobno.

Kwitnienie
Pływacze są często uprawiane nie dla samej mięsożerności, ale właśnie dla kwiatów. Są one nieduże ale na jednym pędzie może być ich kilka, a jedna roślina może mieć kilkadziesiąt takich pędów. Kwiaty są głownie białe, żółte i fioletowe.

Uwagi
Najlepszym podłożem dla pływaczy jest mech torfowiec lub torf, ewentualnie z domieszką perlitu.

Problemy

Stopień trudności uprawy
Jest to roślina łatwa w uprawie.

Utricularia spp. – pływacze epifityczne

Pływacz górski – Utricularia alpina
Pływacz nerkowaty – Utricularia reniformis
Gatunki te rosną głównie na porytej mchem korze. Do tej grupy zaliczamy też pływacze żyjące w bromeliach. Tworzą największe z całej grupy kwiaty i to głównie dla ich wielkości są uprawiane.

Wygląd

• Wysokość: Utricularia reniformis 'Large Leaf’ do 35 centymetrów.
• Szerokość: Pojedyncza roślina kilkanaście centymetrów.

Nasłonecznienie
Wymagają dużej ilości światła, jednak powinno być ono rozproszone. Bezpośrednio słońce spali liście, ale to właśnie głównie światło warunkuje powstawanie kwiatów.

Podlewanie
Latem podlewamy od góry lub zanurzamy całą doniczkę na kilkanaście minut w wodzie i odsączamy jej nadmiar. Zimą obniżamy poziom wilgotności, ale podłoże nie może wyschnąć.

Wilgotność otoczenia
Gatunki te lubią wysoką wilgotność. Spryskiwanie może być niewystarczające – rośliny najlepiej rosną w terrariach lub pod połówką plastikowej butelki.

Temperatura

• Temperatura latem: Temperatura co najmniej pokojowa (18°C), choć rośliny generalnie lepiej czują się w temperaturze około 20-25°C.
• Temperatura zimą: Nie powinna spaść poniżej 10°C – najlepiej jeśli będzie utrzymywała się w granicach 15-20°C.

Nawożenie
Nie nawozimy pływaczy – ich korzenie nie są przystosowane do pobierania pokarmu i nawóz spali je. Dokarmianie też jest rzadko stosowane z racji, że pułapki rosną pod ziemią.

Przesadzanie
Przesadzamy gdy roślina przerasta pojemnik. Używamy dobrze przepuszczalnego podłoża. Najlepiej sprawdza się mieszanka mchu torfowca i perlitu w stosunku 1 do 1, ale można też dodać do niego, korę lub podłoże do storczyków.

Okres spoczynku
Rośliny te powinny przejść okres spoczynku – zwiększy to wiosną ilość kwiatów i poprawi szybkość wzrostu rośliny. Zapewniamy im temperaturę w granicach 15 – 20°C i ograniczamy podlewanie – podłoże powinno być lekko wilgotne.

Rozmnażanie

• Nasiona – część jest samopylna, część wymaga zapylenia z innym osobnikiem. Nasiona wysiewamy na mokre podłoże i ustawiamy w jasnym, wilgotnym i ciepłym (25°C) miejscu. Kiełkują od kilkunastu dni to 2 miesięcy.
• Podział – gdy roślina zarośnie całą doniczkę podczas przesadzania dzielimy jej zawartość na mniejsze części i sadzimy osobno.

Kwitnienie
Pływacze są często uprawiane nie dla samej mięsożerności, ale właśnie dla kwiatów. Są one nieduże ale na jednym pędzie może być ich kilka, a w jednej doniczce może być kilkadziesiąt takich pędów. Ten rodzaj pływaczy tworzy najpiękniejsze kwiaty.

Problemy
Problemem może być zbyt niska temperatura przy zalanym podłożu zimą – może to powodować gnicie rośliny.

Stopień trudności uprawy
Są to rośliny stosunkowo łatwe w uprawie.

Utricularia spp. – pływacze wodne

np. Pływacz zwyczajny – Utricularia vulgaris

Najmniej liczna, ale najbardziej znana w Polsce grupa pływaczy. Tworzą one długie podwodne pędy na których okółkowo rosną zredukowane liście. Wśród nich widać drobne pęcherzyki – pułapki na wodne owady (skorupiaki, larwy owadów??).

Wygląd
Wysokość – długość do kilkudziesięciu centymetrów.

Szerokość – średnica kilku centymetrów.

Nasłonecznienie
Wymagają dużej ilości światła. W naturze rosną tuż przy powierzchni wody. Mała ilość światła spowoduje zapadanie rośliny w stan spoczynku. Duża ilość umożliwi wytworzenie kwiatów.

Podlewanie
Ponieważ cała roślina jest zanurzona w wodzie nie ma potrzeby jej podlewania. Najlepiej jeśli jest ona odrobinę kwaśna – możemy to uzyskać umieszczając na spodzie zbiornika niewielką ilość torfu. Woda powinna być pozbawiona związków mineralnych, gdyż będą one osadzały się na ściankach naczynia.

Wilgotność otoczenia
Tutaj też nie musimy nic robić.

Temperatura

• Temperatura latem: Temperatura co najmniej pokojowa (18°C). Poniżej tej temperatury roślina zapada w stan spoczynku.
• Temperatura zimą: Zimą u gatunków przechodzących okres spoczynku temperatura powinna być niższa. Pływacze z naszej strefy klimatycznej przechodzą okres spoczynku na dnie zbiorników w postaci pąków przetrwalnych (tzw. turionów). U gatunków rosnących przez cały rok temperatura nie może ulec zmianie. U gatunków występujących w Polsce temperatura może spaść poniżej zera i nie powinno się im nic stać.

Nawożenie
Niepotrzebne. Powinniśmy jednak dokarmiać pływacze żywymi owadami wodnymi: rozwielitką, oczlikami lub larwami komarów.

Przesadzanie
Duże rośliny przenosimy do większego akwarium lub rozdzielamy na kilka mniejszych.

Rozmnażanie

• Z nasion – część jest samopylna, część wymaga zapylenia z innym osobnikiem. Nasiona gatunków nie wymagających stratyfikowania umieszczamy bezpośrednio w wodzie i ustawiamy w jasnym i ciepłym (25 stopni) miejscu. Nasiona przechodzące stratyfikację umieszczamy wcześniej na okres 4 – 6 tygodni w słoiku z wodą destylowaną w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Kiełkują od kilkunastu dni to 2 miesięcy;
• Podział – pędy tniemy na mniejsze części i każdą z nich umieszczamy w osobnym akwarium (gatunki takie jak np. U. ochroleuca i U. australis nie wytwarzają nasion w ogóle).

Kwitnienie
Kwitną tylko, gdy mają dużą ilość światła.

Problemy
Rośliny mogą w wodzie porastać glonami, ale niestety nic na to nie poradzimy. Kwaśna woda zmniejsza ich ilość, ale nie zapobiega zupełnie ich powstaniu.

Stopień trudności uprawy
Jest to roślina łatwa w uprawie, chociaż mogą być problemy z jej zimowaniem. Najlepiej rozpocząć hodowlę tych pływaczy od Utrucularia gibba, gdyż jest to gatunek potrafiący przetrzymać praktycznie wszystko (niską temperaturę, brak światła).

Uwagi
Pływacze wodne z naszej strefy klimatycznej mogą rosnąc i zimować w ogrodowym stawie. Powinien on być jednak na tyle głęboki, by jego dno nie zamarzało, gdyż nie wszystkie gatunki mogą to przetrwać.

 

Rafał Pitera

Liczba wyświetleń: 3774