Nauphoeta cinerea – karaczan szary

Nauphoeta cinerea – karaczan szary

 

Wygląd

Karaczan szary (Nauphoeta cinerea Olivier, 1789) to jeden z najmniejszych karaczanów karmowych dostępnych w sprzedaży. Dorosłe osobniki osiągają ok. 30 mm. Ich skrzydła są przeważnie szarobrązowego koloru. Na przedpleczu widoczny jest szereg jasnych, nieregularnych linii i plam. Ciało jest przeważnie ciemnobrązowe, nogi znacznie jaśniejsze. Larwy, całkowicie bezskrzydłe, mają jednolity, ciemobrunatny kolor.

Występowanie

Jest gatunkiem szeroko rozprzestrzenionym na kuli ziemskiej. W naturze spotykany jest w Ameryce Północnej i Środkowej, Południowej. oraz Południowo-Wschodniej Azji i Afryce. Ostatni kontynent uznawany jest za kolebkę tego gatunku. Jego ekspansję umożliwił człowiek, głównie na żaglowcach w XVI i XVII wieku.

Biologia

Jak wszystkie karaczany, należy do zwierząt prowadzących skryty tryb życia. Penetruje zacienione dno wilgotnych lasów w poszukiwaniu schronienia i pokarmu.

Terrarium

Obowiązuje prosta zasada: im więcej karaczanów, tym większe terrarium. Swoją hodowlę, składającą się czasem z kilku tysięcy osobników, trzymam w plastikowym terrarium o wymiarach: 45x36x25 cm. Całość powinna być zakryta szczelną pokrywą. Dobre rezultaty daje też wysmarowanie brzegu terrarium wazeliną. Zapobiegnie to ucieczkom owadów doskonale wspinających się po szybach. Gatunek ten bardzo dobrze znosi przegęszczenia, jednak warto do terrarium wstawić wytłaczanki od jajek. Pozwalają na zwiększenie powierzchni użytkowej i zapewniają doskonałe kryjówki dla liniejących i „rodzących” owadów. Uzupełnieniem mogą być miska na mokry pokarm i poidełko z wilgotną gąbką. Karaczany najlepiej rozwijają się przy dużej wilgotności powietrza. Pleśnienie pokarmu oraz okresowe inwazje roztoczy powodują, że lepiej zapewnić im bardziej suche pomieszczenie. Nauphoeta cinerea lubi ciemność, nie wymaga więc doświetlania.

Żywienie

Karaczan szary jest owadem wszystkożernym. Jako pokarm podajemy świeże owoce, warzywa, mięso, suchą karmę (dla psów, kotów, ryb).

Dymorfizm płciowy

Najpewniejszym sposobem rozpoznania płci jest sprawdzenie ostatnich sternitów odwłoka (końcowe, spodnie segmenty). Jeśli na końcu występuje mały, podzielony segment, jest to samiec. Samica posiada jeden duży segment. Z innych cech morfologicznych, słabiej zaznaczonych: samce są mniejsze i mają dłuższe wyrostki rylcowe (cerci) na końcu odwłoka. Ich skrzydła są również węższe niż u samic.

Rozmnażanie

Wszystkie dane dotyczące rozwoju to wartości średnie, uzyskane w warunkach laboratoryjnych, w temperaturze 30°C. Po ok. 6 dniach od ostatniego linienia samice i samce są zdolne do kopulacji. Obie płcie wytwarzają duże ilości feromonów agregacyjnych (pozwalających na skupianie się w grupy) jak i płciowych (stymulujących kopulację). Samce odbywają krótki taniec godowy przed samicą. Unoszą przy tym skrzydła wydzielając z gruczołów grzbietowych substancję wabiącą samicę. Karaczan szary jest gatunkiem jajożyworodnym. Samica, ok. 9 dni po zapłodnieniu, tworzy pakiet jaj (ootekę) i inkubuje ją wewnątrz odwłoka. Cały proces trwa średnio ok. 36 dni. W ciągu życia jedna samica jest w stanie wytworzyć 6 ootek, w każdej znajduje się 26-40 jaj (średnio 33). Świeżo „urodzone” młode mają ok. 5 mm i są niezwykle ruchliwe. Przez pierwsze kilka godzin od urodzenia przebywają pod opieką matki, potem przebywają w luźnej grupie. Zanim osiągną dojrzałość płciową, przechodzą kilka linień (samce – 7, samice – 8). Potrzebują do tego odpowiednio 72 i 85 dni. Ciekawostką jest to, że trzymane samotnie, wolniej osiągają dojrzałości (odpowiednio 73 i 94 dni). Jako dorosłe osobniki żyją średnio: samce – 365, samice – 344 dni. Istnieją dane mówiące o tym, że karaczan Nauphoeta cinerea jest zdolny do partenogenezy.

Uwagi

Nauphoeta cinerea jest doskonałym owadem karmowym:

Zalety

1. Mnoży się bardzo dobrze, jest niezwykle płodny.
2. Ma małe wymagania, może go trzymać zupełnie niedoświadczony hodowca.
3. Jest odporny na przesuszanie, dużą wilgotność, pleśń i inne czynniki, potencjalnie zabójcze dla świerszczy.
4. Doskonale znosi duże przegęszczenia, gdyż występuje u niego minimalny kanibalizm. W hodowlach laboratoryjnych 99% „urodzonych” owadów dożywało dojrzałości.

Wady

1. zdolność łażenia po szybach i możliwość ucieczek
2. potencjalna zdolność do rozrodu poza terrarium
3. wydzielanie substancji obronnych, cuchnących i alergizujących

 

Opracowanie i źródła informacji
Opracował Dariusz Kucharski na podstawie własnych doświadczeń oraz literatury:

Sreng L., 2003: Sensory asymmetries in the olfactory system underline sexual pheromone communication in the cockroach Nauphoeta cinerea. Neuroscience Letters 351, 141 – 144.

http://www.herpshop.com.au/CareSheets/FeaderRoach.html
http://www.thaibugs.com/Articles/roach.html

Liczba wyświetleń: 13268