Tropicagama temporalis

Tropicagama temporalis

Tropicagama temporalis (Günther, 1867) jest to lekko zbudowany, smukły gatunek agamy, osiągający do 50 cm dł. (z czego ponad połowa przypada na smukły, biczowaty ogon). Głowa jest wydłużona, ze spiczastym pyskiem. Tułów lekko spłaszczony, pokryty szorstkimi, zachodzącymi na siebie lekko łuskami z kilem. Na karku widoczny jest niski grzebień utworzony z masywnych, zaostrzonych łusek. Kończyny są długie i silne, z długimi palcami zakończonymi zakrzywionymi hakowato pazurkami. Jaszczurka ta doskonale wspina się po drzewach, ale jest również bardzo aktywna na powierzchni gruntu. W przypadku zagrożenia, podobnie jak kilka innych gatunków agam potrafi biec na tylnych łapach.

Tropicagama temporalis jest jaszczurką zasiedlającą północne i północno-wschodnie rejony Australii (Queensland, Terytorium Północne oraz skrajnie wschodnie obszary Zachodniej Australii). Spotykany jest również na pobliskiej Nowej Gwinei oraz okolicznych mniejszych wyspach.

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Striped Water Dragon, Northern Water Dragon, Swampland Lashtail

Nazwa niemiecka: Papua-Wasserdrachen

Systematyka

Grammathophora temporalis GÜNTHER 1867 (part.)
Lophognathus lateralis MACLEAY 1877: 103
Lophognathus labialis BOULENGER 1883: 225
Physignathus temporalis — BOULENGER 1885: 397
Physignathus temporalis — DE ROOIJ 1915: 131
Gemmatophora temporalis — STORR 1983
Lophognathus temporalis — COGGER 1983
Amphibolurus temporalis — EHMANN 1992
Lophognathus temporalis — COGGER 2000: 342
Amphibolurus temporalis — WILSON & SWAN 2010: 352
Lophognathus temporalis — MELVILLE et al. 2011
Gowidon temporalis — WILSON & SWAN 2013: 408
Gowidon temporalis — COGGER 2014: 740
Tropicagama temporalis

źródło reptile-database.org

Podgatunki

Brak wyróżnionych podgatunków.

Długość życia

Ok 10 -15 lat.

Występowanie

Australia, Indonezja, Papua-Nowa Gwinea

Aktywność

Dzienna

Odmiany

Brak.

Wygląd

Wygląd samca

U gatunku tego nie występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma zbliżone proporcje ciała do samicy. Grzebień na karku jest nieco wydatniejszy, utworzony z większych łusek. Ubarwienie tylnej części tułowia, ogona oraz kończyn zdominowane jest przez oliwkowy-brąz. Od oczodołu do tyłu głowy biegnie brunatna lub czarna pręga. Ma ona swoje przedłużenie na karku i w przedniej części tułowia, gdzie pręgi zlewają się w jeden ciemny pas po grzbietowej stronie. Pysk i podgardle są białe lub kremowe. Na barkach i wzdłuż przedniej części tułowia (tuż poniżej ciemnej pręgi) biała pręga. U niektórych osobników pręga ta jest poprzerywana czarnymi cętkami. Podbrzusze jest jasne.

Wygląd samicy

Samica ma zbliżoną budowę ciała do samca. Grzebień karkowy jest nieco mniejszy. Układ pręg u samic bywa niekiedy rozmyty. Barwy są nieco jaśniejsze.

Cechy szczególne

Jest to gatunek o bardzo dużej plastyczności ekologicznej. W Australii zasiedla różne środowiska, zarówno lasy tropikalne, jak i suchsze lasy eukaliptusowe, busz a nawet półpustynie (jednak zawsze w pobliżu jakiegoś zbiornika wody). Doskonale dostosował się do warunków zmienionych przez człowieka, zasiedla pola uprawne, sady a nawet parki w dużych miastach.

W przypadku zagrożenia, jeżeli nie ma możliwości ucieczki na drzewa potrafi biec na tylnych kończynach.

Biotop

Różne populacje tego gatunku zasiedlają różnorodne środowiska. W północnej części Australii oraz na Nowej Gwinei zasiedlają głównie lasy tropikalne lub bagna. W bardziej południowych rejonach Australii występuje w lasach eukaliptusowych, drzewiastym buszu, na stepach lub nawet na obszarach półpustynnych. Na swoje terytoria wybiera obszary w których rosną drzewa lub wysokie krzewy. Doskonale się wspina, wśród gałęzi szuka schronienia oraz pożywienia. Na obszarach obfitujących w wodę często pływa, niekiedy szuka schronienia przed drapieżnikami skacząc z gałęzi do wody.

Temperatura

Temperatura w terrarium powinna wynosić 28–32°C, w najcieplejszym miejscu pod żarówką grzejną nawet do 35°C. temperatura w nocy powinna wynosić 20–22°C.

Wilgotność

70-80% w dzień, do 90% w nocy.

Terrarium

Terrarium tropikalne. Jako, że jest to gatunek prowadzący przynajmniej częściowo nadrzewny tryb życia terrarium powinno być stosunkowo wysokie, tak aby pomieściło kilka grubych, ustawionych pionowo konarów do wspinaczki. W centrum terrarium należy umieścić oddalony nieco od innych konar, który będzie stanowił grzędę obserwacyjną dla dominującego osobnika. Za podłoże najlepiej użyć mieszaniny torfu kokosowego i ziemi lub darni. W terrarium można ułożyć odporne rośliny tropikalne, które będą urozmaicać otoczeni gadom a także będą wspomagać utrzymywanie odpowiedniego mikroklimatu. Nie należy również zapomnieć o kryjówkach – najlepiej sprawdzają się duże, wydrążone pnie dębu korkowego. Jaszczurki te w naturze stosunkowo dużo piją,dlatego trzeba zapewnić im odpowiedni zbiornik ze świeżą wodą.

Wielkość terrarium dla dorosłego osobnika minimum 100x50x60 cm. Wielkość terrarium dla haremu minimum 150x80x60 cm.

Oświetlenie

Cykl 12 godzinny. Wymagane UVB 5%.

Żywienie

Różnorodne bezkręgowce: owady (zwłaszcza szarańczaki i duże chrząszcze), pająki, skorpiony, krocionogi, ślimaki. Sporadycznie mniejsze od siebie jaszczurki oraz małe ssaki, pisklęta ptasie i jaja. W okresie kwitnienia i owocowania drzew chętnie uzupełniają dietę płatkami kwiatów lub kolorowymi, słodkimi owocami.

Rozmnażanie

W naturze agamy te nie żyją w dużym zagęszczeniu. Brak jest u nich typowego systemu haremowego. Terytoria dorosłych osobników obu płci graniczą ze sobą, ale kontakty pomiędzy jaszczurkami mają miejsce dopiero podczas okresu godowego. Okres ten trwa od stycznia do marca. Osobniki obu płci przybierają nieco bardziej kontrastowe ubarwienie. Wykonują również zrytualizowane gesty głową i kończynami. Po kopulacji samica buduje gniazdo w ściółce na nie porośniętym roślinnością terenie, gdzie składa do 10 jaj. Inkubacja trwa ok 9 tygodni. Młode bezpośrednio po wykluciu mają maskujące, plamiste ubarwienie.

Zimowanie

Brak danych.

Uwagi

Gatunek ten praktycznie nie rozmnaża się w niewoli. Sporadyczne lęgi zdarzają się gdy samica odbyła gody na wolności przed schwytaniem. Niemal wszystkie okazy dostępne w handlu pochodzą z odłowu z Nowej Gwinei (a więc należą do populacji zasiedlającej lasy tropikalne). Przy ewentualnym zakupie należy poddać je kwarantannie i zapewnić jak najwięcej spokoju. często są bardzo silnie odwodnione, konieczne jest zapewnienie im źródła wody. Dodatkowo większość osobników jest nosicielami pasożytów, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych a także często mają poważne kontuzje powstałe podczas transportu (połamane palce i kończyny, ubytki palców, rozbite pyski, połamane żuchwy). Podstawowymi problemami w chowie terraryjnym jest bardzo duża stresogenność tego gatunku i duża śmiertelność osobników odławianych.
Po aklimatyzacji łatwo przyzwyczaja się do opiekuna i traci w dużym stopniu płochliwość. Oswaja się do tego stopnia, że niektóre osobniki można karmić z ręki.

 

Opracowanie i źródła informacji

Jakub Kowalski

Źródła informacji

Na podstawie doświadczeń własnych oraz:
1.Wilson, S. (2005) A Field Guide to Reptiles of Queensland. Reed New Holland, Sydney.
2.The Reptile Database
3.Wilson, S.K. (2012) Australian Lizards: A Natural History. CSIRO Publishing, Collingwood, Australia

Liczba wyświetleń: 2267