Excidobates mysteriosus

Excidobates mysteriosus

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Marañón Poison Frog

Nazwa niemiecka: Marañón Baumsteiger

Nazwa hiszpańska: Rana Venenosa

Synonimy

• Excidobates mysteriosus (Twomey & Brown, 2008)
• „Dendrobates” mysteriosus (GRANT, FROST, CALDWELL, GAGLIARDO, HADDAD, KOK, MEANS, NOONAN, SCHARGEL & WHEELER, 2006)
• Ranitomeya mysteriosa (BAUER, 1988)
• Dendrobates mysteriosus MYERS, 1982

Wygląd

Ubarwienie tych drzewołazów uzależnione jest głównie od oświetlenia jakie panuje w terrarium. Jeśli oświetlenie jest słabsze wtedy ubarwienie jest brązowe z białymi lub jasnokremowymi plamami rozmieszczonymi po całym ciele. Plamki te mogą czasami zlewać się ze sobą tworząc większe plamy. Jeśli zwiększymy oświetlenie możemy zaobserwować że kolor tych drzewołazów zmienia się na czarny. Gdy zapewnimy tym zwierzętom bardzo dobre oświetlenie wraz z zachowaniem przejścia dzień-noc wtedy kolor drzewołazów zmienia się na kolor czekoladowy. Niektóre osobniki posiadają na tylnych łapach plamy w kształcie półksiężyca. Palce u nóg przeważnie są koloru białego.

Dorosłe osobniki osiągają wielkość 22-29 mm.

Cechy szczególne

Mimo podobnego wyglądu każdego przedstawiciela tego gatunku można rozróżnić poszczególne osobniki po wyglądzie jasnych plam na ich ciele. Mimo że te plamy zlewają się ze sobą przy obserwowaniu drzewołazów z dużej odległości to przy dokładnej obserwacji możemy rozróżnić indywidualne osobniki, jak i też możemy zaobserwować że ich skóra nie jest idealnie gładka, ale delikatnie chropowata.

Biotop

Te zwierzęta na wolności są bardzo rzadko spotykane. Znane są jedynie 3 lokalizacje występowania tego gatunku. Są to albo skały na wysokości około 950 – 1200 m lub wysokie partie drzew – wśród koron lasów deszczowych. Istotne jest to, że wszystkie miejsca występowania tego gatunku obfitują w bromelie z gatunku Aechmea nudicaulis. Jest to o tyle ważne ponieważ rośliny te gromadzą wielkie ilości wody co sprawia że zarówno temperatura jak i wilgotność utrzymują się na odpowiednim poziomie.

Excidobates mysteriosus występują w bardzo specyficznych warunkach które trudno odzwierciedlić w terrariach. W naturze ten rodzaj drzewołazów zamieszkuje rejony w którym dzienne temperatury mogą sięgać nawet 35-38°C, a w nocy temperatura może spadać nawet do około 15°C. W nocy wilgotność powinna oscylować w granicach 100% w dzień powinna wynosić MINIMUM 70%.

Zachowanie

Młode osobniki upodobają sobie górne części terrarium. Bardzo rzadko można je zaobserwować na dnie terrarium, przebywają tam jedynie gdy poszukują pożywienia lub zażywają kąpieli w zbiornikach wodnych. Małe najczęściej do spania wybierają największe liście bromelii. Ciekawostką jest to że na jednej bromelii może nocować nawet parę osobników. W ciągu dnia zwierzęta raczej unikają kontaktu, lecz nie ma między nimi żadnej agresji. Drzewołazy nie należą do zwierząt stadnych.

Excidobates mysteriosus trzymamy w zestawieniu 2-3 samców na 5-6 samiczek. Oczywiście terrarium wielkością powinno być dostosowane do ilości osobników które trzymamy. Istotną kwestią jest to aby zapewnić każdej samiczce potencjalny rewir i to aby żabki przebywały ze sobą od młodości.

Aktywność

Aktywność zmienia się wraz z wiekiem drzewołaza. Młode największą aktywność wykazują przede wszystkim w godzinach porannych jak i w godzinach wieczornych. Wraz z osiąganym wiekiem oraz dojrzałością płciową zaczynają zmieniać swoje zachowanie. Zmienia się to podczas osiągania dojrzałości płciowej gdy samce zaczynają zajmować swoje stałe terytoria i zaczynają swoje śpiewy godowe oraz schodzą coraz częściej na dno terrarium gdzie mogą też spotkać osobniki odmiennej płci. Gdy drzewołazy osiągają dojrzałość płciową zaczynają coraz częściej, dłużej i coraz donioślej śpiewać nawołując samice. Pomimo że Excidobates mysteriosus unikają kontaktu ze sobą to podczas np. karmienia można zaobserwować agresję samców. Próbują one wskakiwać lub objąć uściskiem swojego rywala. Są to jednak zachowania sporadyczne. Zbiorniki wodne są również często odwiedzane przez parę osobników nie przejawiając żadnych oznak agresji. Bardzo ważną sprawą jest to aby zbiorniki wodne nie były zbyt głębokie ze względu na możliwość utopienia się naszych podopiecznych – żabki te nie należą do zbyt dobrych pływaków. Za to doskonale i z wielką łatwością wspinają się nawet po gładkich, pionowych powierzchniach. Jak większość drzewołazów często również pokonują drogę za pomocą skoków, chociaż ten widok jest raczej rzadki do zaobserwowania. Należą jednak do odpornych zwierząt lecz bardzo płochliwych. Wystraszone często wpadają w panikę uciekając na oślep lub nawet spadając z dużej wysokości. Dlatego należy bardzo powoli podchodzić do terrarium i nie wykonywać żadnych gwałtownych ruchów, które mogłyby przestraszyć mieszkańców terrarium.

Zachowania terytorialne

Do osiągnięcia dojrzałości płciowej osobniki tego gatunku nie przejawiają zachowań terytorialnych. W tym czasie można zaobserwować że zwierzęta te żyją w grupach, które charakteryzują się czymś w rodzaju więzami społecznymi i nie ma także między nimi wyraźnych kontaktów fizycznych. W tych chwilach najbliższy kontakt między nimi to kontakt podczas wspólnego przebywania i nocowania na bromeliach. Jednakże w przypadku gdy miejsce jest już zajęte przez innego osobnika to nie przejawiają wobec siebie żadnej agresji, w takiej sytuacji osobnik wybiera po prostu inne najbliższe wolne miejsce do spoczynku.

W momencie gdy samiec osiągnie dojrzałość płciową zaczyna powoli pojawiać się wyraźne silne zachowania terytorialne. Wtedy też samce zaczynają dłużej i częściej śpiewać. Czasami ma miejsce tzw. pojedynki śpiewaczy, ale tylko pod warunkiem że w terrarium znajdują się dwa dorosłe męskie osobniki. Do pojedynku dochodzi gdy jeden samiec wkroczy na zajęte już terytorium przez innego dorosłego osobnika. Wtedy właściciel danego rewiru staje z wyprostowaną przednią częścią ciała i zaczyna głośny śpiew. Jeśli takie zachowanie nie zrobi wrażenia na intruzie wtedy podchodzą do siebie na jak najmniejszy dystans. W tym momencie może dojść również do walki w której, każdy z walczących próbuje przycisnąć rywala do ziemi. Osobnik pokonany próbuje nie dopuścić do sytuacji w której zostanie przyduszony do ziemi. Gdy intruz zaczyna uciekać właściciel terytorium goni go aż ten opuści jego terytorium.
Młodsze osobniki które dopiero co osiągnęły dojrzałość, a jeszcze nie mają swojego stałego terytorium bardzo często walczą ze sobą, ale również bardzo często dochodzi między nimi do gonitw trwających nawet kilka minut.

W tym samym czasie samiczki nie przejawiają praktycznie żadnej agresji w stosunku do innych samic. Również na linii samiec-samica nie pojawiają się żadne spięcia, chyba że samica nie jest gotowa do składanie skrzeku.

Rozmnażanie

Dojrzałość płciową osiągają najczęściej ok. 8 – 11 miesiąca życia. Osiągnięcie dojrzałości płciowej można zaobserwować gdy samce rozpoczynają swoje śpiewy. Na samym początku są to tylko ciche dźwięki. W późniejszym czasie tj około 17 miesięcy samce zaczynają wybierać swoje miejsce czemu towarzyszą coraz intensywniejsze i coraz dłuższe nawoływania samic.
Natomiast dojrzałość płciowa u samic można dostrzec bo większych kształtach i rozmiarach w porównaniu do samców. Samiczki coraz częściej zaczynają również interesować się samcami.

Czas godów rozpoczyna się od głośnego i coraz dłuższego śpiewania samców które zaczynają coraz częściej spacerować po terrarium. przy czym za każdym razem śpiewający samiec śpiewa zawsze w kierunku innego osobnika tego samego gatunku.
Samiczki gotowe do odbycia godów można poznać po wyraźnie większych kształtach i po tym że coraz częściej podąża w kierunku samca. Po spotkaniu podchodzą coraz bliżej siebie. Może się zdarzyć że samiec rzuci się na samiczkę i przydusi ją do podłoża. W takiej chwili samiczka nie ucieka.

Skrzek

Średnica jednego jaja to około 2 mm. Jajo jest czarne i otoczone powłoką przypominającą galaretę. Średnia ilość jaj w skrzeku to 5 sztuk, jednak zależy to od warunków chowu i kondycji żab. Gdy dochodzi do pierwszego lęgu jajeczka są zwykle niezapłodnione, wynika to z młodego wieku osobników. Pierwsze zapłodnione jajeczka pojawiają się gdy rodzice osiągną wiek 19-23 miesięcy.

Terrarium

Terrarium dla jednej pary powinno mieć minimum 40x40x80 cm, jednak już dla grupy opcjonalne wymiary terrarium to 80x50x70 cm. Dobrze jest zamontować w terrarium dwa systemy: system automatycznego zraszania i system zamgławiania. Jednym z najważniejszych elementów wystroju jest bromelia o dużych rozmiarach na której zwierzęta będą nocowały. Ważne aby ów bromelia miała spore rozmiary ponieważ Excidobates mysteriosus jak na drzewołazy wyjątkowo dużo czasu spędzają w górnych częściach terrarium -wśród roślin, a w dolne partie schodzą sporadycznie. Oczywistością jest to że projektując terrarium powinno się jak najdokładniej odzwierciedlić naturalne środowisko. Do zbudowania tylnej i bocznych ścian najlepiej jest użyć korka prasowanego. Najlepiej gdy w korku zrobimy miejsce na umieszczenie tam dodatkowych roślin takich jak np. pnącza czy też orchidee. Ważnym elementem terrarium jest umieszczenie wszelkiego rodzaju przedmiotów na które zwierzęta będą mogły się wdrapywać (np. konary, liany, gałęzie). Aby podnieść atrakcyjność zbiornika zalecane jest przymocowanie dodatkowych bromelii do gałęzi. W terrarium powinno znajdować się dość dużo bromelii, a ich liczba powinna być ograniczona tylko rozmiarami zbiornika. Jak każde terrarium tak i to powinno mieć jeden centralny punkt który powinna stanowić największa bromelia. W naturalnym środowisku żabki te upodobały sobie szczególnie bromelie z gatunku Aechmaea nudicaulis, jednak w warunkach terraryjnych nie ma znaczenia jaki jest to gatunek bromelii lub też neoregeli.

Przy rozplanowaniu podłoża bardzo ważne jest to aby było ono ułożone pod skosem, w taki sposób aby nie zbierała się w nim woda, która powinna swobodnie spływać. Na dno najlepiej wyłożyć mech co niewątpliwie pomoże w utrzymaniu odpowiedniej wilgotności.

Do utrzymania wilgotności ale też i we względów estetycznych zaleca się umieszczenie basenów lub wodospadów. Jest to na tyle ważne ponieważ pomaga to w utrzymaniu idealnych warunków chowu. Pamiętajmy jednak że jeśli zdecydujemy się na basen musi być dostępny dla nas tak abyśmy mogli wymieniać wodę, a należy robić to codziennie. Zbiorniki wodne powinny być głębokością dopasowane do rozmiarów żab. Nie mogą one być zbyt głębokie ponieważ grozi to utonięciem zwierzaka. Najbardziej odpowiednią głębokością jest poziom wody sięgający do ¾ wysokości siedzącej żabki. Taki pojemnik dobrze jest również wyłożyć mchem, lub ewentualnie trawą norweską aby zwierzęta karmowe które przypadkowo wpadną do wody mogły się swobodnie wydostać.

Następną ważną kwestią w budowie terrarium dla tych drzewołazów jest temperatura którą powinniśmy zapewnić na poziomie około 25°C. Doskonale do tego nadają się świetlówki 25Watowe które włączamy na 12h dziennie. Warto też zaopatrzyć się w 2 świetlówki T5 13W, które włączamy na 14h po godzinie przed i po zgaszeniu głównego światła. Dobrym rozwiązaniem jest tutaj zastosowanie tzw zimnego i ciepłego światła. Koniecznością jest podłączenie świetlówek 13 Watowych do termoregulatora który w razie przekroczenia 25°C wyłączy je. Natomiast w okresie wiosenno-letnim gdy na zewnątrz panują dobre warunki i świeci słońce dodatkowe oświetlenie jest zbędne.

Następnie warto zainwestować we wspomniane wcześniej systemy automatycznego zraszania i system zamgławiający. Jest to o tyle istotne ponieważ pomaga to w utrzymaniu odpowiedniej wilgotności w terrarium która powinna wynosić 80–90%. Oczywiście i tutaj oba te urządzenia powinny być podłączone do zegarów czasowych. System zraszania powinno włączać się w okresie letnim dwa razy dziennie, natomiast w pozostałym okresie raz dziennie. System zamgławiający powinien pracować 3-4 razy dziennie.

Temperatura

Temperatura w ciągu dnia powinna wahać się w granicach 22-25°C, natomiast nocą powinna oscylować w granicy 16-19°C. Ważną informacją jest to że dopuszczane są przekroczenia temperatury maksymalnej o około 3-4 stopnie, ale tylko i wyłącznie wtedy jeśli zapewnimy odpowiednią wilgotność powietrza. Jednak takie wahania temperatury powinny zdarzać się jak najrzadziej.

Wilgotność

Powinna się ona wahać w granicach 70 do 80%, lecz za pomocą generatora mgły rano i wieczorem powinniśmy wilgotność podnosić do 100%. Nie można jednak dopuścić do sytuacji gdy woda utrzymuje się dłuższy czas, a to ze względu na fakt że drzewołazy te prowadzą raczej nadrzewny tryb życia a w koronach drzew woda może spływać niezależnie od pory.

Żywienie

Najlepszym pożywieniem dla tego rodzaju drzewołazów są małe i średnie muszki owocówki. Jeśli jednak mamy taką możliwość to podajemy czysty plankton łąkowy czy też tropikalne stonogi.

Młodsze osobniki karmimy co dwa dni natomiast większe osobniki karmimy już dwa razy w tygodniu. W odróżnieniu od innych zwierząt drzewołazom za każdym razem pokarm posypujemy witaminami mineralnymi.

Aby żabki nie musiały szukać po całym terrarium pożywienia najlepszym sposobem jest umieszczenie na podstawce plasterka banana. Sprawi to że muszki będą gromadzić się w jednym miejscy a żabko szybko przyzwyczają się do miejsca pobierania pokarmu.

 

Opracowanie i źródła informacji
Opracował Jacek Jakubowski na podstawie własnych informacji, własnych doświadczeń, doświadczeń znajomych hodowców, oraz na podstawie:
– Joanna Mazgajska „Płazy świata”
– Mark Hutchinson „Gady i płazy. Mały przewodnik”.

¹ źródło: http://www.dendrobase.de/index.php?gattung=Excidobates&art=mysteriosus&id=12220

Liczba wyświetleń: 3309