Systematyka współczesnych krokodyli
RZĄD | RODZINA | GATUNEK | ||
nazwa polska | nazwa łacińska | nazwa polska | nazwa łacińska | |
Crocodylia KROKODYLE | krokodylowate | Crocodylidae | krokodyl nowogwinejski | Crocodylus novaeguineae |
krokodyl filipiński | Crocodylus mindorensis | |||
krokodyl różańcowy | Crocodylus porosus | |||
krokodyl syjamski | Crocodylus siamenis | |||
krokodyl Moreleta (meksykański) | Crocodylus moreletii | |||
krokodyl kubański | Crocodylus rhombifer | |||
krokodyl z Orinoko | Crocodylus intermedius | |||
krokodyl amerykański | Crocodylus acutus | |||
krokodyl Johnsona (australijski) | Crocodylus johnsoni | |||
krokodyl błotny | Crocodylus palustris | |||
krokodyl nilowy | Crocodylus niloticus | |||
krokodyl pustynny | Crocodylus suchus | |||
krokodyl krótkopyski | Osteolaemus tetraspis | |||
krokodyl wąskopyski (pancerny) | Mecistops cataphractus | |||
aligatorowate | Alligatoridae | aligator misisipijski (amerykański) | Alligator mississippiensis | |
aligator chiński | Alligator sinensis | |||
kajman szerokopyski | Caiman latirostris | |||
kajman krokodylowy (okularowy) | Caiman crocodilus | |||
kajman żakare | Caiman yacare | |||
kajman czarny | Melanosuchus niger | |||
kajman Schneidera | Paleosuchus trigonatus | |||
kajman karzełkowaty (Cuviera) | Paleosuchus palpebrosus | |||
gawiale | Gavialidae | gawial gangesowy | Gavialis gangeticus | |
tomistoma (krokodyl sundajski, gawialowaty) | Tomistoma schlegeli |
Przedstawiona wersja systematyki jest jedną z kilku propozycji, ale chyba najbardziej powszechnie akceptowaną. Uwzględnia ona najnowsze badania, w których analizę zmienności morfologicznej uzupełnia się analizami filogenetycznymi, wykorzystującymi sekwencje DNA. Według tej systematyki rodzina Crocodylidae dzieli się na 3 rodzaje: Crocodylus, Osteolaemus i Mecistops, rodzina Alligatoridae na 3 rodzaje: Alligator, Caiman i Paleosuchus, a rodzina Gavialidae na 2 rodzaje: Gavialis i Tomistoma.
Pozycję sporną od wielu lat ma krokodyl sundajski (Tomistoma schlegeli ). Według niektórych systematyków cechy tego rzadkiego gatunku uzasadniają zaliczenie go do rodziny Gavialidae, według innych powinien być wśród Crocodylidae. Badania filogenezy krokodyli z ostatnich kilku lat wskazują, że Tomistoma schlegeli i Gavialis gangeticus wyraźnie różnią się od pozostałych Crocodylia. Obecnie także stwierdzono, że dotychczasowy gatunek Crocodylus cataphractus jest różni się genetycznie od pozostałych gatunków z rodzaju Crocodylus i utworzono dla niego nowy rodzaj Mecistops. Stanowi on oddzielną grupę od Crocodylus wraz z Osteolaemus tetraspis. Wykazano jednak, że różnice nie są na tyle istotne, aby tworzyć nową rodzinę i wszystkie te rodzaje pozostają rodzinie Crocodylidae.
W prezentowanej systematyce uwzględniono Crocodylus suchus jako odrębny gatunek, a nie podgatunek krokodyla nilowego (Crocodylus niloticus suchus) zasiedlający zachodnią część Sahary, ze względu na poglądy wielu badaczy krokodyli przekonanych o odrębności tej formy. Zaproponowałem polską nazwę dla tego gatunku: krokodyl pustynny ze względu na unikatowe, jak na krokodyla, środowisko życia.
W języku polskim częste są nieporozumienia, wynikające z faktu, że w języku potocznym utarło się rozumieć słowo -krokodyle- jako odnoszące się do gatunków rodziny Crocodylidae i przeciwstawianie tej grupie gawiali, aligatorów i kajmanów. Według tego sposobu rozumowania kajmany nie są krokodylami (ani nawet aligatorami !).
W świetle jednak nomenklatury naukowej wszystkie gawiale, kajmany, aligatory są krokodylami bo wszystkie należą do jednego rzędu: Crocodylia. Natomiast gatunki określane potocznie jako krokodyle to gatunki z rodziny Crocodylidae (po polsku krokodylowate lub krokodyle właściwe), a kajmany i aligatory to przedstawiciele rodziny aligatorowatych.
Liczba wyświetleń: 3737