Mech w terrarium

Wiele osób posiadających terraria wilgotne chciało by je uatrakcyjnić poprzez dodanie większej lub mniejszej ilości mchu. Jednak okazuje się że nie jest to takie łatwe jak by można było się spodziewać, zazwyczaj cos idzie nie tak. Postaram się nieco podpowiedzieć jak „ugryźć” temat mchu w terrarium.

Co to jest mech?

No właśnie, warto wiedzieć z czym mamy do czynienia. Mchy to rośliny dosyć prymitywne w budowie występujące powszechnie prawie na całym świecie najczęściej w lasach, parkach i innych zacienionych miejscach. Są to rośliny nienaczyniowe co oznacza że nie mają typowej tkanki przewodzącej.

Mchy często uważa się za chwasty (pojawiają się np. na łączeniu kostki brukowej).

Warto też zapoznać się z charakterystyką mchu.

My skoncentrujemy się na dwóch rodzajach mchu:

Acrocarpous – rodzaj mchów u którego rodnia (archegonium) oraz puszka z zarodnikami jest umieszczona na szczycie łodygi.

Gatunki

• Polytrichum commune
• Dicranum scoparium
• Campylopus introflexus
• Leucobryum glaucum

Pleurocarpous – rodzaj mchów u którego rodnia (archegonium) oraz puszka z zarodnikami jest umieszczona na krótkich gałązkach bocznych.

Gatunki:

• Thuidium delicatulum
• Plagiomnium cuspidatum
• Climacium americanum
• Bryandersonia illecebra
• Entodon seductrix
• Hypnum cupressiforme
• Hypnum imponens

Mchy z rodzaju Acrocarpous mają pionowe gałązki które tworzą mocno zwarte kolonie, mchy z tego rodzaju przyrastają o wiele wolniej. Natomiast gatunki z rodzaju Pleurocarpous tworzą o wiele luźniejsze kolonie ale zaś pokrywają one większą powierzchnię. Gatunki z tego rodzaju o wiele szybciej przyrastają.

Mech w brew pozorom nie musi mieć bogatego podłoża jak to wielokrotnie jest opisywane. Dowodem na to jest np. mech porastający cegłę czy kawałek betonu. Dla niektórych gatunków może odgrywać role jedynie pH podłoża, najlepiej jak jest ono w granicach 5,0 – 5,5, niekorzystne jest pH w granicy 7,0 jednak nie jest to jakiś bardzo ważny czynnik. Aby ułatwić sobie sprawę pomiaru pH najlepiej zastosować zwykły torf bez dodatków nawozowych.

Skąd wziąć mech?
Mech w Polsce występuje powszechnie jednak spora część gatunków podlega ochronie ścisłej lub częściowej. Więc nie możemy iść do lasu i zacząć pozyskiwać mech (ani żadnych innych jego części) do własnych potrzeb. W Polsce można pozyskiwać niektóre gatunki mchu pod pewnymi warunkami – zazwyczaj jest to pozyskiwanie monitorowane, trzeba zdobyć pozwolenie na takie działanie, każdy gatunek ma określone warunki pozyskiwania, dlatego też nie należy przynosić mchu z lasu.

W niektórych kwiaciarniach lub na giełdach kwiatowych można nabyć mech w doniczkach co rozwiązuje dwa znaczące problemy:

– mamy legalnie pozyskany mech
– mech jest wolny od owadów, ślimaków i innych mieszkańców

W sprzedaży jest też dostępny Mech jawajski (Vesicularia dubyana) powszechnie uważany za roślinę typowo akwariową, jednak nie jest to prawda. W naturalnym środowisku porasta on skały, drzewa, brzegi koryt rzek. Zalany wodą adaptuje się do warunków i zaczyna nadal rosnąć. Jednak wymaga on sporej ilości wilgoci dlatego też w terrarium o średniej wilgotności może się on nie przyjąć.

Na rynku zachodnim zaczął się pojawiać spreparowany mech w formie sypkiej, jest to dosyć na razie mało dostępne rozwiązanie ale zapowiada się bardzo obiecująco.

Sadzimy mech
W sieci można znaleźć przepis na „koktajl” składający się najczęściej z maślanki, mchu bez podłoża oraz (nie zawsze) hydrożelu – w niektórych przypadkach maślanka jest wymieniana na piwo. Polega to na tym że w mikserze mielimy mech podlewając go maślanką lub piwem z dodatkiem hydrożelu – jedno co na pewno uzyskamy po nałożeniu tego „koktajlu” na coś w terrarium to ogromny bałagan któremu będzie towarzyszył ciekawy zapaszek no i nie rzadko jakieś grzybki w postaci pleśni a może nawet stadko much. Jedynymi składnikami które można faktycznie wykorzystać z tego przepisu są mech oraz hydrożel, zasada jest ta sama czyli mielimy mech w mikserze ale zamiast maślanki używamy wody i dodajemy odpowiednią ilość hydrożelu. Ilość hydrożelu będzie zależna od tego do czego chcemy użyć naszej mikstury jeśli mamy zamiar np. pomalować nią jakaś powierzchnie to musi mieć ona konsystencje lejącą a jeśli chcemy zrobić kępki i umieścić je np. w otworach konaru lub na dnie terrarium musimy nasz koktajl będzie musiał mieć konsystencje miękkiej plasteliny. Tak przygotowany mech umieszczamy w wybranym miejscu i regularnie zraszamy (nie zalewamy). Zraszanie musi być delikatne najlepiej przy pomocy zraszacza/dysz które rozbijają wodę na bardzo drobne krople – należy pamiętać aby mech nie był mokry tylko wilgotny. Mech doświetlamy umiarkowanym światłem. Tak przygotowane sadzonki powinny w ciągu kilku tygodni zacząć się powoli rozrastać. Należy pamiętać że w tym przypadku lepiej zastosować mchy z rodzaju Pleurocarpous. Gatunki z tego rodzaju zdecydowanie szybciej się regenerują i rozrastają na boki oraz lepiej reagują na „poćwiartowanie”.

Drugą metodą sadzenia mchu jest po prostu rozdzielenie kępki na drobniejsze grupy łodyżek i ich umieszczanie bezpośrednio w miejscu gdzie mają rosnąć czyli albo na podłożu lub np. na konarach – w przypadku konarów możemy zastosować żyłkę do przymocowania mchu. Jak mech zacznie wypuszczać nowe odnogi usuwamy żyłkę – zazwyczaj trwa to kilka miesięcy. Do tej metody można stosować mchy zarówno z rodzaju Acrocarpous jak i Pleurocarpous wszystko zależy od tego jaki chcemy osiągnąć efekt.

Kolejną metodą jest wysiew mchu bezpośrednio za pomocą zarodników. Jest to o tyle kłopotliwe że sama puszka z zarodnikami jest niewielkich rozmiarów natomiast zarodniki są praktycznie mikroskopijne. Aby doszło do wysiania zarodniki muszą wydostać się z puszki. W dodatku puszki trzeba zbierać o określonej porze roku i tylko z mchu w doniczce ponieważ pozyskiwanie surowca z lasu od gatunków chronionych też jest zabronione.

Wymieniany już Mech jawajski też da piękny efekt i w sumie z nim jest sprawa najprostsza, w miarę tania (10g tego mchu to koszt około 10zł) i co najważniejsza legalnie można go pozyskać. Gatunek ten jest lekki i łatwy do przymocowania, najlepiej jest go umieścić na wilgotnym podłożu, jednak nic nie stoi na przeszkodzie aby umieścić go np. na jakimś konarze. Gatunek ten lubi dużą wilgotność – nie nadaje się do każdego wilgotnego terrarium.

Jak wcześniej wspominałem w sprzedaży pojawiają się odpowiednio spreparowane części mchu które należy jedynie wymieszać z wodą a następnie nałożyć na podłożę lub inne miejsce docelowe na którym ma się rozrastac mech, potem wystarczy regularnie zraszać.

Niezależnie od metody jaką zastosujemy czy jakiego gatunku użyjemy należy pamiętać aby zbiornik w którym nasz mech będzie rósł był dobrze wentylowany.

Jak długo to trwa?
Niestety niezależnie od metody hodowla czy jak kto woli uprawa mchu wymaga cierpliwości, jeśli ktoś liczy na to że w ciągu kilku tygodni pojawi mu się piękny soczysty dywan to powinien raczej odpuścić sobie mech w takiej formie i zainwestować w podłoże oparte na mchu. Podstawową rzeczą w jaka powinniśmy się uzbroić przy zabawie z mchem to cierpliwość.

 

Napisano na podstawie:
Doświadczeń własnych
Informacji wyszukanych w sieci
Diagram cyklu życiowego mchu zacytowany z wikipedii