Loading...
Sarcophagidae – ścierwicowate
Obecnie na całym świecie znanych jest około 2500 gatunków ścierwic (w Polsce 129).
Sarcophagidae to rodzina much powszechnie znanych jako muchy mięsne.
Wygląd zewnętrzny imago jest stosunkowo jednorodny: w ubarwieniu dominują kolor czarny i różne odcienie szarości. Ciało (zwłaszcza odwłok) jest wydłużone, ale mocno zbudowane, silnie oszczecinione.
U ścierwic z podrodziny Sarcophaginae na odwłoku obecny jest charakterystyczny, czarno-szary wzór przypominający szachownicę. Wielkość ciała imago u poszczególnych gatunków waha się od kilku mm do ok. 2cm.
Studiując biologię Sarcophagidae można zauważyć interesujący gradient strategii zdobywania pokarmu przez stadia larwalne (podobny gradient można zaobserwować u muchówek z rodziny Calliphoridae). Przebiega on od gatunków rozwijających się w różnorodnych szczątkach organicznych (odchody, padlina), przez gatunki będące fakultatywnymi pasożytami lub parazytoidami, po obligatoryjne pasożyty (np. Wohlfahrtia sp.) i parazytoidy (np. Miltogrammatinae).
Miltogramma punctatum
Żywicielami parazytoidów są w zależności od gatunku: dżdżownice, ślimaki lądowe, owady (Lepidoptera, Orthoptera, Coleoptera). Szczególnie interesującą grupą jest podrodzina Miltogrammatinae – larwy tych ścierwic rozwijają się w gniazdach różnych gatunków żądłówek (Aculeata).
Żywicielami licznej grupy fakultatywnych i obligatoryjnych pasożytów należących do Sarcophagidae są przede wszystkim różnorodne ssaki z człowiekiem włącznie.
Żerujące pod skórą larwy wywołują schorzenia określane ogólną nazwą muszyc (myasis). U wielu gatunków ścierwic obserwuje się jajożyworodność.
Struktura gatunkowa zgrupowań Sarcophagidae może być wykorzystywana z powodzeniem do oceny stopnia degradacji ekosystemów.
Na podstawie:
Povolny D. & Verves Y. 1997. The Flesh-Flies of Central Europe (Insecta, Diptera, Sarcophagidae). Spixiana, Munchen, 261 ss.
Krzysztof Szpila
