Nowy gekon z Nowej Kaledonii – Rhacodactylus willihenkeli

Rhacodactylus willihenkeli (zdjęcie: Joachim Sameit, źródło: Köhler i wsp, 2024)

2 dni temu opublikowano badania naukowe niemieckich naukowców Gunthera Köhler i wsp., którzy opisali nowy gatunek gekona z rodziny Diplodactylidae. Jest to rodzina gekonów, do której należą popularne w hodowli gekony orzęsione (Correlophus cilliatus), gekony gargulcowe (Rhacodactylus auriculatus), czy gekony olbrzymie (Rhacodactylus leachianus).

Nowy gatunek Rhacodactylus willihenkeli pochodzi z Nowej Kaledonii, a dokładniej z okolic Bourail, miasta które było punktem startowym dla badaczy. Zamieszkuje on lasy Grande Terra z dala od miejsc zamieszkanych przez ludzi. Genetycznie jest najbliżej spokrewniony z gekonem olbrzymim (R. leachianus). Różni się jednak od niego ubarwieniem, które jest ciemniejsze i prawie jednolite, a także wielkością. Rhacodactylus leachianus osiągają od 36 – 43 cm długości, a R. willihenkeli są od nich mniejsze. Jego nazwa została nadana by uhonorować pracę Friedrich’a Wilhelm’a Henkela, który jako pierwszy odkrył miejsce występowania tych gekonów w latach 80-tych.

R. willihenkelii to długowieczne gekony, które u badaczy przeżyły ponad 37 lat (badacze spekulują, że mogą żyć nawet ponad 50 lat gdyż w momencie złapania były już dorosłe). W hodowli mnożą się stosunkowo łatwo, samice składają po 2 jaja 3-4 razy w roku. Jaja inkubują się około 90 dni.

Rhacodactylus leachianus – podgatunki i fałszywe informacje

W 1913 roku Roux zdegradował Rhacodactylus aubrianus do statusu podgatunku Rhacodactylus leachianus aubryanus, zaś w 1994 roku Seipp i Obst opisali kolejny podgatunek Rhacodactylus leachianus henkeli. W obu przypadkach podgatunki te zostały uznane za nieważne (Good 1997, Bauer i wsp. 2012).

Zwracam na to uwagę ze względu na podobieństwo nazwy R. willihenkeli, do R. l. henkeli oraz fakt, że w internecie krąży już informacja o tym, że R. l. henkeli to teraz R. willihenkeli. Co mija się z prawdą.

Rhacodactylus leachianus jest gatunkiem posiadającym wiele odmian lokalnych i kolorystycznych, przez co w hodowli można znaleźć wiele nazw, w tym nazwy wymienionych wyżej podgatunków, a to w konsekwencji prowadzi do wielu nieporozumień. W przypadku R. leachianus mianem R. l. henkeli najczęściej nazywane są odmiany pochodzące z Pine Island, zaś R. willihenkeli pochodzi z głównej wyspy Nowej Kaledonii. Zgodnie z najnowszą rewizją by uniknąć niedomówień, powinniśmy się posługiwać samymi lokalizacjami, a nie podgatunkami.

Dodatkowo jak informuje jeden ze współautorów badania Joachim Sameit osobniki zdeponowane do muzeum na potrzeby badań oraz kilka osobników, które on sam posiada w hodowli to prawdopodobnie jedyni przedstawiciele tego gatunku w wywiezione z Nowej Kaledonii. Zatem z całą pewnością nie jest to gatunek szeroko rozpowszechniony w hodowli jak “R. l. henkeli”.

Lokalne odmiany Rhacodactylus leachianus

Być może korzystając z okazji warto przynajmniej wymienić lokalne odmiany z jakimi możemy

Wśród Rhacodactylus leachianus odmiany lokalne przyjęło się dzielić na odmiany pochodzące z głównej wyspy Nowej Kaledonii (Grande Terre) oraz odmiany z okolicznych wysp. Czasami omylnie przypisywano im podgatunki R. l. leachianus (dla Grande Terre) i R. l. henkeli w zależności od hodowcy albo wszystkim gatunkom wyspiarskim, albo tylko osobnikom pochodzącym z Isle de Pines. Niemniej poniżej lokalne odmiany:

• Główna wyspa (Grande Terre)
  • Yate
  • Mount Khogis
  • Goro
  • Poindimie
  • Mount Humboldt
• Pomniejsze wyspy
  • Brosse
  • Bayonnaise
  • Nuu Ana
  • Nuu Ami
  • Duu Ana
  • Caanawa
  • Isle of Pines
  • Moro

Oczywiście można spotkać się z innymi nazwami i odmianami barwnymi tych lokalizacji, a także krzyżówkami między nimi. Dodatkowo czasami nazwom wysp nadawane są litery “Isle A”, “Isle B”, “Isle C” itd., chociaż obecnie powoli odchodzi się od tego systemu.

Historia taksonu (najważniejsze zmiany):

• (1829) Cuvier opisał gatunek Rhacodactylus leachianus wtedy jako Ascalabotes leachianus.
• (1843) Fitzinger opisał rodzaj Rhacodactylus.
• (1866) Guichenot opisał siostrzany rodzaj Correlophus znany przede wszystkim z popularnego gatunku gekona orzęsionego (Correlophus ciliatus).
• (1883) Boulenger uzanał rodzaj Correlophus za młodszy synonim Rhacodactylus.
• (1994) Seipp & Obst opisali nowy podgatunek Rhacodactylus laechianus henkeli.
• (1997) Good obalił istnienie podgatunku Rhacodactylus laechianus henkeli uznając go za jedną z wielu odmian tego gatunku (nie wszyscy naukowcy się z nim zgadzali).
• (2012) Generalna rewizja rodzaju Rhacodactylus (ta, która przywróciła rodzaj Correlophus). Ona również nie uznała Rhacodactylus laechianus henkeli jako osobny podgatunek, a jako kolejną odmianę tego gatunku.
• (2024) Köhler i wsp. opisali nowy gatunek Rhacodactylus willihenkeli.

Systematyka:

• Rodzaj: Rhacodactylus
  • Rhacodactylus auriculatus
  • Rhacodactylus leachianus
  • Rhacodactylus trachyrhynchus
  • Rhacodactylus trachycephalus
  • Rhacodactylus willihenkeli

Literatura:

• Köhler, G., Sameit, J., Seipp, R., & Geiss, K. (2024). A new species of giant gecko of the genus Rhacodactylus from New Caledonia (Squamata, Gekkota, Diplodactylidae). Zootaxa, 5538(4), 301–321. https://doi.org/10.11646/zootaxa.5538.4.1
• Wideo opisujące różne lokalizacje: https://www.youtube.com/watch?v=bA2AaWb4DZ8
• Wersja tekstowa: https://reptiledge.com/blogs/news/rhacodactylus-leachianus-locals
• Lista odmian: https://en.wikipedia.org/wiki/Rhacodactylus_leachianus

Liczba wyświetleń: 72