Anolis equestris – anolis kubański
Nazewnictwo
Nazwa polska: Anolis kubański, Anolis rycerzyk
Nazwa angielska: Knight anole
Nazwa niemiecka: Ritteranolis
Nazwa czeska: Anolis obrovský, Anolis rytířský
Nazwa hiszpańska: El anolis ecuestre
Długość życia
Przeciętna długość życia tych jaszczurek, w niewoli, waha się pomiędzy 6 a 10 lat.
Wygląd
Anolis kubański (Anolis equestris Merrem, 1820) to średniej wielkości jaszczurka. Samce osiągają maksymalnie 55 cm długości, z czego głowa wraz z tułowiem to około 19 cm. Samice natomiast są nieznacznie mniejsze a ich długość całkowita najczęściej nie przekracza 50 cm w tym głowa wraz z tułowiem to około 17 cm.
Anolis kubański to największy spośród anolisów, cechuje się masywną głową oraz dość krępą budową ciała. Podstawową barwą ciała jest kolor zielony, z kremowo-białymi akcentami. Jednak anolisy te podobnie jak inne gatunki z rodziny Polychrotidae mają zdolność do szybkiej zmiany barwy ciała w zakresie od zieleni do koloru ciemno brunatnego. Worek podgardzielowy, występujący zarówno u samców jak i u samic, jest koloru różowo-białego. Ciało pokrywają stosunkowo duże jak na anolisa łuski, o kształcie zbliżonym do kwadratu. Jest to cecha wyróżniająca, na pierwszy rzut oka, ten gatunek z pośród blisko spokrewnionych z nim Anolis baracoae, Anolis smallwoodi oraz Anolis noblei. Powyższe gatunki mają ciało pokryte drobną okrągłą łuską. Szczególnie atrakcyjnie ubarwiony jest Anolis equestris persparsus, u którego na tle zielonego ciała widoczne są liczne niebieskie plamki.
Podgatunki
W obrębie tego gatunku wyodrębniono następujące podgatunki:
- Anolis equestris equestris (Merrem, 1820)
- Anolis equestris brujensis (Garrido, 2001)
- Anolis equestris buidei (Schwartz & Garrido, 1972)
- Anolis equestris cincolegaus (Garrido, 1981)
- Anolis equestris cyaneus (Garrido & Estrada, 2001)
- Anolis equestris juraguensis (Schwartz & Garrido, 1972)
- Anolis equestris persparsus (Schwartz & Garrido, 1972)
- Anolis equestris potior (Schwartz & Thomas, 2001)
- Anolis equestris sabinalensis (Garrido & Moreno, 2001)
- Anolis equestris thomasi (Schwartz, 1958)
- Anolis equestris verreonensis (Schwartz & Garrido, 1972)
Występowanie
Pierwotnie Anolis equestris był gatunkiem endemicznym występującym jedynie na Kubie. Obecnie dość prężnie funkcjonującą populacje znaleźć można na Florydzie gdzie trafił w wyniku działania człowieka.
Cechy szczególne
Anolis equestris posiada na palcach przylgi podobne do tych jakie mają gekony. Cecha ta pozwala mu na swobodne poruszanie się po gładkich powierzchniach takich jak szkło, gładkie ściany czy pnie drzew. Zarówno u samców jak i u samic tego gatunku widoczny jest duży fałd elastycznej skóry na gardle, zwany workiem podgardzielowym. W momencie godów, czy też w trakcie przyjmowania pozy mającej na celu zaimponowanie przeciwnikowi zwierze to napina tenże fałd skórny, tworząc coś na kształt sporego wachlarza w kolorze biało-różowym czasami z niebieskimi przebarwieniami.
Aktywność
Jaszczurka o wybitnie dziennym trybie życia.
Biotop
Siedliskiem typowym dla tego gatunku są pnie oraz korony drzew. Często można je spotkać w świetlistych lasach oraz parkach. Nierzadki jest też widok przedstawicieli tego gatunku na ścianach domów. Są to miejsca nasłonecznione, nierzadko obficie porośnięte epifitami. Temperatura w miesiącach letnich waha się w granicach 20-35°C w ciągu dnia natomiast w nocy temperatura często spada poniżej 20°C. W miesiącach zimowych temperatura może spaść nawet w okolice 10°C w nocy a w dzień rzadko przekracza 30°C.
Terrarium
Zbiornik dla tego gatunku powinien być wysoki, jasny a przede wszystkim dobrze wentylowany, zaaranżowany w stylu tropikalnym. W wystroju zbiornika nie powinno zabraknąć dużych rozłożystych konarów ułożonych w taki sposób by dawały jaszczurkom jak najwięcej możliwości eksplorowania całej objętości terrarium. W odpowiednio zaaranżowanym zbiorniku dla tego gatunku nie powinno zabraknąć żywych roślin. Jako podłoża można użyć około 10 cm mieszanki piasku z torfem.
Wielkość terrarium
Terrarium powinno być przestronne. Dla pary tych jaszczurek polecane wymiary zbiornika to: 80x50x80 cm (dł.x szer. x wys.).
Oświetlenie
Jaszczurki te wymagają jasnego zbiornika. W instalacji oświetleniowej nie może zabraknąć specjalistycznej świetlówki zawierającej w widmie swojego światła promieniowania UVB w ilości 4-5%. Intensywne oświetlenie wpływa znacząco na aktywność tych jaszczurek, ponadto pomaga w utrzymaniu żywej roślinności w odpowiedniej kondycji.
Temperatura
W dzień temperatura w górnej części terrarium, powinna utrzymywać się na poziomie 26-28°C, punktowo 35°C, nad podłożem w granicach 24°C. W nocy natomiast temperaturę w całym zbiorniku obniżamy do poziomu 20-22°C. W miesiącach imitujących okres zimowy temperatura powinna być odpowiednio niższa we wszystkich punktach terrarium średnio o 2-4°C.
Wilgotność
W ciągu dnia wilgotność powinna utrzymywać się na poziomie 60-70%, w nocy natomiast powinna wzrastać do poziomu 70-85%. Pamiętać należy by odpowiednią wilgotność uzyskiwać poprzez odpowiednio obfite i częste zraszanie zbiornika. Nigdy natomiast poprzez ograniczanie wymiany powietrza w zbiorniku!
Żywienie
W naturze jaszczurki te polują najczęściej na różnego rodzaju owady, ślimaki oraz jaszczurki (w tym też mniejsze osobniki własnego gatunku!), czasami też nie pogardzą także słodkim, przejrzałym owocem. W hodowli podstawę diety stanowić powinny odpowiedniej wielkości owady (szarańcza, świerszcze, drewnojady, karaczany), jako urozmaicenie można podawać ślimaki, owoce (choć te nie zawsze wzbudzają zainteresowanie jaszczurek). Ponadto w okresie intensywnego wzrostu oraz samicom niosącym jaja można od czasu do czasu podać oseski mysie lub szczurze. Dietę należy uzupełniać w odpowiednie preparaty mineralno-witaminowe stosując je zgodnie z zaleceniami producenta. Jest to szczególnie ważne w przypadku osobników młodych oraz samic w okresie niesienia jaj.
Dymorfizm płciowy
U osobników dojrzałych płciowo widoczne są różnice w budowie ciała, samce mają masywniejsze głowy a u nasady ogona widoczne są dwa wyraźne zgrubienia, w których mieszczą się hemipenisy. U osobników młodocianych natomiast rozróżnienie płci możliwe jest na podstawie ubarwienia, lecz niestety metoda ta nie daje stu procentowej pewności. Otóż osobniki, u których widoczne są poprzeczne kremowe pasy w większości przypadków są samicami, natomiast nie zawsze jest tak, że jaszczurki jednolicie zielone są samcami. Dosyć często, wraz z osiągnięciem dojrzałości płciowej, również okazują się samicami.
Rozmnażanie
Dobrana para podczas okresu godowego, poprzedzonego dwu-trzy miesięcznym okresem odpoczynku przypadającym najczęściej na miesiące zimowe, przystępuje do godów. Samiec staje się bardziej aktywny kiwając głową i rozpościerając worek podgardzielowy zbliża się do samicy starając się zachęcić ją do kopulacji. Jeśli samica jest gotowa odpowiada mu w niemalże taki sam sposób. Jest to bardzo widowiskowe i ciekawe do obserwacji zachowanie. Po odbytych godach samica kopie jamkę w podłożu, głębokości około 4-8 cm i deponuje w niej jedno rzadziej dwa, stosunkowo duże jaja. Bardzo często jaja zakopywane są w pobliżu lub wręcz pomiędzy korzeniami roślin. Następnie anolisy ponownie przystępują do godów. Składanie jaj następuję w dwu-trzy tygodniowych odstępach czasu.
Jaja najlepiej przenieść do uprzednio przygotowanego pojemnika wypełnionego wilgotnym mchem torfowcem, vermiculitem bądź perlitem. Najlepsze efekty daje inkubacja jaj uwzględniająca dobowe wahania temperatury, około 22°C w nocy i 26°C w dzień. W zależności od temperatury młode lęgną się po upływie 50-80 dni najczęściej w okolicach 65-75 dnia. Młode żywimy podobnie jak osobniki dorosłe pamiętając o suplementacji oraz zróżnicowaniu diety. Młode, w zależności od warunków i tempa wzrostu, powinny być gotowe do rozrodu wieku 1,5 roku do 2 lat.
Uwagi
Osobniki urodzone w niewoli są jaszczurkami odpornymi na błędy hodowlane, dosyć łatwo dającymi się oswoić. Natomiast jaszczurki odławiane z przyrody często źle znoszą aklimatyzację w warunkach terraryjnych, nierzadko są bardzo płochliwe i kłopotliwe w hodowli. Bardzo często odmawiają przyjmowania pokarmu co niejednokrotnie doprowadza do ich śmierci. Należy brać ten fakt pod uwagę decydując się na kupno jaszczurki tego gatunku.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Sławomir Mrożkiewicz (macraei) na podstawie własnych doświadczeń oraz literatury:
Caribbean Amphibians and Reptiles –Brian I.Crother 1999; Jesteri 1 Biologie Chov Gekoni –Ivan Vergner 2001;
Anolis – Alex Flaschendrager, Leo Wijffels 1996; Leguani a Agamy–Miroslav Kocian 1998.
Liczba wyświetleń: 14307