Caretta caretta – żółw karetta

Spis treści

Żółw karetta (Caretta caretta)

Rodzina: żółwie morskie (Cheloniidae)

Wygląd

Żółw karetta posiada karapaks sercowaty, czerwonobrązowy, z 5 płaskimi tarczami kręgowymi i 5 parami tarcz żebrowych, u młodych osobników zakończonych występami, dzięki którym pancerz wygląda jak zębaty. Plastron białawy do jasnobrązowego. Na brzusznej stronie pancerza znajdują się z reguły 3 pary tarcz zabrzeżnych (inframarginale) pozbawionych porów, czym karetta różni się od żółwia zatokowego. Tarcze brzeżne (marginale) umiejscowione w tylnej części karapaksu mają niezbyt długie i stosunkowo tępe wyrostki, dzięki czemu krawędź pancerza jest słabo piłkowana. Długość karapaksu 100-110 cm, wyjątkowo do 140 cm. Głowa karetty jest stosunkowo duża i wygląda na znacznie masywniejszą niż u innych gatunków żółwi morskich. Wierzch żółwia skórzastego pokryty jest 4-5 tarczkami przedczołowymi. Na przekształconych w mocne wiosła, silnie spłaszczonych przednich nogach, pomiędzy ich przednią krawędzią a dużymi rogowymi płytkami położonymi na tylnej krawędzi, znajdują się 3-4 rzędy nieco mniejszych tarczkowatych łusek. Nogi zakończone są pazurami.

Występowanie

Tropikalne, subtropikalne i umiarkowane wody mórz i oceanów całego świata; spotykana również w wodach przybrzeżnych. W Morzu Śródziemnym karetta jest najpospolitszym morskim żółwiem. Areał występowania tego żółwia rozprzestrzeniania w Europie sięga od leżących u północnych wybrzeży Szkocji Orkadów, poprzez południową część Morza Północnego do zachodniego Bałtyku, w którym jednak obserwowana była wyjątkowo. U polskich wybrzeży dotychczas nie stwierdzona.

Biotop

Przede wszystkim otwarte wody mórz i oceanów w tropikalnych, subtropikalnych i umiarkowanych szerokościach geograficznych. Karetta toleruje również wody słonawe, w związku z czym wpływa niekiedy do rzecznych ujść. Częściej niż inne żółwie morskie przebywa w wodach przybrzeżnych, dzięki czemu widywana jest w pobliżu plaż i portów. Wytrzymuje niższe temperatury niż żółw szylkretowy. W celu złożenia jaj wyszukuje spokojne, piaszczyste plaże. Najważniejsze europejskie miejsca rozrodu żółwi skórzastych znajdują się na plażach Prowansji i Korsyki, gdzie jednak karetta staje się coraz rzadsza.

Zachowanie

karetta pływa bardzo sprawnie i uważana jest za stosunkowo „agresywną”. Chętnie poszukuje pokarmu w wodach przybrzeżnych, pokonuje również długie trasy w otwartym morzu. Przy spokojnej powierzchni wody można ją bez trudu obserwować, gdy wypływa aby zaczerpnąć powietrza. Należy jednak podkreślić, że o trybie życia tego dobrze pływającego i odbywającego dalekie wędrówki żółwia wciąż jeszcze niewiele wiadomo.

Odżywanie

Przebywając w otwartym morzu karetta poluje na meduzy i słonice, niekiedy również ryby. W wodach przybrzeżnych zjada także jeżowce, mięczaki, zwłaszcza ślimaki, oraz skorupiaki, przede wszystkim kraby.

Rozmnażanie

Caretta caretta - żółw karetta - młody osobnik niedługo po wykluciu — Caretta caretta – żółw karetta – młody osobnik niedługo po wykluciu

Samice karetty składają jaja na ustronnych, piaszczystych plażach, w wykopanych samodzielnie jamach o głębokości dochodzącej do 50 cm. Jedna samica może złożyć do 150 jaj o średnicy około 40 mm. Młode wylęgają się, zależnie od warunków klimatycznych, po 1-2 miesiącach i bezzwłocznie podążają do morza. Gody odbywają się tylko raz w roku. Karetty są zwierzętami długowiecznymi, samica w ciągu swego całego życia może złożyć ponad 1000 jaj. Spośród wylęgniętych z nich młodych żółwi średnio 2 osiągną dojrzałość płciową i przystępują do rozrodu. Możliwe, że rzeczywista śmiertelność jest jeszcze wyższa.