Cephalotus follicularis – cefalotus bukłakowaty
Cefalotus bukłakowaty (Cephalotus follicularis Archibald Menzies, 1791) jest jedynym gatunkiem w rodzaju Cephalotus. Tworzy on małą, przyziemną rozetkę z dwoma typami liści: w jej środku są liście asymilacyjne, a na zewnątrz dzbanuszkowate liście pułapkowe, przypominające małe buciki. Rośnie on w jednym miejscu na Ziemi – w południowo-zachodniej Australii.
Wygląd
Wysokość – 5 cm. Szerokość – 15 cm.
Nasłonecznienie
Najlepiej rośnie w bardzo jasnym, ale odrobinę rozproszonym świetle. Mała ilość światła sprawi, ze dzbanuszki będą mniejsze i słabiej wybarwione. Zimą może okazać się konieczne doświetlanie.
Podlewanie
Cefalotus wymaga stale wilgotnego podłoża. Najlepiej, gdy doniczkę ustawimy na podstawce z wodą, którą będziemy uzupełniać, gdy poprzednia porcja zostanie całkowicie przez roślinę wchłonięta.
Wilgotność otoczenia
Wymaga bardzo wysokiego poziomu wilgotności. Podobnie jak u dzbanecznika samo zraszanie może nie wystarczyć i dlatego Cefalotus najlepiej nadaje się do terrariów. Dobrze, gdy cefalotusowi zapewnimy ruch powietrza – na przykład wentylatorem PC.
Temperatura
Temperatura latem. Latem temperatura 18 do 30°C w dzień i 13 – 18°C w nocy. Niektórzy dobre efekty uzyskują wkładając na noc roślinę do lodówki.
Temperatura zimą. Temperatura zimą nie powinna spaść poniżej 0 ani wzrosnąć powyżej 15°C. Najlepiej jeśli utrzymuje się w okolicach 5-10°C. Cefalotus jest w stanie wytrzymać krótkie okresy temperatury -2 do 0°C. Ginie jego część nadziemna, ale wiosną odbija z korzeni.
Nawożenie
Nigdy nie nawozimy cefalotusa – łapane przez niego owady służą mu za nawóz.
Przesadzanie
Wystarczy raz na kilka lat, gdy roślina przerośnie doniczkę, gdyż Cefalotus nie lubi przesadzania. Najlepiej robić to wczesną wiosną, późną jesienią lub w zimie, ale nigdy latem.
Okres spoczynku
Cefalotus wymaga okresu spoczynku. W tym czasie należy go umieścić w pomieszczeniu, w którym będzie miał dostęp do dużej ilości światła, a w którym temperatura utrzymuje się pomiędzy 5 a 10°C. Roślina powinna mieć w tym czasie tylko lekko wilgotne podłoże – w żadnym wypadku nie powinna stać w wodzie. Minimalny czas okresu spoczynku to 4 do 6 tygodni, może on jednak trwać nawet trzy miesiące. Jeśli nie mamy możliwości zapewnienia roślinie takich warunków musimy uciec się do jakiejś „sztuczki”. Pierwsza z nich polega na podlaniu a następnie umieszczeniu rośliny w foliowej torebce. Tak zapakowaną roślinę umieszczamy jeszcze dodatkowo w papierowej torebce i wkładamy na minimum 4 tygodnie do lodówki (ale nie do zamrażarki). Sprawdzamy raz na tydzień czy z rośliną nie dzieje się coś złego. Nie jest to idealny sposób i powinniśmy go używać jako ostateczności, ale generalnie lepszy taki niż żaden okres spoczynku. Drugi sposób to sprawdzenie temperatury na parapecie. Czasem nawet przy nowych oknach temperatura jest tam niższa – pomijając ewentualną nieszczelność okien powietrze w zetknięciu się z zimną szybą ochładza się i spływa w dół. Jeśli tak się dzieje to wystarczy nie przesadzać z kaloryferem i rośliny mogą zimować w miejscu, gdzie rosły przez cały rok.
Rozmnażanie
- Nasiona – wymaga zapylenia z innym genetycznie osobnikiem. Gdy zaczną otwierać się pierwsze kwiaty należy delikatnie poprzenosić miękkim pędzelkiem pyłek i powtarzać to codziennie, dopóki kwiaty są otwarte. Po 6 tygodniach powinniśmy otrzymać pierwsze nasiona. Nie nadają się one do przechowywania i należy je jak najszybciej poddać stratyfikacji: wysiać je na lekko wilgotne podłoże do doniczki z otworami odpływowymi, wstawić tą doniczkę do nieco większej osłonki (doniczki bez otworów odpływowych), nalać na spód odrobinę wody i całość wstawić na 8 – 12 tygodni do lodówki (ale nie do zamrażalnika). Po tym czasie doniczkę ustawiamy w jasnym, ciepłym (około 25°C) i wilgotnym miejscu. Po 8 tygodniach (choć bywają przypadki, że nawet po roku) nasiona powinny zacząć kiełkować.
- Podział kłącza – długie kłącze dzielimy na mniejsze części i każdą z nich umieszczamy poziomo w podłożu. Stawiamy w jasne, wilgotne i ciepłe miejsce (20-30°C). Z każdego kawałka powinna w ciągu paru tygodni wyrosnąć co najmniej jedna roślina. Gdy pojawią się korzenie możemy je porozsadzać.
- Sadzonki liściowe – odrywamy delikatnie dojrzałego liścia i zanurzamy go częściowo w podłożu. Postępujemy tak jak w wypadku rozmnażania rośliny z kłącza.
- Sadzonki wierzchołkowe – gdy starszy egzemplarz wytworzy dłuższą łodyżkę możemy górną część rośliny odciąć tuż nad podłożem i ukorzenić. Z dolnej części, która została w ziemi powinny powyrastać młode roślinki.
Kwitnienie
Cefalotus tworzy dosyć wysoki kwiatostan, pokryty dużą ilością małych, obupłciowych kwiatków. Należy go usuwać u młodych lub słabo rosnących roślin, gdyż kwitnienie osłabia roślinę.
Problemy
Ze względu na konieczność zachowania różnic w temperaturze w nocy i w dzień hodowla rośliny może sprawiać problemy.
Stopień trudności uprawy
Jest to roślina należąca do trudniejszych w uprawie.
Uwagi
Małe siewki podatne są na atak pleśni, dlatego należy pilnować, by wokół rośliny była cyrkulacja powietrza.
Opracowanie
Opracowanie i źródła informacji
Rafał Pitera
Opracowano na podstawie:
- „Rośliny mięsożerne – zwane też owadożernymi”, Zbigniew Podbielkowski, Barbara Sudnik-Wójcikowska, Wydawnictwo: MULTICO
- „Savage garden”, Peter D’Amato, Wydawnictwo: Ten Speed Press;
- „Carnivorous plants of the world” , James and Patricia Pietropaolo, Wydawnictwo: Timber press;
- „Growing Carnivorous Plants”, Barry Rice, Wydawnictwo: Timber press;
Liczba wyświetleń: 6043