Galleria mellonella – barciak większy, mól woskowy

Galleria mellonella – barciak większy, mól woskowy

Galleria mellonella (Linnaeus, 1758) to przedstawiciel rzędu Lepidoptera należący do rodziny omacnicowatych (Pyralidae). Barciaki są owadami niewielkich rozmiarów. Dorosłe osobniki posiadają szarobrunatne lub popielatoszare ubarwienie i osiągają wielkość do 2 cm długości i ok. 3 cm rozpiętości skrzydeł. Gąsienice są większe i mogą osiągać ponad 2,5 cm długości. Są kremowo-białe lub biało-brązowe z ciemniejszą puszką głowową.

Biologia i ekologia

Galleria mellonella jest szeroko rozprzestrzenionym gatunkiem. Swoim pierwotnym zasięgiem obejmował on Eurazję, obecnie spotykany jest w wielu miejscach globu. Jego występowanie jest szczególnie skorelowane z zasięgiem pszczoły miodnej (Apis mellifera) w której gniazdach pasożytuje. Prowadzi nocny tryb życia. W nocy, gdy robotnice pszczół są nieaktywne, samica odnajduje ul i składa w nim do 1500 jaj. Po niecałym tygodniu (średnio 3-7 dni) z jaj wylęgają się gąsienice. Przez okres larwalny intensywnie żerują, przechodząc kilka linień, których liczba jest zależna m.in. od warunków mikroklimatycznych. W temperaturze 30°C cykl rozwojowy trwa ok. 3-4 tygodni. W temperaturze 15°C rozwój wydłuża się do kilku miesięcy, a owady nie przepoczwarczają się. Gąsienice odżywiają się woskiem pszczelim, który rozkładają do substancji łatwo przyswajalnych, przy udziale symbiotycznych bakterii w przewodzie pokarmowym. Po osiągnięciu ok. 25 mm długości zaczynają prząść jedwabny kokon, w którym przechodzą przeobrażenie. Szybkość tego procesu uzależniona jest od temperatury i w 30°C trwa to 1-2 tygodnie. Jedwabne kokony są opuszczane przez dorosłe motyle, które są gotowe do dalszego rozrodu. Żyją one ok. 14 dni i nie pobierają pokarmu. Przy dużym zagęszczeniu owady te wywołują znaczne szkody w hodowlach pszczół. Niszczą w ulach plastry z czerwiem.

Hodowla

Do hodowli można wykorzystywać wszelkiego rodzaju plastikowe lub szklane pojemniki. W zależności od wielkości hodowli mogą mieć od kilkunastu do kilkudziesięciu centymetrów długości. Nie muszą być wysokie, gdyż w zupełności wystarczy nawet 10 cm. Pojemnik koniecznie wymaga dobrej przykrywki. Zarówno dorosłe owady jak i ich larwy, mogą opuścić terrarium, bądź to wspinając się po ściankach, bądź to wylatując z niego. Drobne larwy wcisną się w każdą szczelinę, dlatego wszelkie otwory wentylacyjne należy zabezpieczyć siatką o bardzo drobnych oczkach (ok. 1mm).

Galleria mellonella to owad preferujący wysoką temperaturę i podwyższoną wilgotność. Optymalne warunki to ok. 30°C i 60-70% wilgotności.

Hodowla powinna posiadać dobrą wentylację. Wysoka wilgotność i słaby przepływ powietrza sprzyjają rozwojowi pleśni i roztoczy, które są w stanie uśmiercać wszystkie stadia rozwojowe owadów. Co 2-3 miesiące można uprzątać pojemniki, usuwając nagromadzone odchody, resztki niezjedzonego pokarmu i martwe osobniki.

Żywienie

Barciaki można hodować na naturalnym wosku pszczelim w postaci plastrów. Wraz z ich stopniową konsumpcją, wkładamy barciakom nowe, nieużywane plastry. Warto wcześniej przetrzymywać je w zamrażarce, dzięki czemu są trwalsze i pozbawione nieproszonych gości w postaci roztoczy i innych bezkręgowców. Plastry woskowe są najłatwiejszą, ale niekoniecznie najtańszą metodą hodowli. Można je zakupić bezpośrednio od pszczelarzy lub w wielu różnych miejscach w sieci.

Możliwe jest również stosowanie sztucznych pożywek. Istnieje szereg różnorodnych przepisów, oto trzy przykładowe:

1. Przepis wg. John Skillcorn – The BioDiversity Group

   Należy przygotować dwie mikstury. W skład pierwszej powinno wchodzić 300 ml płynnego miodu i 400 ml gliceryny. Druga pożywka powinna składać się z: 200 g mleka w proszku, 200 g mąki, 100 g drożdży, 100 g zarodków pszennych, 400 g otrębów. Mikstury należy przygotować oddzielnie, a następnie miksturę 1 można dodać do mikstury 2 (można też uzupełnić odrobiną wosku i mineralnych suplementów). Po dokładnym wymieszaniu substrat powinien mieć półpłynną konsystencję. Może on starczyć na jedną dużą lub dla kilku drobnych hodowli.

2. Przepis wg. Reptile Forums

   Zmieszać otręby z miodem i lekko podgrzać na patelni. Całość musi mieć półpłynną konsystencję. Rozprowadzić ciepłą masę na blachę wyłożoną folią aluminiową i poczekać, aż wystygnie. Stwardniały materiał można rozkruszyć i wrzucić na dno pojemnika z ćmami. Resztę można zamrozić na później.

   Mieszanina wymaga określonych proporcji. Rozkruszyć 7 części suchego psiego pokarmu, dodać 1 część wody i 2 części miodu. Mieszaninę rozprowadzić na blachę i po stwardnieniu (po 24 godzinach nie powinna się już kleić) dać owadom. Nadmiar substratu można zamrozić.

Wartość odżywcza

Barciaki stanowią doskonałe źródło pokarmu dla wielu zwierząt. Są dość ruchliwe, mają spore rozmiary i łatwo się mnożą. Wyrośnięta larwa to ponad 16% białka, 20% tłuszczu, 2,5% węglowodanów, 13 mg wapnia w 100 g suchej masy.

Uwagi

W karmieniu kręgowców, ze względu na wysoką zawartość tłuszczu, należy stosować barciaki jako uzupełnienie diety, a nie główne źródło pokarmu.

 

Opracowanie i źródła informacji

Opracowali: Dariusz Kucharski, Kornelia Kucharska na podstawie własnych doświadczeń oraz źródeł:

http://chamownersweb.net/insects/waxworms.htm
http://www.thebdg.org/library/feeding/waxmoths.htm
http://aqualandpetsplus.com/Live%20Food,%20Wax%20Worms.htm
http://www.reptileforums.co.uk/forums/feeder/35430-waxworm-culturing.html

Liczba wyświetleń: 15816