Loading...
Opisano dotychczas ok. 12.000 gatunków, w tym w Polsce ponad 1000.
Są owadami najczęściej małych rozmiarów (<1cm). Czułki różnie wykształcone, przeważnie krótkie. Aparat gębowy kłująco-ssący, z członowaną kłujką skierowaną w dół. U niektórych rodzin kłujki brak. Koliszki (Psylloidea) mają ponadto specjalne wyrostki czuciowe na policzkach. Sternorrhyncha posiadają dwie pary błoniastych skrzydeł, przy czym pierwsza para jest przeważnie większa. Nogi dość krótkie, zwykle z dwuczłonowymi stopami. Odwłok różnie wykształcony, najczęściej szerszy od tułowia.
Owady te są w przeważającej liczbie roślinożercami, dlatego w grupie Sternorrhyncha notuje się wiele poważnych szkodników roślin. Wiele gatunków to monofagi. W rozwoju pojawia się przemiana pokoleń i partenogeneza. Niedawno odkryto u nich prymitywnie rozwinięte kastowe społeczeństwa. W przypadku czerwców (Coccoidea) dymorfizm płciowy zaszedł tak daleko, że samice nie tylko nie przypominają samców, lecz wręcz nie wyglądają jak owady. Obok koliszków i czerwców grupę reprezentują maczliki (Aleyrodoidea) i mszyce (Aphidoidea).
Podrząd Heteroptera – pluskwiaki różnoskrzydłe
Bardzo liczna grupa. Dotychczas opisano ok. 50.000 gatunków, w Polsce 754. Są to owady o zróżnicowanej wielkości (0,8 – 100 mm). Czułki przeważnie średniej długości, nitkowate, zbudowane z 3 – 5 członów. Obok oczu złożonych mają 2 – 3 przyoczka. Aparat gębowy kłująco-ssący. Kłujka podgięta pod głową i skierowana do tyłu, osadzona jest przeważnie przy przedniej krawędzi głowy. Posiadają szerokie przedplecze. Tułów dobrze rozwinięty z dwoma parami skrzydeł leżącymi na nim płasko. Pierwsza para, przy wierzchołku skórzasta, stanowi pokrywy dla drugiej, błoniastej pary. Występują gatunki bezskrzydłe. Nogi średniej wielkości, przeważnie bieżne, jednak mogą być skoczne, chwytne, pływne lub grzebne. Odwłok zbudowany z 10 widocznych segmentów, ukryty pod skrzydłami.
Pluskwiaki te są zarówno roślinożerne jak i drapieżne. Żyją na ziemi, na roślinach i pod wodą. Podrażnione wydzielają nieprzyjemny zapach lub wystrzeliwują cuchnącą ciecz w kierunku napastnika. Pospolici przedstawiciele: kowal bezskrzydły (Pyrrhocoris apterus), nartnik (Gerris sp.), płoszczyca (Nepa cinerea), pluskolec (Notonecta), pluskwa domowa (Cimex lectularius).
Podrząd Cicadomorpha i Fulgoromorpha.
Opisano ok. 30.000 gatunków, w Polsce 520. Są to owady niewielkie (1 – 10 mm), ale tropikalne gatunki osiągają kilkanaście centymetrów. Czułki mają przeważnie krótkie, 3 członowe. Aparat gębowy kłująco-ssący. Mają dwie pary skrzydeł, złożonych dachówkowato na odwłoku. Pierwsza para skórzasta, specyficznie zbudowana, druga jest błoniasta. Nogi krótkie, często skoczne. Samce niektórych gatunków mają aparat strydulacyjny na odwłoku. Za jego pomocą mogą emitować dźwięki o sile ponad 100 decybeli, odgłosy krajowych gatunków nie są dla człowieka przeważnie słyszalne. Są w większości roślinożerne. Cykl rozwojowy niektórych cykad trwa 11, 13 lub 17 lat. Pozwala im to na uniknięcie synchronizacji z cyklem rozwojowym wyspecjalizowanych drapieżników. Znani przedstawiciele: piewik mannik (Cicada orni), pienik (Philaneus), skoczek (Jassus mixtus).
Podrząd Homoptera pluskwiaki równoskrzydłe
Pluskwiaki równoskrzydłe są to owady lądowe odżywiające się sokami roślinnymi (mogą powodować powstawanie galasów).
Aparat gębowy kłująco-ssący w postaci członowanej kłujki osadzonej w tyle głowy. Niekiedy kłujka uwsteczniona lub jej brak. Dwie pary błoniastych skrzydeł złożonych w spoczynku daszkowato na grzbietowej stronie ciała.
Ciało najczęściej nie spłaszczone, okrągławe. Występują też formy bezskrzydłe. Przechodzą przeobrażenie niezupełne. Oprócz rozmnażania płciowego spotyka się partenogenezę i dodatkowo skomplikowaną przemianę pokoleń.
Liczba wyświetleń: 897
