Hogna ingens

Hogna ingens

 

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Deserta Grande Wolf Spider, Desertas Wolf Spider
Nazwa polska: brak

Systematyka

Synonimy

• Lycosa ingens (Blackwall, 1857)
• Trochosa ingens (Kulczyński, 1899)
• Geolycosa ingens (Roewer, 1955)
• Hogna ingens (Wunderlich, 1992)

Wygląd

To prawdopodobnie największy przedstawiciel Lycosidae żyjący na terenie Europy. Dorosłe osobniki tego gatunku osiągają rozmiar nierzadko ponad 4 cm ciała, co daje przeszło 10 cm rozpiętości wraz z odnóżami. Spektrum barw opiera się na dwóch podstawowych kolorach – białym i czarnym. Ciało jest masywne i krępe, wyposażone w dobrze rozwinięte oczy i silne odnóża. Przez pierwszych kilka linień, młode pająki ogarnia głównie czerń i szarość przeplatana brązowymi elementami wzoru. U postaci dorosłej przeważa już tylko czarny odcień ciała, z białymi wstawkami tworzącymi nieregularne kropki, pręgi i rozlane cętki na odnóżach, których rozlokowanie intensyfikuje się wraz z odległością segementu odnóży od ciała. Wygląda to w następujący sposób: odcinek tarsus jest całkowicie czarny, metatarsus zawiera jedną białą plamę, tibia i patella ma ich około trzech, a w części femur, rzec można, że czarne plamki są dodatkiem do przeważających białych ornamentów. Głowotułów dominuje również czerń i szarość, nad którą wybijają się jasnobeżowe/płowe rozjaśnienia na krańcach karapaksu oraz przebiegającą przez niego rozmytą linię, która ciągnie się swą szerokością od pierwszej, głównej pary oczu aż do drugiego końca pancerza grzbietowego, zwężając łagodnie przy tym swą ciągłość mniej więcej w połowie długości tej części ciała. Odwłok całkowicie pokrywają odcienie czarnej barwy o różnym natężeniu. Taka koncentracja tego koloru uzewnętrznia zarys wzoru, charakterystycznego dla pogońcowatych. Włoski obrastające ciało są bardzo krótkie, gęste i jednolite implikując sprawiając wrażenie, że jest ono aksamitnie gładkie. Dodatkowo co da się zauważyć również u wielu innych gatunków pająków, Hogna ingens posiada drobne, czerwone kłykcie stykające się ze szczękoczułkami.

Biotop

Hogna ingens jest gatunkiem endemicznym i występuje wyspie Deserta Grande położonej na archipelagu Ilhas Desertas pochodzenia wulkanicznego, 20km na południowy wschód od Madery. Wyspa ta liczy sobie raptem 10 km kwadratowych powierzchni i wznosi się na wysokość do 400 m.n.p.m. W przeciwieństwie do występującej na sąsiedniej wyspie Hogna schmitzi, Hogna ingens zamieszkuje jedynie 83-hektarową, długą na 2,8km dolinę Castanheira  na szczycie zastygłego wulkanu, przede wszystkim w północnych krańcach tego rejonu. Zasięg jego występowania w owej dolinie został gwałtownie ograniczony za sprawą sukcesji dokonywanej przez zaprowadzone na tę wyspę rośliny z rodzaju Phalaris, które wypierają już nie tylko same pająki ale i wszelką faunę i florę wyspy. Ich szybkie rozprzestrzenianie się zaczęło ograniczać pająkom dostęp do obfitego w kryjówki, treściwe podłoże pełne drobnych owadów karmowych, ale także znacząco zahamowało przenikanie jakże ważnych dla ekosystemu promieni słonecznych. W ramach programu ochronnego prowadzonego przez , portugalskich arachnologów, badaczy Madeira Nature Park i Bristol Zoo Gardens na rzecz tego gatunku i zachowaniu jego siedlisk wprowadzono na tamte tereny kozy i króliki, które miałyby za zadanie zwalczać zarastające dolinę nieprzyjazne trawy. Pod koniec lat 90′, wycofano jednak z tego obszaru ssaki i trawy znów zaczęły się rozrastać. Od niedawna stosuje się chemiczne środki walczące z Phalaris, które Przeważająca część Deserta Grande to bardzo strome, nieprzystępne, twarde skały zastygłej magmy. Wyizolowany w taki sposób obszar tworzy specyficzny, niepowtarzalny mikroklimat. W skład lokalnych endemicznych gleb wchodzą, sypkie piaski wulkaniczne, będące dobrym, zwięzłym budulcem frakcje ilaste, porowate skały wulkaniczne tj. tufy, wytrącone krzemiany, szkliwa wulkaniczne, luźne pyły, lapille bogate w wiele rzadkich i cennych związków chemicznych, spotykanych tylko w strefach poddanych działaniom procesów wulkanicznych. Jeżeli chodzi o szatę roślinną, jest ona mało różnorodna; skomponowana w dużej mierze z niskich, rzadkich traw i porostów. Mimo, że współczynnik opadów na wyspie jest na prawdę niski, struktura gleb ma wyjątkowe właściwości gromadzące wodę, co kształtuje specyficzne, optymalne dla gatunków takich jak ten, warunków klimatycznych. Temperatury na wyspie nierzadko przekraczają 30 stopni, a deszcze są relatywnie rzadkie. To sprawia, że klimat wyspy jest nieprzystępny. Mikrosiedliska, zasiedlane przez Hogna ingens budowane są na gruncie dobrze przewodzących i magazynujących wodę gleb, a formacje skalne, pod jakimi pająki przebywają skutecznie kontrolują dopływ energii słonecznej do niższych warstw gleb. Dodatkowo za pomocą oprzędu  pająki zaszywają się w swoich komórkach redukując dostęp gorących mas powietrza do wewnątrz. W ten sposób udaje się im uzyskać optymalne 22-26°C i około 70% wilgotności, co jest ważne dla stymulacji behawioralnej i rozrodczej.

Długość życia

Długość życia nie została potwierdzona. Samce w warunkach sztucznych mogą żyć jeszcze rok po ostatniej wylince, natomiast samice, przypuszczalnie 3-4 lata.

Aktywność

Aktywność dobową w dużej mierze determinują zewnętrzne czynniki środowiskowe. Na ogół dzień spędzają ukryte w norach pod kamieniami. Na zewnątrz wychodzą nocą oraz dopiero gdy spadnie temperatura osiągnie poniżej 24°C za dnia. Odchylenie w regule temperatury ponad górną granicę skutkuje wycofaniem pająka i szczelnym zaszyciem się w norze. Gdy temperatura rośnie, wytwarzają one więcej przędzy, którą dobudowują w ściany nory. Jest to mechanizm regulujący dostęp ciepła, zabezpiecza jego nadprogramowemu przenikaniu i w ten sposób pająk odcina się od zewnętrznej aury. W czasie deficytu ciepłych mas powietrza, pająki te radzą sobie, wychodząc na szczyt skał, gdzie możliwie najdłużej czerpią energię cieplną ze słońca.

Zachowanie

Lycosidae z natury są szybkie, zwinne oraz nierzadko agresywne, zwłaszcza jeśli chodzi o samice broniące kokonu i podrośnięte osobniki strzegące nor. Pająki tej rodziny i ich silne predyspozycje łowieckie kładą duży nacisk na aktywne polowanie. Związanych jest z tym wiele ciekawych, unikalnych zachowań. Przykładowo, wygłodzony pająk, mocno zdeterminowany by wykorzystać niełatwo nadarzające się szanse pochwycenia pokarmu, potrafi rzucić się w kilkumetrową, widowiskową pogoń za zdobyczą. Jak nietrudno się domyśleć większość zachowań powziętych z natury ma możliwość zaistnieć, gdy odtworzymy zwierzęciu jak najwierniej jego naturalne warunki środowiskowe.

Cechy szczególne

Na wyspie Deserta Grande, w związku z genezą, izolacją i nie przyjaznością klimatu tego miejsca, Hogna ingens stanowi ważny, element lokalnego ekosystemu, uznaje wysoki status fundamentalnego drapieżnika, obok ptaków i jaszczurek w hierarchii łańcucha pokarmowego. Koloryt ciała omawianego gatunku jest ściśle związana z otoczeniem; rodzajem i strukturą gleb, roślinności etc.
Obecnie trwają badania nad niedawno odkrytym podziałem przedstawicieli Hogna ingens na dwie potencjalnie odrębne subpopulacje. Zauważono, że część osobników rozmnaża się wiosną, a inne późnym latem. Naukowcy zamierzają poszukać różnicami między osobnikami, populacją oraz przebadać ich cykl rozrodczy.

Terrarium

Zasada im więcej miejsca tym lepiej wciąż, niezmiennie aktualna. Pojemnik hodowlany dopasowujemy do wielkości pająka, przy czym pamiętać trzeba, że pogońce lubią jednak maksimum przestrzeni toteż warto udostępnić im go więcej niż zwykle. Jako podłoża wskazane jest użyć podłoża lub ich mieszanek mających strukturę zbliżoną do naturalnych gleb Deserta Grande; gliny, suche torfy i inne lekkie nieregularne substraty urozmaicone w piaski, lekkie skałki, suche liście, suche trawy przydatne podczas tworzenia kryjówek. Terrarium powinno mieścić sporą ilość podłoża, podstawą którego bardzo dobrze byłoby zastosować keramzyt i/lub wermikulit. Wymiary minimalne dla dorosłego osobnika powinny zaczynać się od 30x30x30cm. Wnętrze zbiornika nie musi być bogato uposażone, wystarczy odpowiednia ilość dobrze dobranego podłoża. Pamiętajmy, że gatunek ten w hobby nie występuje… ale może gdy kiedyś się pojawią (o ile tak się stanie) to informacje te będą pomocne. Przydatna w tym celu może okazać się także wiedza o Hogna schmitzi, która żyje w bardzo zbliżonych warunkach klimatyczno-siedliskowych.

Temperatura

Wilgotność

Wilgotność i jej podział dostępności w środowisku pająka odgrywa bardzo znaczącą rolę. U młodych utrzymujemy wyższą wilgotność (60-70%) z podziałem na strefę suchą i wilgotną. W przypadku większych i dorosłych osobników spryskujemy raz na 2-4 dni jeden z rogów pojemnika hodowlanego. Warto zaopatrzyć wystrój w płytki zbiornik (np. duży korek od butelki), tak aby zawarta w nim woda mogła w kilkadziesiąt godzin odparować. Tolerują zakres wilgotności między 50, a 80%.

Żywienie

W naturalny jadłospis tego gatunku wpisują się przede wszystkim dwuparce, równonogi, chrząszcze, młode jaszczurki, myszy, czasem ślimaki.
W bristolskim ogrodzie zoologicznym w ramach badań wprowadzano do ich diety wiele różnych owadów, w tym niewystępujących w ich środowisku. Szybko wysnuto wniosek; pająki te otwarte są na większość podawanych owadów karmowych i w hodowlach prawdopodobnie kwestia żywienia nie stanowiłaby problemu.

Dymorfizm płciowy

Samice dorastają do 4cm DC, samce do 3-3,5. Osobniki płci męskiej bywają nieznacznie bardziej jasne niż samice, srebrnoszare, poza tym po ostatniej wylince pojawiają się na ich nogogłaszczkach tzw. „bulbusy” świadczące do gotowości do rozmnażania.

Rozmnażanie

Po lokacji nasienia u samców, hormony nakazują mu wyruszyć w poszukiwaniu partnerki. Odnajdując norę po śladzie oprzędu samicy, przednimi odnóżami rozpoczyna tupać w ziemię. Ma to za cel wywabienie samicy z kryjówki. Samica w ramach akceptacji zalotnika, odpowiada w podobny sposób i wpuszcza go do swej nory. Kopulacja może trwać od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Po kilku tygodniach samica tworzy kokon, który nosi do momentu rozwinięcia młodych i jego opuszczenia (4-6tygodni). Osobniki młodociane po około 1-2 tygodniach przebytych na wierzchniej części odwłoka samicy, schodzą z niego, przechodzą pierwsze linienie i rozpoczynają własne, samodzielne życie. Samica przez cały ten czas może aktywnie polować, natomiast samiec po zakończonej kopulacji zaczyna szukać kolejnej partnerki.

Uwagi

Wiele rzeczy na temat tego gatunku nie zostało jeszcze poznanych. Ciągle trwają badania i obserwacje skupiając się na przyszłościowych strategiach ochrony gatunkowej i zachowania siedlisk. Obecnie Hogna ingens znajduje się w kategorii krytycznie zagrożonych gatunków Czerwonej Listy IUCN. Na wolności stwierdzono zaledwie kilka tysięcy osobników, co czyni ją jedną z najrzadszych żyjących na wolności gatunków bezkręgowców.

 

Literatura
-https://www.eaza.net/assets/Uploads/CCC/2018-Hogna-ingens-EAZA-BPG-Approved.pdf
-https://wsc.nmbe.ch/species/19705
-https://www.iucnredlist.org/species/58048571/58061007
-http://www.anura.it/works/the-island-of-the-giant-wolf-spiders-hogna-ingens/
-https://www.ocean-retreat.com/information/meet-hogna-ingens-aka-desertas-wolf-spider/
-https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1617138114000892

Opracował Hubert Szymański (htsi).

Liczba wyświetleń: 3612