Jak zacząć z terrarystyką?

Jak zacząć z terrarystyką?

Poniższe rady powinny służyć ludziom, którzy chcieliby hodować jakieś zwierzę egzotyczne, lecz nie mogą zdecydować się jakie. Użyłem słowa hodować, choć na początku przygody z terrarystyką jest to po prostu posiadanie danego zwierzaka i opieka nad nim. Dopiero później przeistacza się to w hodowlę. Jednak nie zawsze…

Przed przystąpieniem do zakupu przyszłego pupilka należy zdać sobie sprawę z faktu, iż nawet najprostszy w utrzymaniu zwierzak będzie wymagał od opiekuna poświęcenia sporej ilości czasu i pieniędzy. A i innych kłopotów również przysporzyć może… No, ale kto kocha zwierzęta ten gotów jest na wszystko.

Zdarza się, niestety często, że nieuczciwy właściciel sklepu zoologicznego proponuje niezorientowanemu klientowi zakup zwierzęcia, które ze wszech miar dla początkujących terrarystów jest nieodpowiednie. No i potem świeżo upieczony właściciel zwierzaka ma wielkie problemy. Aby uniknąć takich sytuacji należy wziąć sobie do serca poniższe rady. Jeżeli choć jedna osoba dzięki nim uniknie przyszłych komplikacji związanych z kupnem nieodpowiedniego dla siebie gatunku, zaoszczędzi sobie problemów i cierpień swojego pupila, to znaczy, że warto było pisać ten tekst.

Poniżej postaram się przedstawić najprostsze w utrzymaniu zwierzęta oraz wady i zalety chowu owych gatunków.

 

Ptaszniki

Zacznijmy od ptaszników. Wielką zaletą trzymania tych pięknych pajęczaków pod swoim dachem są niewielkie wymagania co do przestrzeni terrarium. Dla większości z nich wystarczy pomieszczenie o wymiarach 30x20x30 cm i temperatura pokojowa.

Decydując się na ptasznika należy na początek wybrać gatunek spokojny, o niewyszukanych wymaganiach względem wilgotności powietrza i ogrzewania. Pająki te nie wymagają codziennego karmienia i opieki, dzięki czemu są idealne dla ludzi zapracowanych i nie mających zbyt wiele wolnego miejsca w swych mieszkaniach. Wyrośnięty ptasznik po obfitym posiłku może pościć długi czas. Obserwacja zachowań tych wspaniałych włochatych ośmionogów dać może wiele satysfakcji.

Oczywiście nie polecam spacerów z takim pupilkiem. Choć ptaszniki są z reguły bardzo spokojne i szybko przyzwyczajają się do kontaktu z człowiekiem, to jednak może się zdarzyć, że zdenerwowany nadmierną manipulacją pajączek ukąsi, co dla osoby uczulonej mogłoby się nieprzyjemnie zakończyć. Większość gatunków z Ameryki południowej posiada włoski „parzące” strzepywane w razie zagrożenia. Na wielu ludzi nie działają one drażniąco, jednak znam osoby, które kontaktu z tymi włoskami nie mogą zaliczyć do przyjemnych. Szczególnie u alergików mogą one powodować silną opuchliznę i pęcherze. Silne i długotrwałe podrażnienie mogą spowodować w sytuacji, gdy dostaną się do oczu i układu oddechowego.

W tym miejscu muszę też przestrzec przyszłych właścicieli ptaszników przed braniem swoich pająków na ręce. Naraża je to na niepotrzebny stres, a człowieka na niebezpieczeństwo.

Jeśli chodzi o wybór gatunku to początkującym polecić mogę ptaszniki z gatunków:

• Brachypelma albopilosum (ptasznik kędzierzawy)
• Brachypelma smithi (ptasznik czerwonokolanowy)
• Avicularia avicularia
• Avicularia metallica (ptasznik metaliczny)
• Grammostola rosea (ptasznik chilijski)

Przy zakupie należy zwrócić uwagę na to, czy nie znajduje się on na liście gatunków chronionych (jak np. wszystkie ptaszniki z rodzaju Brachypelma), a jeśli tak, to czy posiada on odpowiednie dokumenty potwierdzające, że nie pochodzi z odłowu.

 

Skorpiony

Skorpiony są również dość proste w utrzymaniu, jednak trudniejsze do zdobycia. Najbardziej popularne i jednocześnie najbardziej polecane początkującym są:

• Pandinus imperator (skorpion cesarski)
• Pandinus cavimanus
• Euscorpius italicus (skorpion włoski)
• Scorpio maurus
• Skorpiony z rodzaju Heterometrus

Są to piękne i bardzo tajemnicze pajęczaki. Choć ich jad nie jest śmiertelny dla zdrowego, dorosłego człowieka to jednak przy manipulacji w terrarium zalecam szczególną ostrożność. Na ponad 1500 znanych gatunków skorpionów tylko około 20 dysponuje śmiertelnym dla ludzi jadem.

Podobnie jak ptaszniki nie wymagają dużych przestrzeni a obserwacja tych wspaniałych nocnych myśliwych i ich zwyczajów to niezwykłe przeżycie.

 

Węże

Prócz jaszczurek to w chwili obecnej najchętniej trzymane zwierzęta terraryjne.

Nic w tym dziwnego. Są to piękne i bardzo wdzięczne w hodowli gady. Na świecie żyje ponad 2700 gatunków węży, o przeróżnych barwach, niezwykłej budowie czy rozmiarach. Od kilkucentymetrowych węży nitkowatych po olbrzymie anakondy zielone czy pytony siatkowane. Zakup tak fascynującego zwierzęcia, jakim bez wątpienia jest wąż, przeradza się zwykle w pasję na całe życie. Są też o wiele bardziej kontaktowe aniżeli ptaszniki czy skorpiony.

Karmienie i opieka nie powinny nastręczać większych problemów. Większość węży karmi się gryzoniami, które zdobyć można bez trudu. Prawie każdy sklep zoologiczny prowadzi sprzedaż myszy i szczurów. Wskazane jest, o ile to tylko możliwe, przyzwyczajenie gada do pobierania martwego pokarmu.

Wybierając gatunek dla siebie trzeba brać pod uwagę wymagania środowiskowe, łagodność i rozmiary osiągane przez danego zwierzaka.

Do najprostszych w utrzymaniu zaliczyć można następujące gatunki:

• Wąż zbożowy (Pantherophis guttatus)
• Wąż smugowy (Pantherophis alleghaniensis)
• Węże z rodzaju Thamnophis (inaczej ogrodowce), np. wąż pończosznik (Thamnophis sirtalis)
• Wąż mahoniowy (Lamprophis fuliginosus)
• Boa tęczowy (Epicrates cenchria maurus, Epicrates crassus, Epicrates cenchria cenchria)
• Boa dusiciel (Boa constrictor)
• Wąż chiński (Orthriophis taeniurus)

Jednak decydując się na trzy ostatnie należy pamiętać, że są to węże osiągające pokaźne rozmiary, a co za tym idzie, wymagające odpowiednio dużego terrarium.

 

Jaszczurki

Osobom rozpoczynającym swą przygodę z terrarystyką polecam takie oto gatunki jaszczurek:

• Gekon lamparci (Eublepharis macularius)
• Gekon gruboogonowy (Hemitheconyx caudicinctus)
• Gekon toke (Gekko gecko)
• Szyszkowiec zwyczajny (Cordylus tropidosternum)
• Agama brodata (Pogona vitticeps)
• Scynk aptekarski (Scincus scincus)
• Scynk berberyjski (Eumeces algeriensis)

Wymienione powyżej zwierzęta nie powinny sprawiać większych problemów początkującym miłośnikom gadów. Za wyjątkiem Agamy brodatej nie wymagają bardzo obszernych pomieszczeń. Z reguły są niewybredne jeśli chodzi o pokarm. No i, co najważniejsze, potrafią wybaczyć drobne błędy początkującemu hodowcy. Bardzo modny ostatnio i chętnie kupowany Legwan zielony (Iguana iguana) nie jest tak łatwy w utrzymaniu jak się powszechnie uważa. Jest to jaszczurka osiągająca bardzo duże rozmiary, co niesie za sobą konieczność budowy bardzo dużego terrarium. Poza tym Legwan zielony jest stosunkowo mało odporny na choroby i niedobór witamin. Hodowlą tego zwierzęcia powinny zająć się osoby posiadające już pewne doświadczenie terrarystyczne. Podobnie jest z kameleonami – nie są to jaszczurki dla osób początkujących.

 

Żółwie

Popularne żółwie podzielić można na dwie umowne kategorie: lądowe i wodno-lądowe.

Spośród lądowych w handlu spotkamy najczęściej:

• Żółw grecki (Testudo hermanni)
• Żółw stepowy (Testudo horsfieldii).

Niestety zwierzęta te uchodzą w Polsce za doskonałe żywe zabawki dla dzieci, które bez obaw podnoszą je do góry, dotykają i głaszczą. Rodzice zezwalają na takie zabawy wychodząc z założenia, że tym flegmatycznym gadom wcale to nie przeszkadza, a nawet to lubią. W rzeczywistości jednak zwierzęta te będące często pod opieką ludzi nieodpowiedzialnych wegetują i w niemym cierpieniu, powoli umierają.

Prawidłowa hodowla żółwi, wbrew pozorom, wcale nie jest łatwa. Wymaga wielkiej odpowiedzialności i zaangażowania ze strony człowieka.

Druga grupa to żółwie wodno-lądowe. Do najpopularniejszych należą:

• Żółw ozdobny (Trachemys scripta)
• Żółw ostrogrzbiety (Graptemys pseudogeographica)
• Pseudemys concinna
• Żółw wonny (Sternotherus odoratus)

Szczególnie ten ostatni godzien jest polecenia początkującym terrarystom.

Wszystkie powyższe wymagają obszernego akwaterrarium z wydajną filtracją i właściwym oświetleniem. Zakup i urządzenia takiego zbiornika wielokrotnie przekracza koszt samego gada.

Warto tu wspomnieć o problemie gatunków inwazyjnych w naszym środowisku. Kupowane w sklepach zoologicznych, małe zielonkawe żółwiki, bardzo szybko rosną i stają się uciążliwe dla właścicieli. Niestety wiele z nich jest wypuszczana do rzek i jezior gdzie stanowią duże zagrożenie dla krajowej fauny i delikatnej równowagi ekosystemu.

Na posiadanie żółwi z gatunków inwazyjnych należy uzyskać specjalne zezwolenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Bez tego narażamy się na duże problemy natury prawnej. Obecnie na ministerialnej liście  znajdują się następujące gatunki:

1. Żółw ozdobny (Trachemys scripta); wszystkie podgatunki – w tym m. in. żółw czerwonolicy, żółtolicy i żółtobrzuchy.
2. Żółw ostrogrzbiety (Graptemys pseudogeographica).
3. Żółw malowany (Chrysemys picta).
4. Żółw jaszczurowaty (Chelydra serpentina).

 

Płazy

Ze względu na dość problematyczną hodowlę większości gatunków, zwierzęta te nie zdobyły wielkiej popularności wśród terrarystów. Amator może znaleźć jednak kilka stosunkowo prostych w utrzymaniu gatunków i z powodzeniem je hodować. Tu jednak nie można pozwolić sobie na żadne, nawet najmniejsze błędy. Płazy bowiem są bardzo wrażliwe na czynniki zewnętrzne, a już w szczególności na temperaturę i wilgotność.

Jako niezbyt trudne w utrzymaniu można by wymienić następujące gatunki:

• Rzekotka zielona (Hyla cinerea)
• Rzekotka australijska (Litoria caerulea)
• Kumak dalekowschodni (Bombina orientalis)
• Karlik szponiasty (Hymenochirus boettgeri)
• Ropucha azjatycka (Bufo melanosticus)
• Ropucha aga (Bufo marinus)
• Drzewołaz złocisty (Dendrobates auratus)
• Ambystoma meksykańska, aksolotl meksykański (Ambystoma mexicanum)
• Notophthalmus viridescens
• Traszka ognista (Cynops pyrrhogaster)
• Traszka chińska (Cynops orientalis)
• Taricha granulosa
• Taricha torosa

Owady

Początkujący terrarysta także tutaj znajdzie coś dla siebie. Wielką zaletą hodowli owadów jest fakt, iż nie potrzebują one zwykle dużych insektariów, są z reguły łatwe w pielęgnacji, a obserwacja ich zachowań jest fascynująca.

Do najprostszych w chowie i jednocześnie łatwo dostępnych gatunków należą:

• Straszyk australijski (Exatatosoma tiaratum)
• Straszyk nowogwinejski (Eurycantha calcarata)
• Patyczak indyjski (Carausius morosus)
• Patyczak rogaty (Medauroidea extradentata)
• Modliszka gwinejska (Sphodromantis gastrica)
• Modliszka różowopręga (Sphodromantis lineola)
• Karaczan brazylijski (Blaberus giganteus)
• Karaczan madagaskarski (Gromphadorhina portentosa)
• Kruszczyca afrykańska (Pachnoda marginata peregrina)
• Kruszczyca obrzeżona (Pachnoda marginata marginata)
• Kruszczyca paskowana (Eudicella gralli)

Mięczaki

Mięczaki w naszym kraju niestety nie cieszą się dużą popularnością jako zwierzęta terraryjne. A szkoda, bo są to piękne i bardzo ciekawe zwierzęta. Gdyby ktoś zdecydował się jednak na zakup, to szczególnie polecam Ślimaka olbrzymiego (Achatina achatina).

Na Zachodzie bardzo często rodzice kupują takie ślimaki swoim dzieciom jako ich pierwsze zwierzę do terrarium, aby te uczyły się odpowiedzialności. Słuszność takiego postępowania nie podlega dyskusji. Dziecko, które ma swoje zwierzątko prawidłowo się rozwija, uczy się szacunku do zwierząt i obowiązkowości. A ponieważ ślimak nie gryzie, nie ucieka i nie hałasuje to okazuje się być idealnym zwierzakiem dla takiego młodego terrarysty.

Skorupiaki

Jedynym bardzo często spotykanym obecnie w handlu skorupiakiem jest Krab tęczowy (Cardisoma armatum). Trudno powiedzieć coś więcej na jego temat, bo pojawił się w polskich hodowlach stosunkowo niedawno i jeszcze mało znane są jego zwyczaje oraz wymagania. Wiem jednak, że niektórzy właściciele tych pięknych zwierząt miewają z nimi liczne problemy.

Decydując się na zakup jakiegokolwiek zwierzęcia należy się do tego porządnie przygotować. Pierwszym krokiem jest wybór gatunku, uzależniony od warunków jakie możemy zapewnić naszemu przyszłemu pupilowi. Następnie trzeba zdobyć jak najwięcej informacji na jego temat i przygotować odpowiednie terrarium. Obecnie w księgarniach i sklepach zoologicznych bez większych problemów nabyć można fachową literaturę. Zachęcam również do korzystania z internetu, gdzie na forach dyskusyjnych można zasięgnąć informacji bezpośrednio u doświadczonych hodowców.

Wybierając zwierzaka trzeba sprawdzić czy nie figuruje on na liście gatunków chronionych (CITES), którymi obrót jest ściśle kontrolowany. Jeśli tak jest, to przy zakupie żądajmy od sprzedawcy odpowiednich dokumentów. Sprawdźmy też czy nie znajduje się na liście gatunków inwazyjnych lub niebezpiecznych.

Dopiero po uzbrojeniu się w wiedzę i przygotowaniu odpowiedniego terrarium można sprowadzić do niego wymarzonego lokatora.

Na koniec jeszcze jedna uwaga, najważniejsza. Decyzja o nabyciu takiego egzotycznego domownika jest bardzo odpowiedzialna i powinna być porządnie przemyślana. Pamiętajmy, że zwierze to nie zabawka, którą można wyrzucić, gdy już się nam znudzi. To żywa, czująca istota, która wymaga od nas czułej opieki, dając w zamian radość płynącą z obserwacji jej zachowań i prawidłowego, zdrowego rozwoju.

Bartłomiej Gorzkowski

Liczba wyświetleń: 47927