Jakie podłoże do terrarium dla żółwi?

Jakie podłoże do terrarium dla żółwi?

Wraz z systemem oświetlenia i ogrzewania, wybór odpowiedniego podłoża do terrarium sprawia hodowcom wiele kłopotów. Niektóre nadają się wyśmienicie, a inne absolutnie nie. W tym artykule pomożemy Tobie wybrać bezpieczny i właściwy substrat oraz pokażemy, jak unikać tych, które mogłyby wręcz zabić Twojego żółwia.

Jedną rzeczą, z którą żółwie pozostają w niezmiernie bliskim kontakcie od momentu wyklucia, jest podłoże. Odgrywa ono bardzo ważną rolę w prawie wszystkich aspektach życia zwierzęcia. Wielu opiekunów jednak nie zdaje sobie sprawy z wagi tego tematu. Często go po prostu bagatelizuje. Zastanówmy się, dlaczego tak jest, oraz spróbujmy zrozumieć przyczyny obecnej sytuacji. Biolog zajmujący się badaniem jaszczurek F. Harvey Pough (1992r.) określił to zwięźle:

W swoim naturalnym środowisku, większość płazów i gadów spędza czas na powierzchni gleby, pod opadłymi liśćmi, lub w norkach. Mają zatem kontakt ze specyficznymi rodzajami mikroklimatów (o różnych poziomach wilgotności i różnych stopniach cyrkulacji powietrza), innymi niż te postrzegane przez większe zwierzęta, jak np. ludzie. Nawet gatunki pustynne spędzają większość czasu w norkach, lub zakopane w sypkim piasku. Względna wilgotność zapewnia odpowiednie nasycenie w tym mikrohabitacie pustynnym, a niska wilgotność charakterystyczna z kolei dla ogrzewanych i klimatyzowanych budynków, może być stresująca nawet dla gatunków pustynnych. Właściwa wilgotność powinna być utrzymywana na poziomie 70% (najlepiej 80%) dla prawie wszystkich gatunków płazów i gadów.

Musimy sobie uświadomić, że różne podłoża zachowują odmienny poziom pochłaniania i utrzymywania wilgotności. Substraty leśny i gliniasty utrzymują dłużej wilgotność, niż gleba piaszczysta. Stopień wysychania powyższych substratów jest zupełnie odmienny. To, samo w sobie, ma głęboki wpływ na stworzenia, które w najlepszym razie znajdują się od kilku do kilkunastu centymetrów nad powierzchnią, a w wielu przypadkach są całkowicie otoczone przez podłoże. Dlatego też powszechnie możemy zobaczyć przypadki „gnicia pancerza”, infekcji układu oddechowego u „sucholubnych” gatunków utrzymywanych na wilgotnym podłożu oraz odwodnień u preferujących wilgotne środowisko gatunków, z kolei, na suchym, pustynnym typie substratu.

Wielu ludzi zakłada, że trawiaste podłoże to odpowiedni substrat- to rzadki przypadek. Taki grunt naprawdę jest dosyć wilgotny i dolegliwości, zwłaszcza plastronu pod postacią „gnicia pancerza”, często występują u żółwi utrzymywanych w ten sposób. Pewien dostęp do trawiastego obszaru jest oczywiście niezastąpiony dla pewnych gatunków (np. Geochelone pardalis, Geochelone sulcata), ale musimy także pamiętać o suchej strefie.

Wiele gatunków musi mieć możliwość kopania kryjówek, płytkich norek, dlatego użyty substrat powinien to umożliwić. Kryjówki te są istotnymi strefami określonych rodzajów mikroklimatów- kiedy żółwie pozbawione są tych możliwości, zakłócony zostaje szereg ważnych funkcji samoregulujących. Jednym z najpowszechniejszych rezultatów u „sucholubnych” gatunków jest obecność kamieni w pęcherzu moczowym spowodowana stałym, chronicznym odwodnieniem (przeczytaj inny artykuł: „Rodzaje mikroklimatów w hodowli”, w celu zgłębienia tematu).

Błędem byłaby wiara w to, że mikroklimat jest najważniejszym czynnikiem, który tylko powinniśmy brać pod uwagę. Termoregulacja i stabilność temperatury są zależne od rodzaju użytego podłoża, co żółwie odczuwają. W naturze mamy oczywiście do czynienia z ogromną ilością różnego rodzaju substratów. Nawet w srogim środowisku oferują względną stabilność (niekoniecznie bezpośrednio na powierzchni, ale z pewnością pod nią). Żółwie i inne gady wykorzystują te cechy do własnych termoregulacyjnych zachowań. Stopień, do którego zwierzęta pozwalają kontaktować się swojemu ciału z podłożem, może także wywoływać negatywny, lub pozytywny efekt pod postacią przepływu ciepła. Niektóre gatunki przyswajają ciepło poprzez wygrzewanie, inne poprzez długotrwały kontakt z ciepłym podłożem. Jeszcze inne z kolei, wykorzystują obie metody.

Jedną rzeczą, w przypadku której ilość podłoża i stabilność temperatury odgrywają szczególnie istotną rolę, jest hibernacja. Jak wszyscy dobrze wiemy z lekcji fizyki, im mniejsza masa obiektu, tym szybciej będzie on reagował na zewnętrzne zmiany temperatury np. klocek kamienny o powierzchni 2cm² ogrzeje się i ochłodzi znacznie szybciej niż ten o powierzchni 20cm2. Odgrywa to dużą rolę u świeżo wyklutych młodych i tych nieco starszych. Ze względu na małe rozmiary, reagują bardzo szybko na zewnętrzne różnice temperatur. Żeby zapewnić znaczną stabilność temperatury podczas hibernacji młodych żółwi, możemy przygotować głęboką tacę wypełnioną gliniasto – ziemnym podłożem, w którym zwierzęta mogą kopać. Otoczone tym substratem, ich „termalna inercja” znacznie wzrośnie.

Sklepy zoologiczne rutynowo sprzedają różnego rodzaju „specjalne” podłoża, które reklamowane są jako „idealne” w przypadku hodowli żółwi lądowych i wodnych. W trakcie naszych eksperymentów, to nie przypadek, sami nie użyliśmy żadnego z rekomendowanych „komercyjnych” substratów.

Sklepy chcą po prostu Twoich pieniędzy, a cała ta „komercja” przynosi zyski. Minusem jest to, że takie podłoża nie są odpowiednie, zdrowe dla Twojego podopiecznego.

Z naszych doświadczeń wynika, że pewne problemy są związane ze wszystkimi tego typu substratami:

• Calci-Sand (piasek mineralny, z domieszką wapnia)
  Może tworzyć grudki. Powoduje podrażnienie oczu żółwi. Był źródłem licznych przypadków schorzeń, zaczopowania jelit. Ostatnio napotkaliśmy na jeden taki przypadek. Żółw niestety nie przeżył. Podłoże to również silnie odwadnia. Pod żadnym pozorem nie polecamy stosowania tego materiału w terrarium. Żółwie pustynne (Geochelone sulcata) pokazane poniżej dotkliwie się odwodniły, ponieważ przebywały na tym podłożu w terrarium wystawowym sklepu zoologicznego.
• Podłoża włókniste
  Zazwyczaj oparte na włóknach orzecha kokosowego i tym podobnych. Bardzo się pylą po wyschnięciu. Zwierzęta mogą je połykać. Posiadają silne właściwości odwadniające. Nie zapewniają żadnych cieplnych korzyści. Większość tego typu substratów stanowi „znakomite” źródło pleśni, pasożytów i bakterii.
• Podłoże zawierające lucernę (granulki dla królików)
  Odwadnia. Wywołuje u żółwi grzybicze zapalenie oczu i infekcje układu oddechowego. W momencie połknięcia stanowi źródło dużej ilości protein. Stanowczo odradzamy stosowanie tego rodzaju podłoża.
• Wióry cedrowe lub sosnowe
  Silnie toksyczne w momencie ogrzania. Wydzielają szkodliwe opary. Duże ryzyko zaczopowania przewodu pokarmowego w przypadku połknięcia. Należy unikać!
• Kora
  Należy używać tego podłoża ostrożnie. „Znakomite” źródło roztoczy i innych pasożytów. Duże ryzyko zaczopowania przewodu pokarmowego w przypadku połknięcia. Niektóre rodzaje kory pochodzą od sosny, lub cedru, które są trujące. Musimy dokładnie to sprawdzić przed zastosowaniem. Kora cyprysowa i orchideowa może być z powodzeniem użyta w przypadku niektórych tropikalnych gatunków, jak pokazana na zdjęciu poniżej Cuora zhoui.

  

• Gazeta, lub ręczniki papierowe
  W żadnym przypadku nie tworzą odpowiedniego mikroklimatu. Łatwopalne. Należy stosować ostrożnie w pobliżu źródła ciepła. Kilka pożarów było rezultatem zapalenia podłoża papierowego przez urządzenia grzewcze lub lampy cieplne.

 

Zalecane podłoże dla żółwi

Według nas zdecydowanie najbardziej skutecznym i bezpiecznym podłożem jest mieszanka gliny z różną ilością „miękkiego” piasku. W terrarium musimy pamiętać o zapewnieniu odpowiednio grubej warstwy substratu- minimum 5 cm. W przypadku „sucholubnych” gatunków należy zwiększyć proporcje piasku (u naszych Testudo kleinmanni stosujemy mieszankę gliny/ piasku w proporcji 30/70). Dla gatunków tropikalnych powinniśmy zmniejszyć ilość piasku np. do proporcji 60/40 (glina/ piasek)- dotyczy to m. in. żółwi z rodzaju Kinixys, amerykańskich żółwi pudełkowych (Terrapene sp.). Mieszankę możemy wzbogacić również w świeży mech, opadłe liście i podobne dodatki utrzymujące wilgoć. Czasami musimy poeksperymentować w zależności od tego, z jakim dokładnie typem gliny, piasku mamy do czynienia. Jednak z ogólnego punktu widzenia substrat ten jest tani, łatwy w czyszczeniu, zapewnia właściwą specyficzną cieplną strefę, bierze udział w współtworzeniu odpowiedniego mikroklimatu. Okazał się bezpiecznym rozwiązaniem u wszystkich żółwi, które hodowaliśmy. Powinien być zmieniany co kilka tygodni. Tymczasowe utrzymywanie czystości podłoża możemy zapewnić, w razie konieczności, poprzez regularne usuwanie wierzchniej warstwy substratu.

Istniały obawy odnośnie do możliwości połykania. Nie uważamy tego za problem, pomimo kilku lat intensywnego użycia. W miejscu przeznaczonym na karmienie umieszczamy ceramiczne płytki. Zapewniamy dietę o wysokiej zawartości błonnika. To wszystko pomaga każdej spożytej substancji „przejść” bezpiecznie. Nie należy również zapominać, że wiele gatunków, „przez całe swoje istnienie” w naturze, żyje na prawie czystym podłożu piaszczystym.

 

Opracowanie

Oryginalny tekst A. C. Highfield’a, tłumaczenie: Mikołaj Kaźmierczak „elegans”

Liczba wyświetleń: 25450