Loading...
Lanthanotus borneensis – waran bezuchy*
Lanthanotus borneensis to dość nietypowy gatunek jaszczurki który do świata terrarystyki na dobre trafił dopiero kilka lat temu (po roku 2012). Wcześniej był to bardzo lakonicznie poznany gatunek, znanych nauce było około 100 osobników. Są to jaszczurki o skrytym, ziemni-wodnym trybie życia.
Jest to gatunek osiągający wysokie ceny i dość nieliczny w hodowlach amatorskich.
Nazewnictwo
- Nazwa polska – waran głuchy*, waran bezuchy*
- Nazwa angielska -Earless monitor lizard
- Nazwa niemiecka – Borneo- Taubwaran
*- polskie nazwy: waran głuchy i waran bezuchy są przetłumaczeniami z języka angielskiego, nie są one do końca trafne. W tym artykule nie będą one używane.
Systematyka
Lanthanotus borneensis został opisany w roku 1878. Systematyka tego gatunku jest w dalszym ciągu kwestią sporną, od opisania tych jaszczurek zdążyły być zaliczone do rodzin helodermowatych (Helodermatidae) i waranowatych (Varanidae). Aktualnie zaliczane są do monotypowej rodziny Lanthanotidae będąc jedynym współcześnie występującym gatunkiem. Lanthanotus borneensis wykazują wiele cech łączących je z waranami i innymi Anguimorpha.
Status prawny
Niestety jest to gatunek w dalszym ciągu nie objęty konwencją waszyngtońską (CITES) ani nie znajduje się na aneksach unijnych. W krajach w których występuje dziko i jest objęty ochroną gatunkową, kary za handel i odławianie nimi są wysokie. Pomimo to na rynek światowy dalej trafia wiele odłowionych z natury osobników.
Zagrożenia dla tych jaszczurek to degradacja naturalnego środowiska i nielegalny handel.
Wygląd
Ciało dość masywne, walcowate pokryte osteodermami- tarczkami kostnymi na powierzchni. Grzbiet i ogon pokryte są rzędami wyraźnie odstających łusek. Barwa całego niemal ciała brązowa w różnych odcieniach, brzuch jaśniejszy. Głowa dość masywna i płaska, oczy bardzo małe, często przysłonięte dolną- przezroczystą powieką dla ochrony. Szczęki dość silne. Przy bliższych oględzinach oczywiste staje się czemu jaszczurka tego gatunku jest nazywana ‚bezuchą’ lub ‚głuchą’- nie posiada otworów usznych. Nie są one jednak głuche.
Nogi są dość krótkie lecz silnie zbudowane, palce zakończone ostrymi pazurami. Ogon długi, dość chwytny- niezdolny do autonomii podobnie jak u pokrewnych waranów, heloderm czy guzowców.
Występowanie
Endemit zamieszkujący jedynie północno-zachodnią część wyspy Borneo. Potwierdzony zasięg występowania przebiega przez 2 kraje: Malezję (Sarawak) oraz Indonezję (Borneo północne, Borneo zachodnie). Możliwe jest iż występują także w Brunei i pozostałych prowincjach Indonezji jednak nie jest to potwierdzone.
Biotop
Naturalnym siedliskiem są dla nich bagna i bliskie okolice strumieni. Preferują lasy deszczowe, choć znane są przypadki znajdowania ich na terenach zmienionych przez działalność człowieka, np. na plantacjach ryżu.
Długość życia
Ze względu na trudność obserwacji w naturalnym środowisku i fakt iż prawie wszystkie dostępne w handlu osobniki pochodzą z natury określenie ich wieku jest trudne. Przyjmuje się jednak, że mogą żyć około 10 lat.
Dostępność
Jest to gatunek dostępny w handlu dopiero od kilku lat. Pierwsze dostępne w handlu okazy osiągały zawrotne ceny, pierwsza w Japonii para została sprzedana za 3000000 jenów (ponad 25000 euro) w roku 2012. Od tego czasu ceny znacznie zmalały, niemniej jednak w dalszym ciągu jest to gatunek drogi i niezbyt często dostępny.
Aktywność
Lanthanotus borneensis to jaszczurka o nocnym trybie życia. Dzień większość osobników przesypia w ukryciu. Rzadko zdążą się by były aktywne w ciągu dnia.
Zachowanie
Przeważnie są to jaszczurki powolne, wydają się być ospale. W niewoli często godzinami przesiadują w jednym miejscu praktycznie bez ruchu, często pod powierzchnią wody.
Nie są agresywne i raczej niekonfliktowe względem siebie.
