Loading...
Legwany z południowego Pacyfiku
Spośród wszystkich legwanowatych , chyba najmniej spokrewnione z resztą są legwany z wysp Fidżi , znajdujących się na południowym Pacyfiku. Fidżijskie legwany, Brachylophus fasciatus oraz Brachylophus vitiensis, są dwoma z kilku gatunków legwanów znalezionych poza Nowym Światem. Dzisiejsi Fidżijczycy wieżą, że ci krewni Legwana zielonego (Iguana iguana) przywędrowali na wyspy płynąc przez Pacyfik na ułamanych gałęziach itp., a następnie wyewoluowali na nich. Rodzaj Brachylophus jest najbardziej odizolowany geograficznie spośród wszystkich legwanowatych. Populacja tych legwanów stale się zmniejszała przez ostatnie stulecia, a było to spowodowane wyniszczaniem ich naturalnego środowiska, oraz w dużej mierze poprzez sprowadzenie na wyspy mangust i domowych kotów. Oba gatunki fidżyjskich legwanów są teraz uznane za zagrożone wyginięciem i oba cieszą się ochroną ich międzynarodowych oraz krajowych miłośników.
Wszystkie Brachylophus spędzają większość dnia na wygrzewaniu się i doglądaniu ich terytorium . Na noc wspinają się do czubków drzew i śpią z kończynami owiniętymi wokół gałęzi, aby nie spaść. Fidżyjskie legwany są teraz uważne za narodowy skarb i ich podobizny można spotkać na znaczkach pocztowych i okładkach książek telefonicznych, lecz nie było tak zawsze. W przeszłości tubylcy polowali na te zwierzęta dla ich mięsa, oraz zabijali je z powodu strachu. Przodek dzisiejszych legwanów z Fidżi, przez parę setek lat był obiektem polowań urządzanych przez tubylców, niestety został on przez nich wybity do ostatniego osobnika (Pregill, 1989).
Brachylophus fasciatus
Jest jednym z najładniejszych gadów na świecie. Samce posiadają dwa lub trzy białe albo blade pasy o szerokości 2 centymetrów, przecinające szmaragdowo zielone tło pokryte wzorem złożonym z prążków i plam. Samice są także zielone, jednakże nie jest to już tak piękna zieleń jak u samców, gdzieniegdzie na ich ciele występują plamy, a w niektórych przypadkach (bardzo rzadko) częściowo paskowane. Dorosłe osobniki, są morfologicznie podobne do młodych Legwanów zielonych. Brachylophus fasciatus osiąga 60 centymetrów długości ciała i wagę powyżej 200 gramów.
Na środowisko zamieszkiwane przez te legwany składa się wiele fidżyjskich wysepek, od Viti Levu i Vanua Levu, na wschód po wyspę Tonga włącznie, zostały również sprowadzone na Vanuatu. Spotkać je można w większości nietkniętych ręką ludzką, rejonach wysp Fidżi, od wysoko położonych lasów, aż do nisko usytuowanych tuż przy oceanie, bagnach.
O pewnych różnicach pomiędzy poszczególnymi populacjami, wspomina literatura, lecz nie są one dokładnie sprecyzowane. Legwany z Tonga są mniejsze i szczuplejsze, zostały opisane jako pierwsze i zostały nazwane Brachylophus brevicephalus, co jest teraz synonimem Brachylophus fasciatus. Brachylophus fasciatus są wszystkożerne, ich dieta składa się z wielu owoców, liści, i wielu owadów. Samce tego gatunku są agresywne i bronią swojego terytorium przed innymi samcami. Pogłębianie zielonej barwy, intensyfikacja paskowania, otwieranie pyska oraz machanie głową ma za zadanie odstraszyć przeciwnika. Spłaszczanie boczne ciała oraz opuszczanie worka podgardzielowego służy pozornemu zwiększeniu rozmiarów zwierzęcia. Konfrontacje samców nie są tylko wizualne, bitwy są tu na porządku dziennym.
Badania Greenberg’a oraz Jenssens’a (1982) doprowadziły do dobrego opisania przedstawicieli tego gatunku trzymanych w niewoli. Zaloty są podobne do innych legwanowatych, samiec zbliża się do samicy i dotyka językiem jej pleców, po serii silnych machnięć głową wślizguje się na samicę i stara się zbliżyć swoje narządy rozrodcze do narządów samicy. W naturze, okres rozrodczy przypada na listopad po styczeń. Samica składa od trzech do sześciu jaj. Samica z San Diego złożyła jaja w wieku 18 miesięcy, ale zazwyczaj wiek pierwszego składania jaj jest niższy. Inkubacja jaj w naturze trwa pięć miesięcy. Na wolności występuje mniej niż 10 000 przedstawicieli tych gadów, na Fidżi występuje 29 subpopulacji.
Brachylophus vitiensis
Gatunek ten został odkryty na Yaduataba przez John’a Gibbons’a w 1979 roku, kiedy to poszukiwał on kolejnych populacji Brachylophus fasciatus. Populacja tych legwanów ogranicza się do północno-zachodnich wysp Yaduataba, Monoriki, oraz grupy wysepek Yasawa. Wyspy te są suche i charakteryzują się opadami liczącymi 160-180 cm w porze deszczowej, posiadają także suchy okres pomiędzy majem i wrześniem. Dla kontrastu pozostałe wyspy Fidżi są chłodniejsze i posiadają więcej niż 200 centymetrów opadu w porze deszczowej.
Legwany te różnią się od Brachylophus fasciatus w wielu rzeczach. Po pierwsze nie ma u nich dymorfizmu płciowego, zewnętrznie różnią się tylko tym, że samce posiadają większe pory udowe. Brachylophus vitiensis są większe, spotkano zwierzęta które osiągały 75 centymetrów długości, przy wadze powyżej 300 gram. Ich pasy są węższe (mniej niż 1 cm szerokości) i odznaczają się ciemnym kolorem. Wzór na ich ciele jest zielony o ciemnym zabarwieniu. Gady te posiadają duży worek podgardzielowy, który jest prawie dwukrotnie większy od worka Brachylophus fasciatus i osiąga długość 1.5 cm.
Okres rozrodczy wypada przed porą deszczową (marzec i kwiecień), samica składa wtedy trzy jaja. Inkubacja jaj należy do najdłuższych spośród wszystkich gadów (ponad osiem miesięcy).
Dorosłe legwany odżywiają się tylko i wyłącznie roślinami. Dzika populacja liczy 6000-8000 osobników podzielonych na 10 subpopulacji. Yaduataba została uznana za park narodowy, lecz ciągle można tam spotkać kozy, a problemem jest ogień. Nigdy natomiast nie były urządzane polowania na tego legwana. Brachylophus vitiensis został uznany za swego rodzaju „totem”, niektórych wysp. Niestety w niewoli jest kilka osobników tego gatunku, poza Fidżi.
W niewoli
W zoo w San Diego jest populacja zwierząt, która charakteryzuje się cechami obu gatunków Brachylophus. Te zwierzęta są darem fidżyjskiego Centrum Kulturalnego z Orchideowej Wyspy, i ich historia nie jest znana. Na wyspie Malolo Levo jest populacja zwierząt do której pasuje opis jaszczurek z San Diego, lecz nie możliwe jest, aby któryś z tych osobników kiedykolwiek w przeszłości wydostał się poza Fidżi. Badania genetyki legwanów w San Diego, dokładnie w Centrum Reprodukcji Zagrożonych Gatunków i w zoo Taronga w Sydney, zdają się wykazywać, że legwany z San Diego są hybrydami, wariantami geograficznymi, lub nowym nie spisanym gatunkiem. Jaszczurki te nie będą rozmnażane, dopóki nie zostanie wyjaśnione jakie są ich powiązania z osobnikami z Malolo Levu.
Rozmnażanie tych legwanowatych, zostało dobrze dokumentowane (Kinkaid, 1996). Duże, druciane klatki są używane dla dorosłych zwierząt i 20 galonowe akwaria, wykończone podobnie jak dla dorosłych, są zrobione dla młodych. Odkąd samce zaczynają się robić terytorialne, tworzy się wizualną barierę pomiędzy klatkami, aby zmniejszyć ich agresje. Aby przebywanie w klatkach przypominało, zwierzętom tak bardzo jak to jest tylko możliwe naturę, obsadza się je gęsto roślinami oraz tworzy się specjalne struktury do wspinaczki. Wszystkie zwierzęta mają dostęp do promieni słonecznych, a także sztucznych miejsc wygrzewania, aby umożliwić naturalną termoregulację. Okres rozrodczy przypada na wczesną wiosnę, jaja są natomiast składane w czerwcu. Zabiera się je do sztucznej inkubacji, która odbywa się przy 82 stopniach Fahrenheit’a, trwa 121-200 dni i daje rezultat 1:1 stosunku samców do samic.
San Diego jest największą i mającą największy sukces w rozmnażaniu, kolonią Brachylophus fasciatus na świecie. Jednakże, żadne translokacje lub reintrodukcję, nie są planowane.
Fidżyjski rząd uważa, iż te zwierzęta są narodowym skarbem i prowadzi programy edukacyjne, aby pokazać jak ważna jest ochrona tych pięknych i eleganckich jaszczurek.
Liczba wyświetleń: 1830
