Liasis olivaceus – pyton oliwkowy

Liasis olivaceus – pyton oliwkowy

Nazewnictwo

Nazwa polska: Pyton oliwkowy

Nazwa angielska: Olive Python (Liasis olivaceus olivaceus), Pibara Olive Python (Liasis olivaceus barroni, Smith 1981)

Nazwa niemiecka: Der Olivpython

Nazwa czeska: Krajta olivová

Synonimy

• Liasis olivaceus GRAY 1842: 45
• Liasis olivaceus — DUMÉRIL & BIBRON 1844: 442
• Liasis olivaceus — BOULENGER 1893: 79
• Liasis (Lisalia) olivaceus — GRAY 1849
• Bothrochilus olivaceus — COGGER et al. 1983: 204
• Lisalia olivaceus — WELLS & WELLINGTON 1984 (fide McDIARMID et al.)
• Liasis olivaceus — KLUGE 1993
• Morelia olivacea — WELCH 1994
• Liasis olivaceus — MCDIARMID, CAMPBELL & TOURÉ 1999: 169
• Liasis olivaceus — COGGER 2000: 608
• Liasis olivaceus barroni SMITH 1981
• Liasis olivaceus barroni SMITH 1981
• Lisalia barroni — WELLS & WELLINGTON 1984
• Liasis olivaceus barroni — BARKER & BARKER 1994

źródło reptile-database.org

Systematyka

Domena	Eukaryota – eukarionty
Królestwo	Animalia – zwierzęta
Typ	Chordata – strunowce
Podtyp	Vertebrata – kręgowce
Gromada	Sauropsida – zauropsydy
Podgromada	Diapsida – diapsydy
Nadrząd	Lepidosauria – lepidozaury
Rząd	Squamata – łuskonośne
Podrząd	Serpentes – węże
Infrarząd	Alethinophidia
Rodzina	Pythonidae – pytony
Rodzaj	Liasis
Gatunek	Liasis olivaceus – pyton oliwkowy (Gray, 1842)

Długość życia

Od kilkunastu do ponad 20 lat życia.

Wygląd

Jest to duży pyton o cylindrycznym w przekroju ciele. Podstawową różnicą pozwalającą na rozpoznanie obu podgatunków (Liasis olivaceus olivaceus i Liasis olivaceus barroni) są łuski w środkowej części ciała, Liasis olivaceus barroni ma od 58 do 63 łusek, a Liasis olivaceus olivaceus ma około 61-72 łusek oraz łuski brzuszne; dla barroni od 374 do 411, dla olivaceus od 355 do 377 łusek. Łuski na głowie tego pytona są duże i symetryczne [dane liczbowe pochodzą z Jerry G. Walls „The living pythons”]. W przypadku obu podgatunków zaobserwować można podobne ubarwienie, na które składają się barwy od kremowego, przez brązowy, aż po zielonkawo-czarny. Brak wyodrębnionego wzoru na łuskach. Jest to pyton o wyraźnie oddzielonej głowie od reszty ciała. Zdarza się, że okolice wokół pyska są pokryte niewyraźnym wzorem z ciemnych łusek. Zarówno samice jak i samce posiadają pazury odbytowe, jednakże w przypadku samic są one zdecydowanie mniejsze, czasami praktycznie niezauważalne.

W przypadku podgatunku Liasis olivaceus olivaceus samice w większości wypadków są większe osiągając rozmiary powyżej 200 cm, nierzadko przekraczając rozmiar 300 cm (rekordowy pyton miał długość ok. 450 cm), samce są mniejsze i zgrabniejsze, nie przekraczają 250 cm, w większości poniżej tej granicy. Z kolei Liasis olivaceus barroni to dużo większy wąż, u którego średnia długość wynosi powyżej 350 cm dla samic i około 300cm dla samców. Rekordowy osobnik miał długość 6,5 metra(!).

Odmiany barwne

Na dzień dzisiejszy uzyskano dwie odmiany barwne:

• albinotyczną

– otrzymano już potomstwo.

• granite

– jeszcze nie została utrwalona (na chwilę obecną potomstwa brak).

Występowanie

Podstawowym środowiskiem tego węża są suche i skaliste tereny północnej i północno-zachodniej Australii. Dodatkowo znaleziono go na wyspach przyległych do wybrzeży północnej części kontynentu, w Archipelagu Dampiera. Mimo tego, że pyton ten jest w stanie wspinać się, zarówno w poszukiwaniu ofiary jak i miejsca do wypoczynku, uznawany jest za gatunek naziemny, gdyż próby wspinania się zdarzają się sporadycznie. Środowisko zasiedlane przez tego pytona stanowią również suche lasy. Kryjówkami tego pytona są najczęściej zagłębienia w ziemi, szczeliny i groty skalne, jak również opuszczone kopce termitów. Czasami obserwowano tego węża w wodzie, co stanowi obiekt sporu do dziś; czy jest to element polowania na zwierzęta udające się do wodopoju, jak w przypadku Anakond, czy jest to element wykorzystywany przez węża jako miejsce odpoczynku, jak w przypadku pytona siatkowego (Python reticulatus).

Cechy szczególne

Dorosłe samce w okresie rozrodczym bardzo często wędrują na bardzo duże, jak na pytony odległości, kilkudziesięciu kilometrów w poszukiwaniu samicy. Rytualne walki między samcami są z reguły bezkrwawe i sprowadzają się do zapasów. W wierzeniach Aborygenów wąż ten jest utożsamiany z mitycznym „deszczowym wężem” („rain serpent”), który jest stworzycielem materialnych bytów na Ziemi. W Australii jest to gatunek całkowicie chroniony i zakazany w eksporcie, co jak w przypadku wielu innych gatunków węży australijskich rzuca cień podejrzeń na populacje dostępne w Stanach Zjednoczonych i Europie.

Terrarium

Jako, że jest to duży pyton naziemny, to zbiornik dla dorosłego osobnika powinien mieć około 200 cm długości, 100 cm wysokości i 100 cm głębokości. Jako, że podstawowym środowiskiem są suche i skaliste tereny, to za podłoże może posłużyć mieszanka piasku z tłucznia skalnego. Warstwa podłoża powinna mieć miąższość w granicach 7 do 10 cm co pozwoli na dodatkowe uformowanie kryjówek z większych elementów skalnych, fragmentów kory drzew, czy komercyjnie dostępnych gotowych grot. Ogrzewanie terrarium daje duże możliwości wyboru, do kierunkowych żarówkę o różnej mocy, dających możliwość wyboru miejsca o preferowanej przez węża ciepłocie, przez kable i maty grzejne umieszczone pod i w podłożu. Możliwe są również kombinacje tych metod, dające możliwość dokładnego i miejscowego sterowania temperaturą w dzień i w nocy, bez zakłócania rytmu dobowego światła wężowi. Przeciętna temperatura w terrarium, za dnia, powinna wynosić około 30°C. Dodatkowo należy zapewnić wężowi miejsce chłodniejsze z 2-4°C niższą temperaturą, oraz miejsce do wygrzewania z temperaturą ponad 35 do 40°C. W nocy średnia powinna spadać do około 20°C. Także w nocy nie należy zapominać o wybraniu kąta w terrarium, w którym wąż będzie muł zaczerpnąć nieco ciepła. W okresie zimowym spadki temperatury mogą osiągać nawet 17°C (w nocy). Oświetlenie stanowić mogą żarówki wraz z świetlówkami o małej zawartości ultrafioletu. Okres światła dziennego w lecie powinien wynosić do 14 godzin na dobę, ze spadkiem do 7 godzin na dobę w okresie zimowym. Jako, że pyton ten występuje głównie na suchych i otwartych terenach to wilgotność powinien zapewnić jedynie duży zbiornik na wodę, bez potrzeby spryskiwania powierzchni terrarium. Wentylacja powinna być duża i zapewniać dobry przewiew, co pozwoli na utrzymanie niskiej wilgotności.

Żywienie

Jest to pyton aktywny nocą. Jak większość pytonów wykorzystuje element zaskoczenia ofiary w zasadzce. Dorosłe osobniki żywią się gryzoniami, ptakami, nierzadko polują na duże zwierzęta takie jak walabie, nietoperze, czy duże warany. Młode polują głównie na jaszczurki. W okresie pierwszych miesięcy po opuszczeniu jaja stanowią one praktycznie 100% diety pytona. W warunkach hodowlanych dietę węża stanowić powinny głównie gryzonie, dla urozmaicenia można podawać okresowo ptaki, jednakże jest to opcjonalne, gdyż te pierwsze zapewnią wężowi 100% potrzeb pokarmowych. Dorosłe osobniki nie sprawiają problemów żywieniowych. Młode jednak okresowo odmawiają pokarmu. Problemem jest również przestawienie młodego węża z jaszczurek na gryzonie. Dlatego, tak jak w przypadku np. Morelii, istotnym jest kupowanie węża z dobrego źródła, w którym przystosowaniem węży do żywienia się młodymi gryzoniami zajmuje się hodowca.

Dymorfizm płciowy

Jak wspomniano powyżej, u pytonów tych występują pazury odbytowe, które pozwalają na odróżnienie płci, jeśli mamy dostęp do dwóch osobników o porównywalnym wieku. W innej sytuacji rozpoznanie płci zapewnia sondowanie, USG lub wyciśnięcie hemipenisów z kloaki. Jednakże tymi czynnościami zajmować powinni się profesjonaliści, gdyż bardzo łatwo może dojść do nieodwracalnego uszkodzenia organów rozrodczych węży.

Rozmnażanie

Pytony te osiągają wiek rozrodczy w 3-4 roku życia. Kopulacja w hodowli odbywa się między majem do drugiej połowy lipca. W naturze nieco wcześniej, późną wiosną. Samce toczą walki przed kopulacją z samicą. W przypadku węży w hodowli takie dopuszczenie, pod ścisłą kontrolą, dwóch porównywalnej wielkości samców wzmaga ich popęd, przez co kopulują chętniej z samicami. Okres przed dopuszczeniem węży powinien być poprzedzony około dwumiesięcznym okresem obniżenia temperatury (do średniej, dziennej, około 25-26°C). Samica znosi około 12 do 40 jaj, po 85 dniach od zaobserwowania ostatniej kopulacji. Samice w okresie ciąży przechodzą wylinkę owulacyjną, zaobserwowano również charakterystyczne przekręcanie ciała brzuchem do góry. Jaja inkubuje się w temperaturze 28-32°C, przez 50 dni, w mieszaninie wermikulitu z wodą (1:1). Po tym czasie młode zaczną się wylęgać, co powinno trwać nie więcej niż 2-3 dni.

Uwagi

Są to łagodne węże, zaliczane do tak zwanych łagodnych olbrzymów („gentle giants„). Młode, jak w przypadku większości pytonów, mają tendencję do bycia agresywnymi, co bardzo szybko mija. Jest to gatunek dość łatwy w hodowli, nie nastręczający zbyt wielu problemów. Jest to dosyć drogi gatunek, cena rynkowa waha się na obecną chwilę w okolicach 500$.

 

Opracowanie i źródła informacji

Opracował Piotr Wardęga „Obywatel_Snejk”

Literatura:
Jerry G. Walls „The living pythons”
Geordie Torr “Pythons of Australia”
David G. and Tracy M. Baker “Pythons of the World Volume I”
John Coborn „Atlas węży Świata”
Strona domowa Australian Government: Department of the Environment and Heritage
Neil Sonnemann “CAPTIVE MAINTENANCE AND BREEDING OF OLIVE PYTHON”
www.centralpets.com
www.herpshop.com.au
¹ http://reptile-database.reptarium.cz/species.php?genus=Liasis&species=olivaceus&search_param=%28%28species%3D%27olivaceus%27%29%29

Liczba wyświetleń: 6807