Lissachatina (Achatina) fulica
Nazewnictwo
Nazwa polska: Ślimak olbrzymi* (* uwaga nazwa odnosi się do całego rodzaju Achatina)
Nazwa angielska: Giant East African Snail
Nazwa francuska: Escargot Géant
Systematyka
Domena: eukarionty
Królestwo: zwierzęta
Typ: mięczaki
Podtyp: muszlowce
Gromada: ślimaki
Podgromada: płucodyszne
Rząd: Stylommatophora
Nadrodzina: Achatinoidea
Rodzina: Achatinidae
Rodzaj: Lissachatina
Gatunek: Lissachatina fulica (Férussac, 1821)
Synonimy
Achatina fulica, Helix fulica
Podgatunki
- Lissachatina (Achatina) fulica rodatzi (Dunker, 1852)
- Lissachatina (Achatina) sinistrosa (Grateloup, 1840)
- Lissachatina (Achatina) umbilicata (Nevill, 1879)
Cechy szczególne
Płaszcz barwy jasno brązowej, z ciemnym, otoczonym rozjaśnieniami paskiem po środku od skorupy aż do głowy. Skorupa brązowa, u młodych osobników z jasnymi paskami, które wraz z wiekiem zanikają, co prowadzi do całkowitego ciemnienia nowych przyrostów.
Wygląd
Skorupa dorasta od 72 do 171 mm długości i długości, i od 37,5 do 81 mm szerokości. Aby ukazać tempo wzrostu podam przykładowe wyniki pomiarów 3 osobników w zestawieniu z pomiarami przyrostów innych gatunków w tym samym czasie:
Gatunek/Osobnik | Data zakupu | Pomiar 1 | Pomiar 2 | Pomiar 3 | Pomiar 4 | Pomiar 5 |
Lissachatina (Achatina) fulica | 14.12.2005 | 22.12.2005 | 10.01.2006 | 22.01.2006 | 06.02.2006 | |
1 | IV.2004 | 11,8 cm | 11,8 cm | 11,8 cm | 11,8 cm | 11,8 cm |
2 | I.2005 | 9,6 cm | 9,6 cm | 9,7 cm | 9,8 cm | 9,8 cm |
3 | VIII. 2005 hodowla własna | 3,8 cm | 4,0 cm | 4,7 cm | 5,2 cm | 5,6 cm |
Lissachatina (Achatina) glutinosa | ||||||
1 | IX. 2004 | 8,0 cm | 8,0 cm | – | – | – |
2 | IX. 2004 | 7,3 cm | 7,3 cm | 7,3 cm | 7,3 cm | 7,3 cm |
Lissachatina (Achatina) iredalei | ||||||
1 | IV. 2005 | 6,1 cm | 6,1 cm | 6,1 cm | 6,1 cm | 6,3 cm |
2 | IX. 2004 | 6,7 cm | 6,7 cm | 6,7 cm | 6,7 cm | 6,7 cm |
Lissachatina (Achatina) reticulata | ||||||
1 | IX. 2004 | 10.8 cm | 10.8 cm | 10.8 cm | 10.8 cm | 10.8 cm |
2 | IX. 2004 | 10,2 cm | 10,2 cm | 10,2 cm | 10,2 cm | 10,2 cm |
Tabela 1. Pomiar przyrostów trzech gatunków ślimaków olbrzymich
Występowanie
Pierwotny zasięg: Uważa się że pierwotnie obejmował wybrzeża wschodniej Afryki (Kenię i Tanzanię)
Introdukowany: (daty introdukcji, nawet gdy podane są przybliżone)
- Wschodnia Afryka i na wyspy Oceanu Indyjskiego: płd. Etiopia, płd. Somalia, Mozambik (czas nieznany);
- Madagaskar (przed 1800); Mauritius (1800); Seszele (1840).
- Północna Afryka: Maroko (1987)
- Zachodnia Afryka: Wybrzeże kości słoniowej (1988); płd. – zach. Ghana (1994); wyspy Annobon i Sao Thome (1994).
- Południowa Azja: Bengal, Indie (1847), Assam i Orissa; Sri Lanka (1900); Bangladesz (przed 1962).
- Południowo wschodnia i wschodnia Azja: Malaje (1911); Tajwan (1932); Wietnam (1935); Sumatra i Jawa (1925); Bali, Sulawesi, Moluki, Flores, Timor oraz Irian Jaya (1964) Chiang Mai, Tajlandia (1964); Japonia (1935); Hong Kong (1937); prowincje Kwangtung, Funkien oraz, Hainan w centralnych Chinach (do 1959)
- Australia i Oceania: Bugainville (1970); Nowa Gwinea (1945); Nowa Irlandia i Nowa Brytania (1949); port Moresy na Papui – Nowej Gwinei (wczesne lata 60 XX wieku); Nowa Kaledonia (1972); Queensland w Australii (1977 – wytępiony).
- Polinezja i inne wyspy Pacyfiku: Hawaje (O’ahu (1936); Hawai’i (1958); Maui (1960); Molokai (1960)); Mariany (1936 – 1938); Bonin (1937); Karoliny (1938); Guam (1943); Wake; (przed 1962); Wyspy Towarzystwa włącznie z Tahiti (1967); Vanuatu (1972); Wyspy Cooka (1972); Amerykańskie Samoa (1978); Zachodnie Samoa (1990); Mikronezja (1998)
- Północna Ameryka: USA: okolice Mesy, Arizona (1959 – wytępiony w tym samym roku); Floryda (1966 – wytępiony 1973); Rutynowo znajdowany w transportach owoców i roślin w portach lotniczych i morskich, szczególnie w Honolulu i Kalifornii.
- Karaiby: Gwadelupa (1984); Martynika (1988); Saint Lucia (2000); Barbados (2000)
Południowa Ameryka: Brazylia (1996)
Podgatunki
Jak podaje Bequaert (1950) jest 5 podgatunków, w innych źródłach ich liczba waha się od 3 do 6, poniżej zamieszczam listę wszystkich nazw podgatunków z jakimi się spotkałem.
- Lissachatina (Achatina) castanea – obrzeże skorupy ciemnobrązowe dalsze partie płowe i jasnobrązowe.
- Lissachatina (Achatina) coloba – brązowa skorupa pokryta żołto – czerwonymi pasami.
- Lissachatina (Achatina) hamillei
- Lissachatina (Achatina) rodatzi – oliwkowo-żółta skorupa pokryta ciemnożółtymi pasami, jasne ciało.
- Lissachatina (Achatina) sinistrosa
- Lissachatina (Achatina) umbilicata – jasnooliwkowo – złota skorupa, pokryta kasztanowymi pasami.
Rozmnażanie
Bardzo łatwe, składają jaja o średnicy ok. 4 – 5 mm. Rozród ma miejsce kilka razy w roku, w jednym złożeniu ich liczba waha się od 10 do ponad 200 w zależności od wielkości i kondycji osobnika , rocznie potrafią złożyć ponad 1000 jaj. Największe złożenie jakie znam liczyło 229 jaj, a przeciętne złożenie w mojej hodowli wynosi około 150 jaj. O płodności tego gatunku świadczyć może fakt, że gdy oczyszczano Miami z przedstawicieli A. fulica znaleziono ponad 18000 tych ślimaków, źródłem tej plagi były 3 osobniki przywiezione przez małego chłopca jako zwierzęta domowe 7 lat wcześniej, ich zupełne wytępienie trwało 10 następnych lat i pochłonęło ponad milion dolarów.
Uwagi
W kilku stanach USA hodowla Achatina fulica jest zakazana ze względu na ekspansywność tego gatunku.
Sprowadzenie ich na Hawaje było pośrednią przyczyną wytępienia prawie 40 gatunków rdzennych na tych terenach ślimaków z rodzaju Achatinella.
Używany w badaniach podstawowych nad układem nerwowym m.in. dzięki posiadaniu 37 gigantycznych neuronów.
W polskich hodowlach jest to najczęściej występująca Achatina w prawie wszystkich przypadkach identyfikowana błędnie jako Achatina achatina.
Opracowanie
Opracowali: Mateusz Rawski , Bartosz Kierończyk na podstawie własnych doświadczeń oraz informacji literatury:
Lucie Mann. How to Care for Your Giant African Land Snail, Kingdom Books Londyn 2002
Beata M. Pokryszko, Katarzyna Bulman. Mięczaki z muszlą i bez muszli. Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1994
D. G. Robinson. Achatina achatina, 22 listopada 2002
D. G. Robinson. Achatina fulica, 28 listopada 2002
Praca wspólna: Joel Floyd, Carolyn Cohen, Connie Rieherd, Dawid Robinson, Amy Roda, James Smith, Tim Stevens, Jeffrey Stibick, Fred Zimmerman. New Pest Response Guidelines. Giant African Snails: Snail Pets In the Family Achatinidae, 21 marca 2005
Artykuły te pochodzą ze strony internetowej departamentu rolnictwa USA www.aphis.usda.gov
Liczba wyświetleń: 21797
Są żywicielami nicieni, w tym Angiostrongylus cantonensis, wywołującym m.in. zapalenie opon mózgowych i mózgu, które może zakończyć się śmiercią.
Nie istnieje żadna metoda odrobaczenia.
Hodowla tych zwierząt to gra w rosyjską ruletkę.
achatina rozpoznają właściciela i chętnie wychodzą na dłoń , u obcych długo badają teren i są mniej ufne
Achatinidae należy do Stylommatophora a nie Systellommatophora