Meriones unguiculatus – myszoskoczek mongolski
Nazwa polska: Myszoskoczek mongolski, Gerbil mongolski, Suwak, Szczur pustynny
Nazwa angielska: Gerbil, Mongolian gerbil
Nazwa niemiecka: Wustenrenmaus, mongolishe Rennmaus
Nazwa francuska: Mongolie gerbille
Systematyka |
|
Podtyp: | kręgowce (Vertabrata) |
Gromada: | ssaki (Mammalia) |
Podgromada: | ssaki żyworodne (Theria) |
Szczep: | łożyskowce (Eutheria) |
Rząd: | gryzonie (Rodentia) |
Rodzina: | Muridae |
Podrodzina: | Gerbilinae |
Rodzaj: | Meriones |
Gatunek: | Meriones unguiculatus (David, 1866) |
Występowanie
W naturze zamieszkuje gorące pustynie na terenach Mongolii, północno-wschodnich Chin i południowo-wschodniej Rosji.
Długość życia
Długość życia mieści się w granicach 3-4 lat. W hodowlach hobbystycznych myszoskoczki mongolskie mogą osiągać wiek 6 lat.
Wygląd
Są to małe gryzonie. Uzyskują masę 70-120 g. Rozmiary tułowia to średnio 11 cm. a ogona 9 cm. Większe od samic samce mogą osiągać rozmiary nawet 24 cm długości. Istnieje wiele odmian barwnych. Najczęściej występującą odmianą barwy jest aguti, czyli„dziki” kolor sierści. Mają one ciemno pigmentowaną skórę, z brzuchem jasnym do białego i mieszanymi białymi, żółtymi, i czarnymi włosami na grzbiecie co nadaje im mieszany, brązowy wygląd. Często występuje też umaszczenie czarne, rzadziej spotykamy gerbile w odmianach szarej, srokatej, błękitnej, burmańskiej, himalajskiej, srebrnej i białej.
Odmiany barwne
- Dziki/Aguti szary/Grey Agouti – posiada czarne, oczy, szary puchowy podszerstek, na grzbiecie i bokach ciała szare włosy o czarnych końcówkach, na uszach włosy szare bez czarnych końcówek, na podbrzuszu wyraźnie szaro-białe, na ogonie po stronie brzusznej włosy szare bez czarnych końcówek jak na uszach,
- Aguti złoty/Golden Agouti – posiada czarne oczy, szary puchowy podszerstek, na grzbiecie, bokach ciała i uszach włosy w kolorach jasnobrązowym i szarym o czarnych końcówkach, na brzuchu włosy kremowo-białe, na ogonie po stronie brzusznej włosy podobne jak na grzbiecie ale bez czarnych końcówek,
- Czarny/Black – posiada czarne oczy, podszerstek jak i włosy na całym ciele są w kolorze czarnym, mogą występować białe paski włosów pod pyszczkiem i na łapkach oraz białe oznaki,
- Cynamonowy/ Argente / Golden Argente / Cinnamon – posiada rubinowo-czerwone, błyszczące oczy, puchowy podszerstek w kolorze szarym, włosy na grzbiecie, bokach ciała, uszach i ogonie w kolorze żółto- pomarańczowym, włosy na podbrzuszu białe lub jasno-żółte
- Himalajski/Himalayan / Dark Tailed White – posiada różowo-czerwone oczy, puchowy podszerstek w kolorze białym, włosy na grzbiecie, uszach, bokach ciała i brzuchu białe, na ogonie włosy od jasno- do ciemnobrązowego, młode rodzą się z białym ogonem, który ciemnieje z wiekiem,
- Burmański/Nutmeg – posiada czarne oczy, puchowy podszerstek w kolorze białym, włosy na grzbiecie, uszach, brzuchu i ogonie w kolorach złotym i brązowym z ciemnymi końcówkami, młode rodzą się z włosami w kolorze pomarańczowym lub jasnobrązowym , które ciemnieją z wiekiem,
- Srebrny /Blue Fox / Silver Nutmeg – posiada czarne oczy, biały, puchowy podszerstek, włosy na całym ciele w kolorze kremowo-białym z ciemnymi końcówkami, młode rodzą się w tonacji kolorów jak Polar Fox i ciemnieją z wiekiem
- Liliowy/Lilac – posiada rubinowo-czerwone oczy, grafitowy, puchowy podszerstek, włosy na całym ciele w kolorze grafitowym, mogą występować białe paski pod pyszczkiem i na łapkach,
- Polar Fox / Shadow – posiada czarne oczy, biały puchowy podszerstek, włosy na grzbiecie w kolorze kremowobiałym z ciemniejszymi końcówkami , na bokach i brzuchu kremowobiałe, na uszach i brzusznej stronie ogona w kolorze szarym. U młodych nie występują ciemniejsze końcówki włosów na grzbiecie,
- Biały/Pink Eyed White – posiada różowo-czerwone oczy, biały, puchowy podszerstek, włosy na całym ciele białe,
- Pomarańczowy/ Red Fox /Argente Nutmeg / Orange – posiada czerwone, biały puchowy podszerstek, włosy na całym ciele jasnopomarańczowe,
- Syjamski/ Siamese – posiada czarne oczy, biały, puchowy podszerstek, włosy na grzbiecie, bokach i podbrzuszu w kolorze kremowo-żółtym, na uszach, nosie, łapkach i brzusznej stronie ogona włosy w kolorze czekoladowym,
- Szary/Slate – posiada czarne oczy, ciemno-szary puchowy podszerstek, włosy na całym ciele w kolorze ciemnoszarym, mogą występować białe paski pod pyszczkiem i na łapkach,
- Żółty/Yellow Fox / Red Eyed Algerian Fox – posiada czerwone oczy, biały puchowy podszerstek, włosy na grzbiecie w kolorze żółtym, żółte ale jaśniejsze na bokach, uszach i brzusznej stronie ogona, włosy w kolorze białym na podbrzuszu.Oprócz wyżej wymienionych odmian istnieje także wiele ich ciekawych barwnych połączeń.
Przeczytaj osobny artykuł Odmiany barwne myszoskoczków mongolskich.
Zachowanie
Żyją w grupach i małych stadach, liczących od 2 do 20 osobników. Są aktywne zarówno w dzień jak i w godzinach wieczornych, co uzależnione jest głownie od wysokości temperatury otoczenia. Ich naturalnym środowiskiem bytowania są pustynne i stepowe tereny, gdzie w piaskowym podłożu budują zespoły nor i korytarzy. Te małe podziemne miasta stanowią doskonały system ochrony przed drapieżnikami i warunkami pogodowymi. Ekstrema temperatury w środowisku życia gerbili wahają się od –40°C w okresie zimowym do +50°C w gorących miesiącach letnich. W norach buduje gniazda, służące do wychowywania młodych i składowania zapasów żywności. Położone około 1 metra pod powierzchnią gruntu rozbudowane kolonie stanowią doskonały system ochrony, komunikacji i zaopatrzenia myszoskoczków. W naturze zwierzęta te mają wielu naturalnych wrogów w postaci ptaków drapieżnych i węży. Wytworzyły wiele adaptacji anatomicznych, które pomagają im unikać napastników. Posiadają rozwinięte ucho środkowe, umożliwiające im słyszeć dźwięki o niskiej częstotliwości. Posiadają szerokie pole widzenia, dzięki dużym oczom, położonym grzbietowo. Końcówka ogona różni się kolorem sierści od reszty ciała co pomaga odwrócić uwagę drapieżnika. Ogon w razie ataku może zostać odłączony lub może dojść do zrzucenia skóry, co pozwala na ucieczkę przed drapieżnikiem. Długie i umięśnione kończyny tylne pozwalają na wykonywanie skoków, przydatnych w ucieczce a także na uprawianie wspinaczki.
Odchów
W połowie XX wieku, ze schwytanych w naturze par myszoskoczków rozwinięto hodowle zwierząt laboratoryjnych, najpierw w Japonii, a następnie w Stanach Zjednoczonych i Europie. Wykorzystywano je w badaniach nad chorobami i testach wielu farmaceutyków. Obecne zwierzęta hodowane w niewoli są potomkami zwierząt laboratoryjnych. Wielu specjalistów uważa dziś, że ze względu na ich odmienność w porównaniu ze zwierzętami żyjącymi w naturze należy przyjąć nazwę Gerbil laboratoryjny Meriones unguiculatus forma domestica. W hodowli należy zapewnić zwierzętom przestronne vivarium z możliwością budowania gniazda, rycia i kopania korytarzy. Komfort zapewni zwierzętom 10-15 cm głębokości ściółka i kryjówki na wypadek zagrożenia. Myszoskoczki nie pocą się. Ich hodowla nie wiąże się więc z intensywnym zapachem. Dostarczenie im możliwości kąpieli piaskowej pozwoli dodatkowo poprawić higienę i komfort życia zwierząt. Zapotrzebowanie dietetyczne pojedynczego osobnika to 5-10 g. pożywienia i 5-10ml wody dziennie. Zalecane jest podawanie pokarmu w porcelanowych, ciężkich miseczkach lub prosto z podłoża a wody z podajników kroplowych. Zwierzęta powinny być utrzymywane w środowisku o temperaturze 24-25°C i wilgotności poniżej 35%. Gerbile zyskują coraz większą popularność w hodowlach na całym świecie głównie ze względu na swój przyjazny charakter, kontaktowość, ciekawość otoczenia i interesujące zachowania społeczne, obserwowane zwłaszcza w większych grupach zwierząt.
Rozmnażanie
W hodowlach hobbystycznych myszoskoczki mongolskie mogą osiągać wiek 5 lat. Samice mogą zachowywać płodność do 3-go roku życia i dochować się średnio 5 potomków w każdej, trwającej około 25 dni ciąży. Młode rodzą się głuche i ślepe, ważą 2-3g. i są w pełni uzależnione od matki, która opiekuje się nimi i karmi je mlekiem do 20-25-go dnia życia. Po tym czasie zaczynają przyjmować samodzielnie pokarm stały podobnie jak dorosłe myszoskoczki.
Osiągają dojrzałość płciową w wieku 2,5-3 miesięcy życia. Są poliestralne, mogą wchodzić w fazę rozrodczą wiele razy w roku. Są to zwierzęta społeczne ale ze względu na ich terytorializm zalecane jest utrzymywanie ich w parach lub haremach. Należy unikać dołączania pojedynczych osobników do grupy o ustalonej hierarchii. Zdarza się, że taka sytuacja może wywołać agresję, prowadzącą nawet do zabicia intruza. Zwierzęta są monogamiczne i łączą się w pary na całe życie. Zdarzają się także zachowania poligamiczne, co pozwala na unikanie zbyt bliskich kojarzeń w obrębie ścisłej grupy rodzinnej i wynikających z tego problemów niekorzystnych mutacji genetycznych.
Terrarium
W hodowli należy zapewnić zwierzętom przestronne vivarium z możliwością budowania gniazda, rycia i kopania korytarzy. Komfort zapewni zwierzętom 10-15 cm głębokości ściółka i kryjówki na wypadek zagrożenia. Myszoskoczki nie pocą się. Ich hodowla nie wiąże się więc z intensywnym zapachem. Dostarczenie im możliwości kąpieli piaskowej pozwoli dodatkowo poprawić higienę i komfort życia zwierząt. Zapotrzebowanie dietetyczne pojedynczego osobnika to 5-10 g. pożywienia i 5-10 ml. wody dziennie. Zalecane jest podawanie pokarmu w porcelanowych, ciężkich miseczkach lub prosto z podłoża a wody z podajników kroplowych. Myszoskoczki są potencjalnie mało wrażliwe na niedobór wody, dzięki fizjologicznym mechanizmom przystosowawczym. Zwierzęta powinny być utrzymywane w środowisku o temp. 24-25°C i wilgotności około 35%. Zbyt duża wilgotność w hodowli nie sprzyja zdrowiu tych zwierząt i może stać się przyczyną wielu schorzeń.
Żywienie
Głównym pożywieniem gerbili są zielone lub suche pędy i korzenie traw i innych roślin, nasiona, owoce i sporadycznie bezkręgowce. W naturze w okresach obfitości pożywienia gromadzone są zapasy w podziemnych magazynach. Myszoskoczki w hodowlach hobbystycznych mogą być żywione gotowymi mieszankami ziaren, specjalnie dla nich spreparowanych lub zestawami dla innych małych i średnich gryzoni, suszonymi lub świeżymi pędami traw i ziół oraz świeżymi warzywami jak sałata, jabłko i marchew. Mogą otrzymywać też niewielkie ilości rodzynków, pestek melonów i nasion słonecznika.
Opracowanie i źródła informacji
Lek. wet. Andrzej Szlesiński, Przychodnia Weterynaryjna „Na Katalońskiej” Warszawa
Opracowanie na podstawie własnych doświadczeń oraz autorów:
- Exotis Animals Mark A.Mitchel, Thomas N.July
- Exotic Pets BSAVA
- Drobne Ssaki, Knotekż
- BSAVA Manual of Exotic Pets Anna Meredith & Sharon Redrobe, Exotic Animals Mark A.Mitchel, Thomas N.Tuly Jr.
Liczba wyświetleń: 9436