Mus minutoides – mysz pigmejska
Nazewnictwo
Nazwa angielska: African Pygmy Mouse, Pygmy Mouse
Nazwa niemiecka: Afrikanische Zwergmaus, Afrikanische Knirpsmaus
Nazwa francuska: Souris naine d’Afrique, Souris pygmée africaine
Systematyka |
|
Domena: | eukarioty (Eucaryota) |
Królestwo: | zwierzęta (Animalia) |
Typ: | strunowce (Chordata) |
Podtyp: | kręgowce (Vertabrata) |
Gromada: | ssaki (Mammalia) |
Podgromada: | ssaki żyworodne (Theria) |
Szczep: | łożyskowce (Eutheria) |
Rząd: | gryzonie (Rodentia) |
Nadrodzina: | Muroidea |
Rodzina: | Muridae |
Rodzaj: | Mysz (Mus) |
Gatunek: | Mus minutoides (Smith, 1837) |
Występowanie
Pierwotnie południowo-wschodnia Afryka, od Tanzanii po Republikę Południowej Afryki i Namibię. Żyje na suchych i półsuchych terenach sawannowych, porośniętych gęstą trawą, rzadziej na terenach krzewiastych. Według najnowszych badań, areał występowania obejmuje tereny trawiaste niemal całej Afryki Południowej i Środkowej, obejmując takie państwa jak Uganda, DR Konga, Kamerun, Zimbabwe, Kenia, Rwanda.
Długość życia
Przedział długości życia jest bardzo duży, niektóre osobniki mogą żyć kilka miesięcy, inne nawet do 2-3 lat. Wszystko zależy od stopnia inbredu osobników (im mniejsze pokrewieństwo tym dłużej zwierzęta żyją), niestety chów krewniaczy jest dość częsty ze względu na trudną dostępność „świeżej krwi”.
Wygląd
Są to jedne z najmniejszych ssaków i najmniejsze z gryzoni. Ich waga dochodzi do 10-12 gramów (średnio 5-6 g), długość korpusu wynosi 2,5-3,5 cm, ogona natomiast 4-6 cm. Futro koloru orzechowego, z brązowymi i szarymi przebarwieniami, od spodu białe. Młode są początkowo szare, z wiekiem przybierają barwę charakterystyczną dla osobników dorosłych.
Zachowanie
W przeciwieństwie do swojej większej krewniaczki, myszy domowej, myszy pigmejskie są praktycznie nie do oswojenia. Ich małe rozmiary powodują, iż w środowisku naturalnym praktycznie każdy drapieżnik może je upolować, włączając w to owady i pajęczaki. Z tego powodu zwierzęta przejawiają duży strach przed niemal wszystkim, włączając w to ręce właściciela. Nie dają się wziąć na ręce, a nawet jeśli uda nam się którąś złapać trzeba być niebywale ostrożnym z dwóch powodów. Pierwszy to ich delikatność, musimy bardzo uważać by nie ścisnąć za mocno, nie szarpnąć, by nie zrobić zwierzętom krzywdy. Drugi powód to ich niebywała skoczność, są niczym pchły. Potrafią w ułamku sekundy skoczyć kilka, kilkanaście centymetrów w górę, w bok, w dowolnym kierunku i z łatwością zeskoczą nam z ręki na podłogę, gdzie złapanie ich będzie niemałym wyzwaniem. Dlatego należy pamiętać iż myszy te są zwierzętami tylko i wyłącznie do obserwacji, natomiast nie są z pewnością do brania na ręce.
Są zwierzętami stadnymi, w jednym terrarium powinno żyć minimum od 3 do 5 osobników.
Myszy pigmejskie jak większość gryzoni, są zwierzętami nocnymi, które rozpoczynają aktywność po zapadnięciu nocy. W domowych warunkach jest to zgaszenie światła w pokoju. Są bardzo ciche i wbrew sugestiom, samce nie wydzielają intensywnego zapachu jak myszy domowe. W wiwarium zacznie nieprzyjemnie pachnieć dopiero, gdy zaniedbamy jego czyszczenie, a że myszki mało brudzą, czyszczenie może odbywać się tylko kilka razy w miesiącu.
Rozmnażanie
Myszy pigmejskie, bez kontroli rozmnażają się bardzo szybko. Ciąża trwa około 19-20 dni, po czym samica rodzi 1-6 osesków, które są ślepe i nagie jak to bywa w przypadku większości gryzoni. Młode są gotowe do osadzenia w 16-18 dniu życia, wtedy też zaczynają pobierać pokarm stały i wychodzić poza gniazdo. Wprawne oko łatwo rozpozna płeć, należy następie odseparować samce od samic by zapobiec chowowi wsobnemu.
Podczas ciąży oraz karmienia niezbędne jest dostarczanie samicy pokarmu bogatego w białko i tłuszcze, w przeciwnym razie może dojść do nieprawidłowości podczas ciąży lub kanibalizmu.
Terrarium
Odwieczne pytanie terrarium czy klatka w przypadku tego gatunku nie stanowi problemu, myszki uciekną z każdej standardowej klatki. Jedynie wiwaria robione z drobnej siatki (1-4 mm oczka) mogą być odpowiednie.
Jednak najlepsze będą terraria z dobrze zrobioną wentylacją i odpowiednio zabezpieczone, przed ucieczką tych małych gryzoni. Takowe terraria najlepiej wyglądają gdy są w stylu naturalistycznym, odzwierciedlającym ich naturalne środowisko, lub po części będące zbliżone do niego.
W terrarium powinna znajdować się gruba warstwa trocin wymieszanych z sianem, pozwoli to na kopanie norek, które nie zawalają się zbyt szybko (same trociny nie nadają się na budowanie podziemnych korytarzy). Innym sposobem jest wsypanie piasku (zwykłego, nie takiego przeznaczonego do terrarium), zalanie przegotowaną wodą i odczekaniu aż cała woda odparuje. Dzięki temu zabiegowi piasek stanie się twardszy i umożliwi kopanie trwalszych tuneli i jam.
Dekorowanie terrarium leży w gestii właściciela. Można użyć wszystkich dekoracyjnych elementów, jakie są dostępne w sklepach terrarystycznych. Konary, gałęzie, łupiny orzechów, suszki, kamienie, gotowe jaskinie, kora. Można tutaj puścić wodzę fantazji i stworzyć bardzo ozdobne terrarium. Myszy pigmejskie, w przeciwieństwie do większości gryzoni, nie mają zapędów destrukcyjnych. Jedynymi „zniszczeniami” jakie mogą spowodować to skrobać konary w celu stępienia zębów, jednak ze względu na swoje rozmiary, upłynie wiele lat nim zniszczą konar, podczas gdy np. koszatniczkom zajmie to tylko kilkanaście minut.
Dobrym pomysłem jest użycie suchych traw łąkowych, które stworzą warunki imitujące sawannę. Będą także stanowić dobry materiał na gniazdo (zwłaszcza w piaskowej opcji podłoża).
Co do poidełka, to poidła kulkowe są dla nich za duże. Lepszym rozwiązaniem będzie użycie spodka (np. nakrętki od słoika). Bardzo dobrze sprawdzają się też umieszczone kilka centymetrów nad podłożem poidła automatyczne dla małych ptaków (np. papużek falistych).
Ostatnim elementem terrarium będzie promiennik ciepła, który zapewni temperaturę w zakresie 22-30°C. Można użyć żarówek nocnych, co umożliwi nam obserwację zwierząt także w nocy.
Żywienie
Jest to jedyna część opieka nad tymi zwierzętami, która możne sprawić nam problem. Myszki są bardzo wrażliwe na nieodpowiednią dietę i niedostatki wody, które mogą zakończyć się aktami kanibalizmu, chorobami a w ostateczności śmiercią zwierząt.
Gatunek ten ma dość duże zapotrzebowanie na białko zwierzęce. Najlepszym rozwiązaniem będzie podawanie mięsnych, suszonych karm dla kotów, uzupełnionych kawałkami żółtego sera, suszonymi skorupiakami (krylem, kiełżem), w ostateczności można użyć prasowanych płatków grochu. Jednak jest to rozwiązanie tymczasowe w czasie, którego nie mamy dostępu do białka zwierzęcego.
Poza tym podajemy karmę podstawową jaką są nasiona. Najlepsza będzie karma dla papużek falistych bądź kanarków, które zawierają liczne drobne nasiona. Można użyć także mieszanki własnego wyrobu, w skład której powinny znajdować się: proso (około 1/3 całej mieszanki), sorgo, owies, len, murzynek, konopie.
Drugim ważnym elementem jest woda. Zwierzęta są bardzo wrażliwe na jej niedobór. Niestety poidła kulkowe w większości wypadków są za duże, dlatego najlepiej stosować zakrętki od słoików lub inne małe pojemniki na wodę. Ten wariant powoduje iż woda szybko zostaje zabrudzona ściółką i odchodami, skutkując częstą wymianą wody.
Uwagi
- Są to zwierzęta bardzo wrażliwe na niskie temperatury, które mogą spowodować wychłodzenie, chorobę i szybką śmierć. Optymalna temperatura oscyluje w granicach 24-30°C, co powoduje iż potrzebują dodatkowego promiennika ciepła.
- Są wrażliwe na odwodnienie i niedostatek pożywienia, które w szybkim czasie mogą zaszkodzić ich zdrowiu, zwierzęta powinny mieć stały dostęp do wody pitnej, pomimo życia na suchych terenach.
- Są jednymi z najmniej uciążliwych gryzoni pod względem opieki, jeśli zapewnimy im odpowiednie warunki możemy mieć pewność że będą się cieszyć dobrym zdrowiem i nie będą wymagać dużego wysiłku w ich pielęgnacji.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Piotr Jagodziński, na podstawie własnych doświadczeń oraz:
http://en.wikipedia.org
http://www.rodent-info.net
http://animalpedia.pl
http://exotickeepersforum.co.uk
Liczba wyświetleń: 8617