Podsumowanie konferencji CITES CoP19 – Odpowiedź Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie Caribena versicolor.

Terminy

Jak już wcześniej wspomniałem w dniu publikacji tego artykułu jesteśmy na etapie pomiędzy zakończoną Konferencją Stron CITES, a czasem gdzie te przepisy w większości jeszcze nie weszły w życie. Poniżej zatem rozpiska tego co było i tego co należy w niedalekiej przyszłości się spodziewać:

• 13 października 2022 r. – Zgłoszenie przez Unię Europejską ptasznika Caribena versicolor na listę CITES załącznik III
• 14-25 listopada 2022 r. – Konferencja stron CITES CoP 19
• 11 stycznia 2023 r. – Caribena versicolor wchodzi na listę CITES zał. III (po 90 dniach od zgłoszenia)
• 23 lutego 2023 r. – mija 90 dni od zakończenia konferencji CoP 19 wszystkie przegłosowane gatunki wchodzą oficjalnie na listę CITES. Spodziewałbym się, że dopiero po tym dniu Unia Europejska rozpocznie prace nad zmianami na liście UE. Dopiero po opublikowaniu rozporządzenia zmieniającego listę UE zaczną nas obowiązywać ograniczenia wobec nowych gatunków na liście. Same zmiany w rozporządzeniu można śledzić na stronie UE: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A01997R0338-20220119&qid=1673210550555. Po lewej jest data ostatniej aktualizacji rozporządzenia.

Powyższe terminy wyjaśniają także dlaczego Caribena versicolor jest już na liście CITES, a takie gatunki jak agama błotna dopiero na tą listę trafią.

Załączniki CITES, a Aneksy UE

Znając powyższe pora wytłumaczyć jakie są różnice i zależności między listą CITES, a listą UE.

Pierwszą różnicą rzucającą się w oczy jest ilość załączników. Lista CITES posiada 3 załączniki (I, II i III), zaś lista UE 4 załączniki (A, B, C, D), zwane często także aneksami UE dla odróżnienia. Poniżej wyjaśnienia co może się znaleźć na poszczególnych załącznikach:

Aneks A

• Wszystkie gatunki znajdujące się na liście CITES w załączniku I.
• Niektóre gatunki z listy CITES znajdujące się w załączniku II i III, dla których Unia Europejska postanowiła zastosować szczególne środki.
• Niektóre gatunki nie będące na liście CITES.

Aneks B

• Wszystkie gatunki z załącznika II, oprócz tych, które znalazły się w aneksie A.
• Niektóre gatunki z listy CITES znajdujące się w załączniku III, dla których Unia Europejska postanowiła zastosować szczególne środki.
• Niektóre gatunki nie będące na liście CITES.

Aneks C

• Wszystkie gatunki z listy CITES znajdujące się na załączniku III, oprócz tych które znalazły się w aneksie A i B

Aneks D

• Gatunki, które nie znalazły się w aneksach A-C i nie znajdują się na liście CITES

Zmiany na powyższych listach zaczynają się od konferencji stron CITES, na której spotykają się przedstawiciele państw, które podpisały Konwencję Waszyngtońską. Jak już wiemy na tej konferencji ustalane jest na jakich załącznikach będą poszczególne, zagrożone wyginięciem gatunki. Gdy już taka lista CITES powstanie Unia Europejska może zaklasyfikować taki gatunek na aneksie tego samego stopnia lub wyżej. Często klasyfikacja jest podobna do tej z listy CITES, zdarza się jednak, że Unia Europejska z jakiś powodów uznaje, że gatunek powinien być mocniej chroniony niż to na co wskazywałaby lista CITES.

Oczywiście na chwilę obecną każdy wyczekuje na decyzję Unii Europejskiej w sprawie Caribena versicolor, czy pozostanie w aneksie C, czy zostanie umieszczony w aneksie B. W teorii może też trafić do aneksu A, jednak jest to bardzo mało prawdopodobne. Argumentem przemawiającym za tym, że Caribena versicolor mogłaby być zaklasyfikowana w aneksie B, jest fakt, że to Unia Europejska wyszła z propozycją wpisania tego gatunku na listę. W przeciwieństwie do np. agamy błotnej, która została zgłoszona na listę przez Wietnam. Oczywiście jak będzie wyglądała ostateczna lista UE po zmianach dowiemy się po opublikowaniu rozporządzenia zmieniającego listę UE. Prawdopodobnie dopiero po 23 lutym 2023 r.

Lista publikowana na stronie CITES jest listą, która nie pokazuje aneksów UE. Stąd też dla nas wygodniejsze wydaje się korzystanie z listy publikowanej na stronie speciesplus.