Loading...
Zmiany taksonomiczne w świecie ptaszników – Opisy podrodzin.
Briggs i Hamilton (2024) opublikowali ostatnio rewizję wszystkich podrodzin ptaszników. Zmian jest co prawda niewiele, ale daje to okazję do nadrobienia kilku publikacji z wcześniejszych lat poczynając od 2018 roku.
Podział ptaszników
Ptaszniki (Theraphosidae) dzielą się na 6, 7:
- Aviculariinae Simon, 1892
- Eumenophorinae Pocock, 1897
- Harpactirinae Pocock, 1897
- Ischnocolinae Simon, 1892
- Ornithoctoninae Pocock, 1895
- Poecilotheriinae Simon, 1892
- † Protertheraphosinae Wunderlich & Müller, 2020
- Psalmopoeinae Samm and Schmidt, 2010
- Schismatothelinae Guadanucci, 2014
- Selenocosmiinae Simon, 1889
- Selenogyrinae Smith, 1990
- Stromatopelminae Schmidt, 1993
- Theraphosinae Thorell, 1870
- Hapalopini Turner i wsp., 2018
- Grammostolini Turner i wsp., 2018
- Theraphosini Turner i wsp., 2018
- Thrigmopoeinae Pocock, 1900
Incertae sedis
- Acanthopelma F.O. Pickard-Cambridge, 1897 (dawniej podrodzina Acanthopelminae)
- Cyrtogrammomma Pocock, 1895 (Barychelidae)2
- Melloina Brignoli, 1985 (Paratropididae)2
- Psalistops Simon, 1889 (Barychelidae)2
- Reichlingia Rudloff, 2001 (Barychelidae)3
- Thalerommata Ausserer, 1875 (Barychelidae)4
Jak widać ogólny podział jest nam znany, jednak istnieje kilka ciekawostek wartych omówienia.
Zmiany w publikacji
Briggs i Hamilton (2024) w pierwszej kolejności uznają 6 rodzajów ptaszników za rodzaje o nieznanej pozycji taksonomicznej (rodzaje wypisane powyżej jako incertae sedis) są to głównie rodzaje przeniesione z rodziny Barychelidae do ptaszników w 2014 roku przez Guadanucci 3, w 2020 roku przez Mori & Bertani 2 oraz Bertani & Raven w 2023 roku 4, a także niektóre rodzaje z innych rodzin.
Nieco drobniejsze zmiany obejmują przeniesienie poszczególnych rodzajów do innych podrodzin:
- Neoheterophrictus Siliwal i wsp., 2012 –> Eumenophorinae (wcześniej w Ischnocolinae)
- Heterophrictus Pocock, 1900 –> Eumenophorinae (wcześniej w Ischnocolinae)
- Yanomamius Bertani & Almeida, 2021 –> Schismatothelinae (wcześniej w Psalmopoeinae)
Poecilotheriinae
Warte uwagi są tutaj zmiany jakie nastąpiły z rodzajem Poecilotheria. Badania Lüddecke i wsp. (2018) oraz Foley (2019) pokazują, że rodzaj Poecilotheria wcale nie jest tak blisko spokrewniony z pozostałymi rodzajami z podrodziny Selenocosmiinae i zasługuje na swoją własną podrodzinę. Tym samym przywrócono dawną podrodzinę Poecilotheriinae, w której aktualnie znajduje się tylko jeden rodzaj: Poecilotheria.
3 plemienia w podrodzinie Theraphosinae
Turner i wsp. (2018)7 podzielili podrodzinę Theraphosinae dodatkowo na 3 plemienia: Hapalopini, Grammostolini, Theraphosini. Theraphosinae to największa podrodzina ptaszników, stąd jej podział na mniejsze taksony ma sens. Ciekawostką moim zdaniem jest tutaj plemię Hapalopini. Hapalopini to takson składający się głównie z mniejszych gatunków ptaszników takich jak Hapalopus, Davus, Cyriocosmus itp. W polskiej i angielskiej literaturze często zwany także ptasznikami karłowatymi (ang. dwarf tarantula). Mało kto by się spodziewał, że do tego taksonu zaliczana jest również popularna w hodowli Chromatopelma cyaneopubescens, która już taka karłowata już nie jest. Oczywiście zwierząt nie klasyfikuje się na podstawie samego wzrostu i jak przyjrzymy się młodym osobnikom Chromatopelma, to możemy znaleźć pewne podobieństwa do pozostałych gatunków takich jak chociażby Davus pentaloris. Wydaje mi się jednak dość ciekawym zbiegiem okoliczności, że Chromatopelma pod względem taksonomicznym jest wśród Hapalopini (ptaszników karłowatych).
Ischnocolinae
Według wielu badań podrodzina ta jest uznawana za takson niemonofiletyczny. W praktyce oznacza to tyle, że podrodzina ta zostanie w najbliższym czasie podzielona na inne podrodziny. Wystarczy spojrzeć na występowanie tych gatunków, by stwierdzić że coś jest nie tak z tą podrodziną. Dla przykładu rodzaj Catumiri to gatunki pochodzące z Nowego Świata, zaś Ischnocolus, czy Chaetopelma to Stary Świat. Możemy się tutaj spodziewać podziału przynajmniej na dwie grupy Nowego i Starego Świata. Przy okazji jako ciekawostkę można dodać, że jak pokazują badania Foley i wsp. (2021)8 rodzaj Catumiri to najstarszy rodzaj wśród ptaszników, który od pozostałych ptaszników oddzielił się już ponad 110 mln lat temu. Także jeśli szukacie żywej skamieniałości wśród ptaszników, to jest nią właśnie rodzaj Catumiri.
Do czasu rewizji tej podrodziny uznaje się ją za tzw. takson śmieciowy, gdzie trafiają wszystkie gatunki nie pasujące nigdzie indziej.
Acanthopelminae
Podrodzina uznana już w 2001 roku za nieważną, mimo wszystko dość ciekawa ze względu na fakt że do tej pory nikt jeszcze nie zbadał pozycji taksonomicznej rodzaju typowego, czyli Acanthopelma. W publikacji Briggs i Hamilton (2024) rodzaj ten jest uznawany za incertae sedis, jednak w innych podziałach takich jak np. na stronie iNaturalist.org często spotkamy się jeszcze z tą podrodziną z jednym rodzajem: Acanthopelma.
Protertheraphosinae
Dość ciekawa podrodzina ptaszników, o której rzadko się wspomina ze względu na fakt, że jest to wymarła podrodzina ptaszników. Zawiera ona jeden gatunek Protertheraphosa spinipes, jest to jedyny zatopiony ptasznik w bursztynie z Mjanma (Birmy) datowany na środkową kredę (121 – 94 mln lat temu).
Protertheraphosa spinipes (Źródło: Wunderlich & Müller, 2020)
Rodzina Barychelidae
Rodzina Barychelidae to bardzo blisko spokrewniony do ptaszników takson. Liczne przeniesienia rodzajów z tej rodziny do ptaszników będą czymś czego możemy się spodziewać. Niestety w przeciwieństwie do samych ptaszników rodzina Barychelidae nie jest aż tak popularna, co za tym idzie jest mniej zbadana. Dlatego też jej pozycja systematyczna nie jest jeszcze do końca wyjaśniona.
Literatura
- Briggs, E. J. & Hamilton, C. A. What does the history of Theraphosidae systematics tell us about the future of tarantula taxonomy? Frontiers (2024) doi:10.3389/frchs.2024.1445731.
- Mori, A. & Bertani, R. (2020). Revision and cladistic analysis of Psalistops Simon, 1889, Trichopelma Simon, 1888 and Cyrtogrammomma Pocock, 1895 (Araneae: Theraphosidae) based on a cladistic analysis of relationships of Theraphosidae, Barychelidae and Paratropididae. Zootaxa 4873(1): 1-132
- Guadanucci, J. P. L. (2014). Theraphosidae phylogeny: relationships of the ‘Ischnocolinae’ genera (Araneae, Mygalomorphae). Zoologica Scripta 43(5): 508-518
- Bertani, R. & Raven, R. J. (2023). On the genus Thalerommata Ausserer, 1875 (Araneae, Theraphosidae), with the description of six new species. Zootaxa 5271(2): 201-230. doi:10.11646/zootaxa.5271.2.1
- Lüddecke, T., Krehenwinkel, H., Canning, G., Glaw, F., Longhorn, S. J., Tänzler, R., Wendt, I. & Vences, M. (2018). Discovering the silk road: Nuclear and mitochondrial sequence data resolve the phylogenetic relationships among theraphosid spider subfamilies. Molecular Phylogenetics and Evolution 119: 63-70. doi:10.1016/j.ympev.2017.10.015
- Foley, S., Lüddecke, T., Cheng, D.-Q., Krehenwinkel, H., Künzel, S., Longhorn, S. J., Wendt, I., Wirth, V. von, Tänzler, R., Vences, M. & Piel, W. H. (2019). Tarantula phylogenomics: A robust phylogeny of deep theraphosid clades inferred from transcriptome data sheds light on the prickly issue of urticating setae evolution. Molecular Phylogenetics and Evolution 140(106573): 1-12. doi:10.1016/j.ympev.2019.106573
- Turner, S. P., Longhorn, S. J., Hamilton, C. A., Gabriel, R., Pérez-Miles, F. & Vogler, A. P. (2018). Re-evaluating conservation priorities of New World tarantulas (Araneae: Theraphosidae) in a molecular framework indicates nonmonophyly of the genera, Aphonopelma and Brachypelma. Systematics and Biodiversity 16(1): 89-107. doi:10.1080/14772000.2017.1346719
- Foley, S., Krehenwinkel, H., Cheng, D.-Q. & Piel, W. H. Phylogenomic analyses reveal a Gondwanan origin and repeated out of India colonizations into Asia by tarantulas (Araneae: Theraphosidae). PeerJ 9, e11162 (2021).
- Wunderlich, J. (2020c). New and already described fossil spiders (Araneae) of 20 families in mid and late Cretaceous Burmese Ambers, with notes on spider phylogeny, evolution and classification. Beiträge zur Araneologie 13: 22-164.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Terrarium codziennie. Obserwuj Terrarium!
ZABRANIA SIĘ kopiowania zdjęć oraz utworów (artykułów) w całości lub w części BEZ ZGODY właściciela i administratora strony.
Zgodnie z Ustawą o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku (Dz.U.94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz.U.94 Nr 43 poz.170) wykorzystywanie autorskich pomysłów, rozwiązań, kopiowanie, rozpowszechnianie zdjęć, fragmentów grafiki, tekstów opisów w celach zarobkowych, bez zezwolenia autora jest zabronione i stanowi naruszenie praw autorskich oraz podlega karze. Znaki towarowe i graficzne są własnością odpowiednich firm i/lub instytucji.
