Paroedura picta – gekon
Nazewnictwo
Nazwa angielska: The Pictus Gecko, czasem nazywany Madagascar Ground Gecko, Big-Headed Gecko, Ocelot gecko, Malagasy fat tailed gecko, Panther Gecko
Nazwa niemiecka: Madagaskar Großkopfgecko
Nazwa czeska: Gekon Madagaskarský
Synonimy
- Diplodactylus pictus PETERS 1854: 615
- Phyllodactylus pictus — BOULENGER 1885: 91
- Phyllodactylus madagascariensis MOCQUARD 1895
- Diplodactylus robustus BOULENGER 1896
- Phyllodactylus pictus — BARBOUR 1918: 480
- Paroedura oviceps — KLUGE 1993
- Paroedura pictus — GLAW & VENCES 1994: 266
- Paroedura picta — BAUER et al. 1995: 54
- Paroedura pictus — SCHMIDT & LIEBEL 1997
źródło reptile-database.org
Rodzaj Paroedura
Do rodzaju Paroedura zaliczamy 18 gatunków (2015) zamieszkujących Madagaskar i wyspy Komory.
- Paroedura androyensis (GRANDIDIER, 1867)
- Paroedura bastardi (MOCQUARD, 1900)
- Paroedura gracilis (BOULENGER, 1896)
- Paroedura homalorhina (ANGEL, 1936)
- Paroedura hordiesi GLAW, RÖSLER, INEICH, GEHRING, KÖHLER & VENCES, 2014
- Paroedura ibityensis RÖSLER & KRÜGER, 1998
- Paroedura karstophila NUSSBAUM & RAXWORTHY, 2000
- Paroedura lohatsara GLAW, VENCES & SCHMIDT, 2001
- Paroedura maingoka NUSSBAUM & RAXWORTHY, 2000
- Paroedura masobe NUSSBAUM & RAXWORTHY, 1994
- Paroedura oviceps (BOETTGER, 1881)
- Paroedura picta (PETERS, 1854)
- Paroedura sanctijohannis GÜNTHER, 1879
- Paroedura stellata HAWLITSCHEK & GLAW, 2012
- Paroedura stumpffi (BOETTGER, 1879)
- Paroedura tanjaka NUSSBAUM & RAXWORTHY, 2000
- Paroedura vahiny NUSSBAUM & RAXWORTHY, 2000
- Paroedura vazimba NUSSBAUM & RAXWORTHY, 2000
źródło reptile-database.org (dostęp 04-10-2015 r.)
Długość życia
Uzależniona od „aktywności” rozrodczej osobników (głównie samic), średnio 4-5 lat, maks. 7 lat, ale „eksploatowane” rozrodczo samice nie dożywają nawet 2 lat.
Wygląd
Paroedura picta (Peters, 1854) dorasta do 18 cm, ogon stanowi połowę ciała.
Jego ciało jest drobne, grzbieto – brzusznie spłaszczone. Głowa duża o trójkątnym zarysie, oczy duże z pionowymi źrenicami i szarymi tęczówkami. Kończyny drobne pięciopalczaste, palce zaopatrzone w drobne pazurki, u młodych osobników drobne „przyssawki” (lamelle) pomagają w wędrówce po gładkich powierzchniach. Ubarwienie podstawowe strony grzbietowej szare, czekoladowo-szare i stopniowo przechodzi na boki w żółtawo-piaskowe, by na brzuchu przejść w białe. Na grzbiecie, od głowy do końca ogona, na tym tle drobne, jasnoszare plamki z ciemnym obrzeżem. U dorosłych osobników plamki łączą się w większe jasne plamy, niekiedy wzdłuż grzbietu ciągnie się jasny pas. Ogon (miejsce gromadzenia zapasowego tłuszczu) okrągły w przekroju z słabo zaznaczonym segmentowaniem traci swe typowe ubarwienie i staje się jednolity ciemnoszary gdy, zostanie urwany lub odrzucony (autotomia) i zregenerowany. Młode osobniki mają odmienne ubarwienie i ich ciało zdobią na przemiennie białawe i ciemne pasy. Ubarwienie to zanika wraz z dojrzewaniem już po trzech miesiącach życia.
Odmiany barwne
Odmiany barwne Pareodura pictus Na świecie powstało już kilka odmian tych ciekawych zwierząt. Przykładem mogą być odmiany: Striped, Hypo Marble, Red czy Xanthic.
Cechy szczególne
Bardzo łatwy w utrzymaniu gekon rozmnażany od wielu już lat w hodowlach amatorskich (jeden z hodowców w ciągu 11 lat otrzymał 16 pokoleń tego gekona), łatwo adaptuje się do nie zawsze odpowiednich warunków w terrarium polecany początkującym terrarystom.
Aktywność
Wychodzi z ukrycia o zmierzchu i jest aktywny całą noc.
Występowanie
Południowe obszary Madagaskaru.
Biotop
Półsuche, krzaczaste obszary porosłe sucholubną roślinnością. Prowadzi naziemny tryb życia, rzadko wchodząc w pogoni za zdobyczą na niższe krzaki. Z dnia w upalne pory chowa się w załomach ziemi pod kamieniami, wśród korzeni stepowej roślinności.
Terrarium
Półsuche z 5-10 cm warstwą podłoża z mieszaniny torfu z piaskiem, substratu kokosowego. Na dnie kładziemy kawałki kory, łupiny kokosowe dla ukrycia. Także półki skalne i lepione kawałki piaskowca dobrze spełniają role miejsc do ukrycia. Możemy umieścić też korzenie, głównie dla ozdoby. Choć gekon ten zamieszkuje suche obszary niezbędnym elementem wyposażenia jest płytka miseczka z wodą do picia(choć częściej gekony piją wodę podczas spryskiwania terrarium), dobrze jest w niej umieścić kamyk lub kawałek kory by owady karmowe lub małe gekony, które wpadły do miski nie utopiły się. Ważna jest wentylacja terrarium więc całą powierzchnię terrarium od góry powinna pokrywać siatka, także w jednej z bocznych ścian powinny znajdować się otwory wentylacyjne. Możliwe jest nie zamykanie od góry terrarium, ale wtedy trzeba zabezpieczyć pomieszczenie hodowlane przed ucieczką gekonów tzn. pozostawić ściany gładkie, bez wystroju. U młodych gekonów to nie skutkuje, bo ich palce posiadają lamelle, dzięki którym mogą się poruszać po gładkich powierzchniach podobnie jak felsumy czy toke.
Wielkość terrarium dla stada hodowlanego składającego się z samca i 2-3 samic minimum to powierzchnia dna 50×30 cm i wysokość co najmniej 30 cm.
Oświetlenie
Ze względu na nocny tryb życia światło powinno być niezbyt jaskrawe, najlepiej użyć żarówek ciemniowych lub zabezpieczyć źródło światła by oświetlało tylko fragment terrarium z dala od kryjówek jaszczurek.
Temperatura
Za dnia 27-30°C. miejscowo może osiągać 33°C. Nocą obniżamy temperaturę do poziomu 22-25°C. Ogrzewamy terrarium najczęściej promiennikiem lub żarówką, które należy zabezpieczyć przed dostępem zwierząt i ich poparzeniem. Kable lub płytki grzewcze też można stosować, ale trzeba je dokładnie zabezpieczyć przed wykopaniem z podłoża i nie powinny być rozmieszczone na całej powierzchni dna terrarium ze względu na nienaturalne ogrzewanie „od dołu” terrarium i ciała zwierzęcia.
Wilgotność
Niska za dnia na poziomie 50% (ważna jest dobra wentylacja terrarium), nocą, jak to na terenach półpustynnych i stepowych, nieco wzrasta do około 65% (zraszamy więc wieczorem delikatnie całe terrarium i gekony by te mogły osiadającymi kroplami się napoić).
Żywienie
Podajemy wszelkie owady: świerszcze, koniki polne, plankton łąkowy, także mole woskowe, karaczany – szczególnie drobne gatunki np. Pachlora nivea; larwy mącznika ale mniej chętnie i inne bezkręgowce odpowiedniej wielkości. Ważne jest stałe wzbogacanie owadów karmowych dodatkami mineralno – witaminowymi (Vibovit, Reptovit, Roboran H), które podajemy albo „na” owadach (posypując je przed skarmieniem) lub „w” owadach (karmiąc je nimi przed skarmieniem). Chętniej zjadają „aktywne” zwierzęta karmowe. Można też celem uzupełnienia w składniki mineralne umieścić pewnego rodzaju „lizawki” ze zmieloną sepią lub zmielonymi wyprażonymi wcześniej skorupkami jajek. Rzadko przejawiają zainteresowanie pokarmem roślinnym (gniecione owoce). Niektóre dorosłe osobnik można przyzwyczaić do karmienia noworodkami mysimi. By nie zatuczyć naszych podopiecznych podajemy dorosłym osobnikom pokarm dwa razy w tygodniu i rankiem zbieramy niezjedzone owady (bo mogą one pogryźć jaszczurki). Młode karmimy częściej nawet codziennie stopniowo wydłużając odstępy między karmieniem. Przy stadnym chowie istnieje ryzyko konkurencji o pokarm należy więc uważać by słabsze osobniki i ciężarne samice miały taki sam dostęp do pokarmu jak osobniki silniejsze.
Dymorfizm płciowy
samce są masywniejsze i większe od samic, mają większą głowę. Nasada ich ogona jest szersza i widoczne są na spodniej stronie dwa zgrubienia wynikające z obecności narządów kopulacyjnych – półprąci. Są one widoczne już u młodych, niedojrzałych osobników więc łatwo rozróżnić u nich płeć.
Rozmnażanie
Dojrzewają płciowo przy dobrym karmieniu (tzn. z odpowiednim bilansem witaminowo – mineralnym) w połowie pierwszego roku życia, ale nie należy ich łączyć wcześniej niż po ukończeniu pierwszego roku życia. Samce są aktywne płciowo cały rok i w związku z tym samice są pod ciągłym „atakiem” partnerów (te kąsają samice podczas zalotów i kopulacji, co powoduje drobne poranienia skóry samic). Gody odbywają się nocą, kopulacja trwa kilkanaście sekund. Po około trzech tygodniach samica składa w podłożu zazwyczaj dwa jajka. Już po trzech czterech tygodniach samica może złożyć kolejną partię jaj. Jeśli uda nam się uchwycić moment złożenia jaj lub odkryć jego miejsce przenosimy jajka do inkubatora lub pozostawimy je w terrarium, ale zabezpieczmy zniesione jajka przed dorosłymi osobnikami (wystarczy pojemnik plastikowy wypełniony torfem lub wermikulitem). Przy wilgotności 70-80% i temperaturze 30°C młode wylęgają się po około dwu miesiącach. Trzymamy je w osobnym terrarium często w małych grupkach o zbliżonej wielkości i karmimy drobnym pokarmem wzbogacając dietę w dodatki witaminowo – mineralne (patrz: pożywienie).
Ze względu na „ciągłą” aktywność płciową samców dobrze jest je oddzielić od samic na kilka tygodni (od września do listopada) by te nabrały sił przed kolejnym sezonem rozrodczym.
Zimowanie
Nie jest wymagane dla osiągnięcia zdrowia i stymulacji rozrodu.
Łączenie
Gekony te możemy trzymać wspólnie z innymi gatunkami „sucholubnych” gekonów np. g. lamparcim (Eublepharis macularius) lub g. gruboogonowym (Hemitheconyx caudicinctus), pamiętać jednak trzeba o odpowiednim powiększeniu przestrzeni życiowej jaszczurek tak by każdy osobnik mógł się ukryć przed konkurentem innego gatunku (opisywane gekony są mniejsze od wymienionych tutaj i często padają ofiara konkurencji o pokarm, miejsce ukrycia teren bytowania). Oba opisy gatunków znajdują się na stronie.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Witold „Wiciu” Borkowski na podstawie własnych doświadczeń, doświadczeń zaprzyjaźnionych hodowców oraz poniższej literatury:
Klatil L.:Obrazovy atlas gekonu.
Klatil L: Chov a odchov gekona Paroedura pictus
Kraus R, Kocian M.: Chameleoni a gekoni.
Gvoźdik L.: Metodika chovu gekona Paroedura pictus
Vergner I.: Jeśteri. Biologie, chov. Gekoni I.
Liczba wyświetleń: 26462