Phoetalia pallida – karaczan pallida* [BCG 42]
Phoetalia pallida (Brunner von Wattenwyl, 1865) to stosunkowo nowy i mało jeszcze znany gatunek karaczana, który dzięki szybkiemu cyklowi i wysokiej płodności zyskał uznanie w hodowli karmowej.
Nazewnictwo
Nazwa polska: Karaczan pallida (nazwa proponowana), karaczan blady (nazwa występująca w handlu)
Nazwa angielska: Pallid cockroach, Pallid roach, Pallida cockroach
Nazwa niemiecka: Pallida schabe
Nazwa czeska: Šváb Pallida
Wygląd
Należy do jednego z najmniejszych owadów oferowanych na rynku terrarystycznym osiągającym zaledwie 15-21 mm (dla porównania karaczan prusak Blattella germanica osiąga 9-15 mm). Wyglądem bardzo podobny do Schultesia lampydiformis (Roth, 1973) jednak różni się od niego dużo ciemniejszym zabarwieniem przedtułowia przyjmującym barwę od ciemno brązowej po czarną. Podobnie jak u wcześniej wspomnianego gatunku zarówno samce jak i samicę posiadają skrzydła okrywające ciało owada. Ich brązowy, wręcz nawet słomkowy kolor oraz budowa jest dosyć typowa dla tego rzędu owadów. Tak jak u wszystkich gatunków larwy karaczana bladego są bezskrzydłe aż do przejścia ostatniej wylinki – imagalnej. Kolor młodych osobników zmienia się wraz z wiekiem przyjmując na początku barwę brązową, czarną lub szarą, która przy ostatnich wylinkach przechodzi w nieco bordowo-czarną lub zupełnie bordową. Wyglądem przypominają moim zdaniem larwy karaczana szarego (Nauphoeta cinerea).
Występowanie
Prawdopodobnie gatunek ten wywodzi się z zachodnich Indii [Fritzsche, 2010]. Obecnie w wyniku zawleczenia zamieszkuje już inne kontynenty np. Południową część Ameryki Północnej, Północną część Ameryki Południowej, a także zachodnią Europę (występują w Hiszpanii).
Terrarium
Ponieważ karaczan Pallida świetnie wspina się po płaskich powierzchniach stąd zbiornik musi być dla niego odpowiednio przykryty. Wielu hodowców zaleca również smarowanie ścian insektarium wazeliną aby uniemożliwić ucieczkę młodym osobnikom przez wentylację czy też w ogóle owadom podczas karmienia lub innych czynności kiedy należy otworzyć zbiornik. Dobór insektarium dla tych owadów jest ograniczony z powodu niewielkich rozmiarów larw, które świetnie przeciskają się przez większość dostępnych wentylacji. Osobiście polecam dlatego zakup pojemników na żywność i wykonanie własnoręcznie wentylacji za pomocą rozgrzanej igły (takiej wielkości dziury uniemożliwiają ucieczki). Wentylacja powinna oczywiście być odpowiednio rozmieszczona i zajmować na tyle dużą powierzchnię aby możliwe było zachowanie właściwej cyrkulacji powietrza. Wielkość insektarium, zależy jedynie od grupy jaką planujemy hodować. Zbiornik o wymiarach 50x50x30 cm wystarcza w zupełności dla kilkuset osobników, natomiast dla mniejszej grupy przyjmuje się, że odpowiednie wymiary wynoszą 20x20x20 cm. Dno należy wysypać podłożem np. ziemią ogrodowa, torfem czy też glebą z leśnych terenów. W terrarium nie powinno zabraknąć różnego rodzaju kryjówek, które zwiększają powierzchnię życiową tych owadów. Świetnym rozwiązaniem są tu np. kawałki donic, odpowiednio ułożone kamienie, kora itp. W większych hodowlach rezygnuje się z podłoża utrzymując odpowiednią wilgotność za pomocą niewielkich kuwet z podłożem lub poideł, a kryjówki stanowią wytłoczki z jaj. Optymalna temperatura w hodowli karaczana bladego powinna mieścić się w granicach 23-28°C, a wilgotność utrzymywać się na poziomie 50-65%.
Żywienie
Karaczany są najmniej wymagającymi owadami pod względem żywienia dlatego również w przypadku tego gatunku nie stanowi to większego problemu. Owady możemy karmić owocami, warzywami, pokarmem dla żółwi (sam podaję np. suszonego Gammarusa), pokarmem dla ryb (dobrze sprawdzają się tutaj różnego rodzaju płatki), suchym pokarmem dla psa lub kota, otrębami etc. Z tego co zaobserwowałem stały dodatek w diecie białka pochodzenia zwierzęcego zmniejsza kanibalizm dlatego polecam oprócz warzyw i owoców od czasu do czasu podawać zwierzętom ten rodzaj pokarmu. Jeśli chodzi o poidełka to są one zbędne przy odpowiednim zraszaniu zbiornika oraz stałym udziale w diecie owoców i warzyw, które są dodatkowym jej źródłem. Poza tym soczysty pokarm wpływa pozytywnie na wyższą płodność i plenność owadów. Częstotliwość karmienia w dużej mierze zależy to od warunków panujących w zbiorniku oraz od rodzaju podanego pokarmu.
Dymorfizm płciowy
Dosyć słabo widoczny ze względu na wielkość owada. Można jednak rozpoznać płeć tradycyjną metodą polegającą na porównaniu odwłoka. Samica posiada odwłok znacznie masywniejszy z widocznymi 8 tergitami (1-7 oraz 10), dopiero po rozciągnięciu odwłoka można dojrzeć 8 i 9, który normalnie ukryty jest pod 7. U samca z kolei odwłok jest smuklejszy i posiada wyraźne wszystkie 10 tergitów odwłoka przy czym 8 i 9 są najwęższe.
Rozmnażanie
Karaczan blady należy do gatunków żyworodnych, ooteka wraz z jajami dojrzewa wewnątrz odwłoka samicy. Młode w liczbie ok. 20-30 szt. zaraz po wykluciu są bardzo jasne i przez jakiś czas pozostają przy matce. Larwy przechodzą ok. 5-6 wylinek, ostatnią wylinkę tzw. imagalna już w 4 miesiącu życia. Oczywiście czas rozwoju oraz ilość młodych zależy od warunków oraz intensywności karmienia.
Uwagi
Niezwykle szybki owad potrafiący chodzić po płaskich powierzeniach. Nadal trwają spekulację na temat jego ewentualnej inwazyjności, ale jak zwraca uwagę wielu hodowców wymaga on do rozmnażania dosyć wysokich temperatur. Niezwykle ważne jest zachowanie przyzwoitej higieny: regularnie sprzątamy zanieczyszczenia, unikając w ten sposób ich rozkładu oraz inwazji nieproszonych gości pod postacią roztoczy czy grzybów.
Opracowanie i źródła informacji
Wojciech Urynowicz ‘Serpentin’ na podstawie zdobytej wiedzy oraz doświadczenia, a także poniższej literatury oraz stron internetowych:
– „Schaben als Futtertiere”, Ingo Fritzsche, 01/2010 Zag-Phoenix Zeitschrift fur Wirbellose
– „Karaluch” Jan Żabiński, Warszawa 1931
– „Cockroaches: ecology, behavior, and natural history”, J. Bell, Louis Marcus Roth, Christine A. Nalepa, 2007
– „Klucze do oznaczania owadów Polski” Cz. IX-X, dr Władysław Bazyluk, Warszawa 1956
– „Encyklopedia Terrarystyki” Eugene Bruins, Łódź 2003
– „Encyklopedie Hmyzu”, Heiko Bellmann, 2006
– http://www.discoverlife.org/
– http://www.scielo.br/
– http://urodeles.forumpro.fr/
Liczba wyświetleń: 3998