Loading...
Nieliczna grupa. Na świecie opisano ok. 2.000 gatunków (w Polsce 113), głównie na półkuli północnej.
Są przeważnie średnich i małych rozmiarów (rozpiętość skrzydeł 9 – 60 mm). Czułki długie, szczeciniaste. Aparat gębowy typu gryzącego (często uwsteczniony). Posiadają oczy złożone i trzy przyoczka. Głowa najczęściej przypłaszczona. Ciało długie, wąskie. Posiadają dwie pary błoniastych, podobnych do siebie skrzydeł. Druga para krótsza i wyraźnie szersza. Nogi długie i cienkie, z trójczłonowymi stopami. Odwłok z 11 segmentów (ostatni segment przekształcony w płytki subanalne). Na końcu odwłoka posiadają parę członowanych cerci.
Dorosłe osobniki są słabymi lotnikami i przebywają, podobnie jak jętki, w pobliżu cieków wodnych (głównie strumieni górskich). Larwy prowadzą podobny tryb życia jak larwy jętek.
Pospolite gatunki to: widelnica (Perla marginata), widłogon (Perlodes dispar), nieszczeta (Nemura veriegata), klap (Nephelopteryx nebulosa).
Zamieszkują piaszczyste i kamieniste brzegi rzek i strumieni. Rzadko latają, najczęściej pełzają po kamieniach i roślinach. Niektóre aktywne są dopiero po zmierzchu.
Narządy gębowe typu gryzącego, u postaci dorosłych, niepobierających pokarmu, zredukowane. Przezroczyste skrzydła w stanie spoczynku są złożone wzdłużnie i sięgają za odwłok. U samców niektórych gatunków skrzydła są zredukowane. Czasem spotyka się w obrębie gatunku formy krótko(-) i długoskrzydłe.
Samice latają poszukując odpowiedniego miejsca do złożenia jaj. Skrzydła pierwszej i drugiej pary poruszają się niezależnie od siebie. Samice sklejają substancja kitową po kilkaset jaj, po czym zanurzają odwłok w wodzie, w której kit rozpuszcza się i jaja pojedynczo opadają na dno. Samica składa kilka tysięcy jaj. Samce giną wkrótce po kopulacji. Rozwój larwalny trwa nawet ponad dwa lata.
Należą do najstarszych grup owadów. Znane są od permu.
W Europie środkowej pospolita jest nieszczeta Nemura cinerea
Liczba wyświetleń: 793
