Ptaszniki (Theraphosidae) Europy

Czy zastanawialiście się kiedyś jakie gatunki ptaszników występują w Europie? Albo czy ptaszniki występują w Polsce? Jeśli tak, to postaramy się na to pytanie dziś odpowiedzieć.

W Polsce ptaszniki (rodzina Theraphosidae) nie występują. Posiadamy kilka gatunków pająków bardzo spokrewnionych z ptasznikami, ale wbrew temu co można przeczytać w niektórych artykułach ptasznikami nie są. Mowa oczywiście o rodzinie gryzielowatych (Atypidae). Rodzina ta, wraz z ptasznikami należy do taksonu zwanego Mygalomorphae, w polskiej literaturze tłumaczone jako ptasznikowce. Stąd pewnie to nieporozumienie.

Do gryzieli występujących w Polsce należą:

• Atypus affinis – gryziel zachodni
• Atypus muralis – gryziel stepowy
• Atypus piceus – gryziel tapetnik

Są to jedyne przedstawiciele Mygalomorphae w Polsce, także ptaszniki w polskiej naturze nie występują.

W Europie znajdziemy 4 gatunki ptaszników zgromadzonych w dwóch rodzajach. Co ciekawe jeden z nich został opisany całkiem niedawno.

Aktualna lista ptaszników (Theraphosidae) w Europie:

• Chaetopelma karlamani (Cypr)
• Chaetopelma olivaceum (Cypr)
• Chaetopelma lymberakisi (Grecja – Kreta)
• Ischnocolus valentinus (Hiszpania, Portugalia, Włochy – Sycylia)

Oczywiście zakładamy tutaj, że Cypr wlicza się w kontynent Europejski. Z tych czterech gatunków Chaetopelma lymberakisi została opisana stosunkowo niedawno, bo w 2019 roku.

Jak widać w zachodniej części Europy ptaszniki reprezentowane są przez rodzaj Ischnocolus, zaś wschodnia część Europy przez rodzaj Chaetopelma, co jest oczywiście odzwierciedleniem ewolucji tych ciekawych pająków.

Literatura

• World Spider Catalog (https://wsc.nmbe.ch/)
• Chatzaki, M. & Komnenov, M. (2019). Description of a new Chaetopelma (Araneae, Theraphosidae) species from Crete and a re-description of Macrothele cretica Kulczyński, 1903 (Araneae, Macrothelidae). Zootaxa 4544(2): 269-284. http://dx.doi.org/10.11646/zootaxa.4544.2.7