Ptychozoon kuhli – gekon fałdoskóry

Ptychozoon kuhli – gekon fałdoskóry

Gekona fałdoskórego (Ptychozoon kuhli) opisał po raz pierwszy Stejneger w 1902 roku. Rodzaj Ptychozoon w skład którego wchodzi 8 gatunków (Ptychozoon horsfieldii, Ptychozoon intermedium, Ptychozoon kaengkrachanense, Ptychozoon kuhli, Ptychozoon lionotum, Ptychozoon nicobarensis, Ptychozoon rhacophorus, Ptychozoon trinotaterra) zajmuje obszary wilgotnych lasów na znacznych terenach Azji Południowej i Południowo-Wschodniej; spotykany również na plantacjach. Gekony te słyną ze swojej umiejętności wykonywania lotów ślizgowych – nie są to spektakularne i długie loty jak u mistrzów szybowania wśród gadów – jaszczurek z rodzaju Draco, ale w zupełności wystarczające aby bezpiecznie i szybko przemieścić się z jednego drzewa na drugie, bądź na ziemię. Tę niezwykłą zdolność zawdzięczają wykształconym na drodze ewolucji – patagium – błonom lotnym utworzonych z fałdów skórnych. U jaszczurek tych występuje umiejętność komunikowania się za pomocą dźwięków (wokalizacja). O dość szerokiej gamie od delikatnego ćwierkania po poszczekiwanie – jedne wykorzystywane są w trakcie godów, inne mają na celu ostrzeganie przed zbliżającym się drapieżnikiem.

Jednym z przedstawicieli tego rodzaju jest Ptychozoon kuhli – gekon fałdoskóry. Są to średniej wielkości gekony mogące osiągać rozmiary do ok. 20 cm długości całkowitej. O grzbietobrzusznie spłaszczonym tułowiu, z dużą, płaską głową i dużymi ciemnymi oczami – brązowa tęczówka i pionowa źrenica. O ubarwieniu grzbietowym, od jasnoszarego po ciemnobrązowe, z falistym wzorem. Wzdłuż kręgosłupa po obu jego stronach występują niewielkie wyrostki. Ubarwienie czy jego intensywność może zmieniać się i jest zależne od wielu czynników, w tym od samopoczucia jaszczurki czy też mocy emitowanego, naturalnego światła. Strona brzuszna jaśniejsza od części grzbietowej, w kolorze od kremowo-białego, przez szarości po jasnobrązowe. Kolorystyka jak i wzór to doskonały kamuflaż sprawdzający się w ich biomie, czyniąc je prawie niezauważalnymi przez potencjalnych drapieżców.

Cechą charakterystyczną są fałdy skórne, umiejscowione wzdłuż tułowia – zaczynają się na głowie, tworząc małe falbanki, następnie po bokach tułowia – tu fałdy są największe i w stanie spoczynku owijają się na brzuchu oraz na kończynach, tworząc błonę rozpiętą między palcami zakończonymi małymi pazurkami. Na długim, płaskim, ząbkowanym ogonie fałdy są początkowo podzielone na kilka segmentów, a na końcu tworzą łopatkę; fałdy te są U-kształtne. Ogon w trakcie ślizgu pełni rolę steru.

Długość życia

Przypuszczalnie 8 i więcej lat dla osobników urodzonych w niewoli. Te z odłowu żyją znacznie krócej, często nie dożywając 4 lat, a powodem tego jak w przypadku innych gatunków gadów odławianych z naturalnego środowiska jest wycieńczenie organizmu – stres spowodowany samym odłowem, odwodnienie, nadmierne zagęszczenie przy przechowywaniu i transporcie, zmiana warunków i problemy z adaptacją do nowych, endo- i ektopasożyty. Wszystkie osobniki pochodzące z odłowu muszą zostać poddane kwarantannie i przebadane pod kątem obecności pasożytów.

Występowanie

Od Indii i Birmy, przez Półwysep Indochiński, Półwysep Malajski oraz wyspy Archipelagu Malajskiego.

Aktywność

To typowe jaszczurki nadrzewne o nocnej aktywności, ale także potrafiące w ciągu dnia poszukiwać pokarmu, zarówno na drzewach jak i na ziemi.

Terrarium

Przestronne i wysokie, dla samca i dwóch samic terrarium o rozmiarach co najmniej 50x50x70 cm, ale i w tym przypadku doskonale sprawdza się zasada”im większe tym lepsze”. Zbiornik powinien odzwierciedlać choć w części ich środowisko naturalne – nieodzowny wystrój w postaci lasu tropikalnego, obsadzony naturalną roślinnością, która poza efektem wizualnym będzie podtrzymywać wysoką wilgotność, niezbędną dla zdrowia i dobrej kondycji mieszkańców oraz da im możliwość schronienia się w jej gąszczu. Tylna ściana powinna zostać wyłożona ścianką strukturalną, rzeźbioną płytą z dębu korkowego lub kawałkami kory. Dopełnieniem wystroju będą konary i gałęzie. Jako podłoże można zastosować torf lub mieszankę torfu z ziemią, mech torfowiec czy też substrat kokosowy. Powinniśmy zapewnić płytkie, nieduże naczynie z zawsze czystą wodą – ale nie wszystkie osobniki będą z tego udogodnienia korzystać.

Nieodzowna jest odpowiednia wentylacja, która zapewni prawidłową cyrkulację powietrza w terrarium, co zapobiegnie rozwojowi niebezpiecznych pleśni i bakterii, stanowiących zagrożenie dla zdrowia i życia naszych podopiecznych. Równie ważne jest regularne, częste sprzątanie odchodów oraz kilkukrotna w ciągu roku wymiana całego podłoża. Zamiast uciążliwych czynności i narażania na stres mieszkańców terrarium przy wymianie substratu, możemy bez obaw wpuścić do zbiornika skoczogonki, które zadbają o higienę i czystość.

Wilgotność

Na poziomie 75%, w nocy jeszcze wyższa. Aby utrzymać tak wysoki poziom wilgotności w zbiorniku należy trzykrotnie w ciągu dnia obficie spryskać wodą całe jego wnętrze. W ten sposób zaspokajamy również zapotrzebowanie na wodę u jaszczurek, które będą chętnie zlizywać jej krople ze wszystkich elementów stanowiących wystrój terrarium.

Oświetlenie

W zależności od pory roku: 9-10 godz. w miesiącach zimowych, 12 w trakcie wiosny do 14 godzin latem.

Temperatura

W ciągu dnia optymalną jest temperatura w granicach 25-27°C, może nawet dochodzić do 32°C bez uszczerbku na zdrowiu gada. Nocne spadki o kilka stopni – nie powinna spadać poniżej 21°C. Z racji nocnego ich trybu życia nie należy używać zbyt mocnego, ostrego oświetlenia. Delikatne naświetlanie niską dawką promieni UVB z pewnością nie zaszkodzi – wystarczająca do tego celu będzie lampa wytwarzająca 2% UVB.

Żywienie

Urozmaicona dieta złożona z owadów – odpowiedniej wielkości świerszcze, karaczany, a w sezonie letnim plankton łąkowy (koniki polne, ćmy, motyle, pająki) – to doskonała alternatywa dla przemysłowo „produkowanych” owadów karmowych. Plankton zbieramy oczywiście z terenów czystych, z dala od uczęszczanych dróg. Jako dodatek larwy barciaka i mączniki. Możemy też podawać papkę z przetartych owoców z dodatkiem miodu i pyłku kwiatowego. Należy pamiętać o regularnej suplementacji!

Dymorfizm płciowy

U dorosłych samców są widoczne zgrubienia u nasady ogona oraz rząd porów.

Rozmnażanie

Przy zachowaniu optymalnych warunków chowu mogą rozmnażać się przez cały rok. Samica składa jednorazowo 1-2 jaja i może złożyć ich nawet do 5-6 razy w ciągu całego sezonu rozrodczego w kilkutygodniowych odstępach. Przyklejają je na elementach wystroju terrarium np. na korze czy gałęziach – możemy wstawić do zbiornika kawałki tub korkowych czy też rur bambusowych o odpowiedniej średnicy, w których samice mogą składać jaja. W przypadku niemożności przeniesienia jaj do inkubatora pozostawiamy je w terrarium, starając się zabezpieczyć je przed zniszczeniem ich przez mieszkańców zbiornika, jak też przed ewentualnym pożarciem świeżo wyklutych maluchów przez własnych rodziców. Inkubacja w temperaturze 29-30°C trwa ok. 3 miesięcy. Młode karmimy codziennie, owady dopasowane do wielkości gekonów. Przy odchowie młodych nie można zapomnieć, że są najbardziej narażone na odwodnienie.

Uwagi

Gatunek z pewnością godny uwagi i rozpowszechnienia, ale ryzyko problemów zdrowotnych jak i z aklimatyzacją u osobników z odłowu jest wysokie. Zapewnienie optymalnych warunków chowu u Ptychozoon kuhli to kolejne wyzwanie, dlatego gatunek ten nie nadaje się dla początkującego terrarysty.

 

Opracowanie i źródła informacji

Piotr Konstanty „Washo” na podstawie własnych doświadczeń oraz poniższej literatury:
„Gekony w terrarium” Agnieszka i Roman Stefańscy
„Reptiles,Amphibians and Invertebrates” an Identification and Care Guide Bartlett, Griswod, & Bartlett

uzupełnił Piotr Prokulewicz 'kurimu’

Liczba wyświetleń: 14208