Rodzina owadów (Insecta) z rzędu chrząszczy (Coleoptera). Na świecie opisano ok. 250 gatunków, z terenu Polski wykazano 3.
Są to niewielkie chrząszcze, długość ich ciała nie przekracza 15 mm. Głowa różnie wykształcona, najczęściej szeroka i silnie zaokrąglona w przedniej części, w tylnej zaś bardzo silnie zwężona. Oczy bardzo duże, czasem wcięte w przedniej części. Czułki przeważnie 11 członowe, piłkowane, wachlarzykowate, grzebykowate, pierzaste lub nitkowate. U niektórych gatunków ulegają redukcji do 2 – 6 członów. Narządy gębowe typowo gryzące. U gatunków nie pobierających pokarmu silnie zredukowane (wraz z całym układem pokarmowym). Przedplecze szerokie, trapezowate, może mieć wykształcone tylne kąty. Najczęściej całe owłosione, czasami z wyraźnymi wciskami. Pokrywy silnie wydłużone, smukłe, zaokrąglone na końcach. Najczęściej nie schodzą się ze sobą odsłaniając drugą parę skrzydeł i odwłok, czasem są bardzo silnie zredukowane (zwłaszcza u samic). Mogą być owłosione, punktowane lub pokryte drobnymi ziarnistościami. Najczęściej ciemne od czerni do czerwieni. Druga para skrzydeł lotna, różnie wykształcona. Nogi długie i smukłe. Stopy w układzie 5-5-4. Odwłok zbudowany z 5 – 8 widocznych sternitów, długi i smukły.
Wszyscy przedstawiciele rodziny wachlarzykowatych to pasożyty. Jest to słabo poznana rodzina i rozwój larwalny opisano na kilku zaledwie gatunkach. Występuje u nich hipermetamorfoza – występowanie różnych form larw. Pierwsza stadium przypomina triungulinusa u majkowatych (Meloidae). Atakuje pszczoły i osy odwiedzające kwiaty. Gdy dostanie się do gniazda na ciele owada, pożera w nim larwy. Następnie przepoczwarcza się w komórkach plastra miodu i opuszcza gniazdo. Inne gatunki atakują inne grupy owadów. Część pasożytuje na karaczanach. Przyczepiają się do larw i wgryzają w ich odwłok. Następnie rozwijają się w nim, jako mocno zdeformowane larwy II stadium, nie uszkadzając ważniejszych narządów żywiciela. III stadium zabija gospodarza i wysysa jego złoki. Po tym następuje przepoczwarczenie. WszystkieRhipiphoridae mogą dawać do dwóch pokoleń rocznie. Nietypowy tryb życia (pasożytnictwo wewnętrzne) powoduje poważne problemy w dokładnym sklasyfikowaniu tej rodziny.
Przedstawiciele: Pelecotoma fennica, Metoecus paradoxus, Macrosiagon bimaculata.
Liczba wyświetleń: 455