Rieppeleon (Rhampholeon) brevicaudatus – kameleon liściasty brodaty*

Rodzaj Rieppeleon obejmuje 3 gatunki kameleonów pigmejskich, w tym najpopularniejszy w hodowli i przez wielu uważany za najładniejszy wśród miniaturowych kameleonków Rieppeleon brevicaudatus, zwany u nas kameleonem liściastym brodatym lub też pigmejskim kameleonem krótkoogonkowym, natomiast w krajach anglojęzycznych Bearded Pygmy Chameleon. Rodzaj Rieppeleon został wydzielony w 2004 r. z rodzaju Rhampholeon.

Systematyka

Rieppeleon (Rhampholeon) brevicaudatus – kameleon liściasty brodaty* (Matschie, 1892)

Nazewnictwo

Nazwa polska: Kameleon liściasty brodaty* jest kalką językową nazwy angielskiej – Bearded Leaf Chameleon, ale niepoprawną z racji stosowania nazewnictwa binominalnego – zgodnie z zaleceniami i zasadami ICZN. Sugerujemy posługiwanie się nazwą łacińską.

Nazwa angielska: Bearded Leaf Chameleon, Bearded Pygmy Chameleon

Synonimy

Chamaeleon (Brookesia) brevicaudatus MATSCHIE 1892: 107
Rhampholeo Boettgeri PFEFFER 1893: 76
Rhampholeon brevicaudatus — WERNER 1911: 46
Rhampholeon brevicaudatus — NECAS 1999: 284
Rhampholeon brevicaudatus — SPAWLS et al. 2001
Rieppeleon brevicaudatus — MATTHEE et al. 2004
Rieppeleon brevicaudatus — TILBURY 2010: 213

źródło reptile-database.org (2014)

Długość życia

Kameleonki te niestety są dość krótkowieczne i w odpowiednich warunkach żyją ok. 3 lat, choć zdarzają się wyjątki żyjące nawet o rok dłużej. Osobniki z odłowu przeżywają w terrariach od kilku miesięcy do około roku.

Wygląd

Bocznie spłaszczone ciało ze względu na krótki ogon i głowę słabo wyodrębnioną od reszty, kształtem przypomina owal. Kilka milimetrów pod nozdrzami, na podgardlu można zauważyć maleńką wypustkę, występujący u obu płci i wizualnie kojarzącą się z bródką.

Jak u wszystkich kameleonów oczy ich poruszają się niezależnie od siebie, natomiast służący do chwytania pokarmu język długością mniej więcej równy całkowitej długości ciała, jest błyskawicznie wyrzucany w kierunku poruszającej się zdobyczy. Brak długiego ogona wcale nie ogranicza ich zdolności „alpinistycznych”, gdyż drobne oraz bardzo chwytne kończyny zakończone dwoma przeciwstawnie umieszczonymi palcami z pazurkami oraz małe wymiary i waga, pozwalają im na sprawne poruszanie się po pionowych powierzchniach.

Wygląd

Rieppeleon brevicaudus należy do najmniejszych gatunków kameleonów dorastającym w przypadku samic do całkowitej długości 10 cm, z czego 1/3 stanowi ogon. Samce są z reguły o 1 do 2 cm mniejsze.

Biotop

Rieppeleon brevicaudus zamieszkują małe obszary w górach West Usambara i Uluguru w północno-wschodniej Tanzanii. Można je znaleźć w pozostałościach wiecznie zielonych lasów najczęściej na niskich krzewach czy wśród traw gdzie dociera niewiele światła przez korony drzew.

Okolice bardziej płaskie gdzie można spotkać te kameleony:

Biotop – Rieppeleon (Rhampholeon) brevicaudatus – kameleon liściasty brodaty*

Występują na zróżnicowanych wysokościach pojawiając się zarówno na obszarze równinnym aż do 1300 metrów ponad poziom morza na stromych zboczach.

Klimat na tym obszarze jest umiarkowany. Na centralnym płaskowyżu, około 1000-1200 m. n.p.m. jest gorąco w ciągu dnia i bardzo zimno w nocy.

Strome zbocza gdzie również występują te kameleony:

W górach tych występują dwie pory deszczowe. W okresie od października do listopada krótkie deszcze, rośnie temperatura i wilgotność. Druga pora deszczowa ma miejsce od marca do maja. W tym okresie zdarzają się bardzo ulewne deszcze. Najbardziej suchym i chłodnym okresem jest czas od czerwca do października.

Średnie opady w górach Usambara (Lushoto, Tanzania) na przestrzeni roku w mm.:

Miesiąc	styczeń	luty	marzec	kwiecień	maj	czerwiec	lipiec	sierpień	wrzesień	paźdz.	listopad	grudzień	Suma
Opady	54	60	100	182	173	49	37	36	38	64	92	76	962

Średnie temperatury w okolicach gór Usambara na przestrzeni roku w °C:

Miesiąc	styczeń	luty	marzec	kwiecień	maj	czerwiec	lipiec	sierpień	wrzesień	październik	listopad	grudzień
Dzień	28	28	27	25	23	22	21	23	25	27	27	27
Noc	13	14	15	16	15	13	12	12	13	13	14	14

W ostatnich dziesięcioleciach środowisko życia tych kameleonów zostało bardzo silnie zniszczone. Jest to związane z osadnictwem ludzi oraz wycinaniem lasów pod pola uprawne. Populacja tych kameleonów jest także odławiana w dużych ilościach na rynki terrarystyczne. W ostatnich latach coraz częściej pojawiają się informację iż na terenach bardziej płaskich kameleony te występują już w niewielkich liczbach. Jedynym miejscem gdzie nadal można je często spotkać są trudno dostępne strome zbocza gór.

Cechy szczególne

Kameleony te cechuje dość niska aktywność ruchowa, uzależniona dodatkowo od warunków otoczenia oraz bardzo spokojne usposobienie i niska podatność na stres.

Natomiast względem siebie Rieppeleony są zwierzętami bardzo terytorialnymi, uwidacznia się to szczególnie u samców, które umieszczone w jednym terrarium, będą zaciekle walczyły między sobą. Oznaki agresji oraz stresu w przypadku osobników zdominowanych mogą pojawić się już w wieku młodzieńczym, dlatego też trzymając młode w jednym terrarium należy bacznie obserwować ich zachowania i rozdzielić osobniki natychmiast po pojawieniu się oznak kształtowania się hierarchii.

Jako ciekawostkę można dodać, iż Rieppeleon brevicaudatus jest jednym z niewielu gatunków kameleonów potrafiącym wydawać wibrujące dźwięki, kiedy znajdzie się w sytuacji zagrożenia.

Terrarium

Rieppeleony jak większość kameleonów, niemal całe życie spędzają ponad powierzchnią ziemi, nieustannie wspinając się po elementach wystroju. Na podłoże schodzą bardzo rzadko np. w celu złożenia jaj lub upolowania zdobyczy. Korzystając z tego faktu najlepszym sposobem na powiększenie im przestrzeni życiowej, jest obklejenie ścianek terrarium materiałem umożliwiającym zwierzętom chwytanie się jego powierzchni. Do tego celu świetnie nadaje się korek posiadający dość grubą i nieregularną fakturę jak również odpowiednio zabezpieczona przed wilgocią kora drzew liściastych.

Podłożem, które najlepiej będzie sprawdzało się w terrarium Rieppeleonów, jest popularny torf kokosowy, które rewelacyjnie utrzymuje wilgotność, niweluje nieprzyjemne zapachy i jest odporny na rozwój pleśni i grzyba.

Koniecznym elementem wystroju terrarium są cienkie gałązki, umieszczone w ten sposób, aby zapewnić zwierzętom jak najwięcej miejsc do wspinania, których obecność odzwierciedla im naturalne warunki życia (krzewy).

Kameleony pigmejskie nie zjadają ani nie niszczą umieszczonych w terrarium kwiatów, także można pokusić się o obsadzenie pojemnika naturalną roślinnością. Najlepsze do tego celu będą roślinki o małych liściach i dość mocnych łodygach, oczywiście potrafiące sprostać wysokiej wilgotności. Dodatkowo należy się upewnić, aby nie zawierały substancji toksycznych i szkodliwych dla zwierząt. Zwolennicy obsadzania terrariów żywą roślinnością polecają różne odmiany fikusów drobnolistnych, jako idealne roślinki dla Rieppeleonów np. Ficus pumila, Ficus benjamina; jak również Justicia shimperi, Anubias, Anthurium, Scindapsus, czy też miniaturowe palmy lub popularną trzykrotkę.

Z uwagi na niewielkie rozmiary owadów karmowych, standardową blachę perforowaną, maskującą wentylację w terrarium warto zastąpić moskitierą, co powinno uniemożliwić im ucieczkę ze zbiornika hodowlanego.

Pomieszczenie hodowlane dla pary powinno mieć wymiary 30x30x40 cm (długość x głębokość x wysokość). Oczywiście wymiary podane powyżej można powiększyć w miarę możliwości. Dla 4 (1.3) osobników odpowiednim terrarium będzie 50x30x40 cm (długość x głębokość x wysokość). Terrarium tej wielkości pozwoli na zapewnienie jednej strony ciut cieplejszej i oświetlonej oraz drugiej chłodniejszej z panującym półmrokiem. Niczym dziwnym nie będzie spędzanie większości czasu w części z niższą temperaturą przez te kameleony. Nie ma sensu robić wysokich terrariów, te kameleony z tego nie korzystają. Innym argumentem za niezbyt wysokimi terrariami jest łatwość utrzymania niskiej temperatury w nocy przy zastosowaniu obkładów chłodzących.

Oświetlenie

Z uwagi na niewielkie wymiary terrariów oraz skłonności kameleonów do wspinania się na każdy element wystroju trudno jest umieścić wewnątrz źródło światła oraz ciepła w taki sposób, aby nie stwarzało ono, niebezpieczeństwa dla tych wszędobylskich gadów. Z tego też względu wszelkie oświetlenie powinno być umieszczone poza pojemnikiem hodowlanym. Wskazane jest również ustawienie lampki bliżej jednej z bocznych ścianek zamiast w punkcie centralnym. Spowoduje to zróżnicowanie temperatury wewnątrz terrarium.

Biorąc pod uwagę środowisko życia tych kameleonów tj. niskie temperatury oraz wysoką wilgotność odpowiednim rozwiązaniem zapewniającym światło oraz niewielkie ilości ciepła będzie żarówka „ekologiczna”. Żarówki tego typu powodują niewielki wzrost temperatury oraz nie przesuszają powietrza co ma miejsce przy żarówkach lustrzanych itp.

Dotychczas nie spotkałem się z opinią, iż w przypadku kameleonów pigmejskich, promieniowanie UVB jest niezbędnym czynnikiem determinującym prawidłowy rozwój tych zwierząt. Większość hodowców tych malutkich kameleonów bez jakichkolwiek problemów utrzymuje je bez stałego dostępu do UVB. Możliwe, iż brak konieczności syntezowania witaminy D₃ wynika bezpośrednio z czynników środowiska, w którym żyją te kameleony, gdyż światło słoneczne dociera w bardzo ograniczonych ilościach do niższych partii lasów deszczowych. Jednak rezygnując z świetlówki UVB należy bezwzględnie zachować systematyczność w podawaniu gadom witamin oraz wapnia. Moim zdaniem umożliwienie dostępu do spektrum UVB z pewnością wywrze korzystny wpływ na ich rozwój, natomiast w małych terrariach gdzie zamontowanie klasycznej świetlówki jest niemożliwe można skorzystać z dostępnych już na naszym rynku rozwiązań kompaktowych. Z własnych obserwacji jestem w stanie stwierdzić, że po zamontowaniu świetlówki w terrarium naszej samiczki stała się ona dużo bardziej aktywna wykazuje również znacznie większy apetyt.

Jeśli ktoś zdecyduje się na żarówki kompaktowe odpowiednim rozwiązaniem będzie UVB 2%. Zastosowanie żarówek dających duże ilości ciepła tj. lustrzanek, kulek, halogenów jest niebezpieczne dla tych kameleonów, szczególnie osobników z odłowu w trakcie lata. Żarówki te utrudniają także utrzymanie odpowiedniej wilgotności. Jeśli ktoś zdecyduje się na takie rozwiązanie maksymalna moc to 5-10W.

Temperatura

W okresie lata przez 12 godzin temperaturę należy utrzymywać na stałym poziomie 25-28°C, pamiętając o tym, aby zapewnić niewielkie (2-3°C) jej zróżnicowanie wewnątrz zbiornika oraz nie dopuszczać do zbyt dużych i częstych wahań temperatury, co gady zazwyczaj znoszą bardzo ciężko. Należy również uważać aby temperatura nie przekraczała 32°C, co pokrywa się z z górnym progiem temperatur dla Rieppeleonów. W nocy temperaturę najlepiej utrzymywać na poziomie 17-18°C. Jest to jednak bardzo trudne w okresie letnim w warunkach hodowlanych. Z tego względu spadek o 4-5°C w stosunku to temperatur za dnia jest wystarczający.

W okresie letnim można spotkać te kameleony blisko ziemi lub wręcz na samym podłożu, jest to oznaka zbyt wysokich temperatur. Bardzo dobrym sposobem zbijania temperatur o 3-4°C jest częste zraszanie.

W okresie zimowym skracamy dzień stopniowo do 6-7 godzin. Temperatury obniżamy do 20-22°C za dnia i 10-15°C w nocy. Jest to jedyny okres w którym można spotkać te kameleony intensywnie się wygrzewające. Zapewnienie tak niskich temperatur w nocy nawet w warunkach domowych jest możliwe po przez wieczorne (w okolicach 23-24 wieczorem) intensywne zraszanie chłodną wodą oraz położenie na górną wentylacje zmrożonych wkładów do lodówek turystycznych. Są oczywiście inne rozwiązania ale to jest zdecydowanie najtańsze. Efektem położenia wkładów jest obniżenie nawet do 10*C poniżej temperatury otoczenia w okolicach wkładu i około 5°C w całym terrarium. W przypadku dużego terrarium niezbędne może być użycie 2 i więcej wkładów.

Wkłady do lodówek turystycznych można także używać w okresie letnich upałów celem zbicia temperatury w nocy. Tak mocne sezonowanie temperatur jest potrzebne tylko jeśli chcemy rozmnażać te kameleony. Jeśli ktoś chce po prostu je trzymać nie ma sensu obniżać temperatur tak mocno w okresie zimy, wtedy trzymanie w okolicach temperatur letnich będzie odpowiednie.

Wilgotność

Lasy deszczowe, stanowiące środowisko życia kameleonów brodatych cechuje bardzo wysoki poziom wilgotności. Można go uzyskać po przez:

Odpowiednie podłoże np. torf kokosowy,
Użycie żywych roślin,
Częste zraszanie 1-2 razy dziennie w okresie zimy i 5-6 razy w czasie lata,
Zastosowanie jako źródło światła/ciepła żarówki „ekologicznej” która nie przesusza powietrza,
Wykonanie odpowiedniej wielkości wentylacji,
Zastosowanie foggera.

Do ciągłej kontroli wilgotności warto umieścić w terrarium higrometr, którego wskazania powinny utrzymywać się na poziomie 80-90% latem i 60-70% zimą za dnia. W okresie letnim częstsze zraszanie ma na celu nie tylko utrzymanie wyższej wilgotności ale także stymulację gadów do rozmnażania. Przy częstym zraszaniu niezbędne będzie użycie keramzytu oraz odciąganie zbierającej się wody z terrarium, w innym przypadku zbiornik zostanie zalany.

Żywienie

Z uwagi na niewielkie rozmiary kameleonów pigmejskich, przed rozpoczęciem hodowli powinniśmy zapewnić sobie stały dostęp do małych świerszczy, które stanowią podstawę ich diety w warunkach terraryjnych. Jednakże niewielkie zróżnicowanie pokarmowe zazwyczaj jest przyczyną wielu schorzeń wynikających z niedoborów niezbędnych substancji. Zakłada się, iż wielkość owadów karmowych nie powinna być większa od odległości pomiędzy oczami kameleona. Odpowiednim, choć niezbyt odżywczym pokarmem, szczególnie dla młodych osobników są muszki owocówki. Dorosłym od czasu do czasu możemy zakopać w torfie kilka poczwarek much plujek, które po przekształceniu w muchy wydostaną się na powierzchnię. Jako urozmaicenie można również stosować wszelkie gatunki karaczanów. Absolutnie odradzam karmienie Rhampholeonów larwami mączników bądź much, gdyż twarde chitynowe pancerze mogą nie poddać się słabym szczękom kameleonów, natomiast skutkiem połknięcia żywych larw może być uszkodzenie przewodu pokarmowego zwierzęcia, zaczopowanie, a nawet śmierć w męczarniach. Z tego też powodu odradzam karmienie mocno opancerzonym i agresywnym gatunkiem świerszczy śródziemnomorskich. W okresie wiosennym i letnim jako dodatek do diety kameleonom serwujemy wszelkie drobne owady łąkowe odpowiednich dla nich rozmiarów. Należy również bezwzględnie pamiętać, zwłaszcza w przypadku, gdy nie zapewnimy zwierzętom dostępu do UVB, o systematycznym podawaniu preparatów witaminowych dla gadów oraz wapnia.

Karmę najlepiej zostawić w niewielkim pojemniku tak aby nie mogła uciec. Należy unikać szybkich chodzących po szkle gatunków karaczanów. Częściej znajdziemy je poza terrarium niż w brzuchu tych powolnych kameleonów.

Rozróżnianie płci

Oprócz różnic w wielkości osobników przeciwnych płci zauważalnych dopiero u dorosłych przedstawicieli, samce tego gatunku cechują się żółtym lub zielonym kolorem stożkowatych występów (wieżyczek), na szczycie, których znajdują się oczy. U samic występy te nie odróżniają się kolorem od reszty ciała, które przeważnie przybiera jeden z wielu odcieni brązu. Ubarwienie samców odróżnia od samic również obecność czarnych pasków rozmieszczonych promieniście wokół źrenicy oka oraz biegnących poziomo po bokach ciała przez całą jego długość aż do ogona. Pasy te, są najdokładniej widoczne, gdy osobnik jest w stanie pobudzenia, co wiąże się również z przybraniem jaskrawszej kolorystyki. Stożkowy ogon u samców jest dłuższy i bardziej bulwiasty oraz zwęża się ku końcowi bardziej subtelnie i regularnie niż ma to miejsce u samic.

Rozmnażanie

Choć większość oferowanych na naszym rynku kameleonów brodatych wciąż jeszcze pochodzi z odłowu, rozmnażanie ich w niewoli nie sprawia ogromnych trudności. Aby doszło do kopulacji należy zapewnić zwierzętom jak najlepsze warunki. Musimy przede wszystkim ograniczyć im stres związany z ciągłym przebywaniem w pobliżu terrarium, zapewnić odpowiednią temperaturę, wilgotność jak i dostęp do możliwie urozmaiconego pokarmu.

Czynnikiem zachęcającym osobniki do kopulacji jest z pewnością pseudo-zimowanie, które w praktyce polega na obniżeniu temperatury o kilka stopni na okres 1-2 miesięcy, połączone ze zmniejszeniem częstotliwości karmienia, na czas zimowania najlepiej jest rozdzielić osobniki przeciwnych płci. Po tym okresie łączymy je ponownie intensywnie karmiąc zwłaszcza samicę oraz dogrzewając terrarium. Samicom w okresie ciąży warto podawać zwiększone dawki wapnia, co z pewnością zmniejszy ryzyko zatrzymania jaj. Największe sukcesy w rozmnażaniu tych malutkich kameleonów odnosi się w przypadku chowu w haremach liczących wiele samic.

Okres w którym kameleony zaczynają kopulować jest ściśle związany z momentem zakończenia pseudo-zimowania. W przypadku opisanym poniżej okres chłodniejszy zakończył się w listopadzie. Po 2-3 tygodniach w wyższej temperaturze samce zaczynają kopulować z samicami. W tym okresie samce przejawiają bardzo ciekawe kolory, wykazują też zwiększoną aktywność.

Sezon rozrodczy dla przykładowej samicy wyglądał następująco:
- 12.12.11r. – 10.03.12 r. – złożonych jaj 4, czas inkubacji 89 dni, temperatura inkubacji 16-19°C noc, 22-24°C dzień. Wszystkie młode klują się i przeżywają.
- 23.01.12r. – 19.04.12 r. – złożonych jaj 4, czas inkubacji 87 dni, temperatura inkubacji 19-20°C noc, 23-24°C dzień. Przerwa miedzy złożeniami jaj 42 dni. Wszystkie młode klują się ale jeden młody w ciągu 24 godzin pada.
- 03.03.12r. – 22.05.12 r. – złożonych jaj 2, czas inkubacji 80 dni, temperatura inkubacji 20°C noc, 23-24°C dzień. Przerwa miedzy złożeniami jaj 40 dni. Wszystkie młode klują się i przeżywają.
- 10.04.12r. – 19.06.12 r. – złożonych jaj 4, czas inkubacji 70 dni, temperatura inkubacji 20-22°C noc, 25-26°C dzień. Przerwa miedzy złożeniami jaj 38 dni. Wszystkie młode klują się i przeżywają.
- 15.05.12r. – 25.07.12 r. – złożonych jaj 3, czas inkubacji 71 dni, temperatura inkubacji 20-22°C noc, 25-26°C dzień. Przerwa między złożeniami jaj 35 dni. Wszystkie młode klują się i przeżywają.
- 15.06.12r. – 14.08.12 r. – złożonych jaj 6, czas inkubacji 60 dni, temperatura inkubacji 22-24°C noc, 27-28°C dzień. Przerwa miedzy złożeniami jaj 30 dni. Klują się dwa młode ale żaden nie przezywa 24 godzin.
- 17.07.12r. – 10.09.12 r. – złożonych jaj 4, czas inkubacji 55 dni, temperatura inkubacji 22-24°C noc, 27-28°C dzień. Przerwa miedzy złożeniami jaj 32 dni. Żaden młody nie przeżywa klucia.
- 28.08.12r. – 01.11.12 r. – złożonych jaj 4, czas inkubacji 65 dni, temperatura inkubacji 20-22°C noc, 25-26°C dzień. Przerwa miedzy złożeniem jaj 42 dni. Klują się dwa młode, jeden młody w ciągu 24 godzin pada.
- 23.10.12r. – 15.01.13 r. – złożonych jaj 2, czas inkubacji 84 dni, temperatura inkubacji 16-19°C noc, 22-24°C dzień. Przerwa miedzy złożeniem jaj 56 dni. Wszystkie młode klują się i przeżywają.
Nasuwające się wnioski odnośnie składania jaj i inkubacji:
- Samice na 2-3 tygodnie przed złożeniem jaj częściej a niektóre osobniki cały czas przebywają w wyższych partiach terrarium intensywnie się wygrzewając.
- Samice składają jaja w powtarzalnych miejscach 2-3 krotnie po czym zmieniają miejsce.
- Jaja są składane w ilości 2-6 sztuk podczas jednego miotu, są początkowo całkowicie białe i mają wielkość 6 mm, w ostatnich 2-3 tygodniach inkubacji intensywnie puchną zwiększając swoją objętość nawet 2 krotnie, na kilka dni przed wykluciem jajka zaczynają się „pocić”.
- Jaja można odnaleźć w pobliżu ścianek terrarium w jego rogach lub też w okolicach łodyg roślin.
- Średni czas miedzy złożeniami to 40 dni.
- Średni czas inkubacji (dla złożeń gdzie większość młodych się wykluła i przeżywa) to 80 dni. Maksymalny czas inkubacji przy bardzo niskich temperaturach to ponad 110 dni.
- Inkubacja w wysokich temperaturach powoduje że młode mają problemy z wychodzeniem z jaj, większości młodych nie udaję się przebić przez skorupkę.
- Wysoka temperatura inkubacji znacznie skraca czas inkubacji, młode klują się mniejsze, zejście poniżej 70 dni znacznie zmniejsza % kluć i przeżywalności młodych.
- Inkubacja w stałych temperaturach powoduję zmniejszenie % kluć i przeżywalności młodych, różnica między dziennymi a nocnymi temperaturami powinna wynosić 4-5°C.
- Zbyt wysoka wilgotność powoduję również problemy młodych z wychodzeniem z jaja. Skorupka staje się jakby bardziej „skórzasta” i młode utykają.
- Można pomagać młodym wychodzić z jajka, trzeba być jednak bardzo delikatnym, młode często po takiej pomocy i tak padają.

Opieka nad młodymi

Po trwającym ok. 80 dni okresie inkubacji z jaj wylęgają się młode kameleonki długości 2 centymetrów. Młode bardzo szybko zaczynają jeść, po 3-4 dniach powinny być widoczne pierwsze odchody. Najlepszym pokarmem dla młodych osobników będą muszki owocówki oraz wylęg świerszcza. Wraz z wzrostem można dawać wylęg karaczanów oraz inną karmówkę. Młode trzymamy w grupach po 2-4 osobniki w niewielkich pojemnikach np. 20x20x20 cm. Pojemnik powinien mieć niewielką wentylację tak aby wilgotność utrzymywała się na wysokim poziomie. Można oczywiście zwiększyć wentylację ale będzie się to wiązało z częstszym zraszaniem a co dalej ciągłym zalewaniem zbiornika hodowlanego. Jako podłoże stosujemy ręczniki papierowe. Pozwala to na zachowanie czystości oraz wilgotności. Widać także bardzo dobrze odchody zwierząt co jest ważne w pierwszych dniach życia. Ręczniki wymieniamy minimum 2 razy w tygodniu.

Młode osobniki trzymamy bez dodatkowego źródła światła i ciepła. Dobrym rozwiązaniem jest ustawienie pojemnika hodowlanego na parapecie. Pozwala to na zachowanie kilkustopniowej różnicy temperatur między dniem a nocą oraz odrobinę światła. Młode kameleony nie powinny być wystawiane na tak wysokie temperatury jak dorosłe osobniki.
Do zbiornika hodowlanego warto wstawić żywe rośliny co sprzyja utrzymaniu wysokiej wilgotności oraz zapewnia powierzchnie życiowa dla kameleonów. Najlepszą rośliną jest niewielka sadzonka Fikusa benjamina.

Rieppeleony dorastają w bardzo szybkim tempie i w wieku ok. 3 miesięcy w okresie intensywnego wzrostu osiągają dojrzałość płciową. Jednakże z kojarzeniem ich należy poczekać jeszcze ok. pół roku, co z pewnością zwiększy szansę otrzymania potomstwa.

Pytania i odpowiedzi

Rieppeleon brevicaudatus – kameleon brodaty – pytania

Uwagi

Opis może służyć także do hodowli innych gatunków z rodzaju Rieppeleon i Rhampholeon.

Opracowanie i źródła informacji

Rewja i Melissa oraz Marcin Nawrot 'Rasta_Gecko’ na podstawie własnych doświadczeń i informacji ze stron internetowych:

http://www.martinsreptiles.co.uk/ukchams/stumptailcare.htm
http://www.flickr.com/photos/sara_joachim/ – podziękowania za użyczenie zdjęć gór Usambara
http://www.chameleonnews.com/07FebHildenhagen.html
http://www.chameleonnews.com/05DecRouthouska.html
http://www.samsamwater.com/climate/climatedata.php?lat=-4.7962&lng=38.2934&alt=1600&loc=Usambara+Mountains%2C+Lushoto%2C+Tanzania
http://www.usambaramountains.com/
http://www.eastafricansafari.info/pdffiles/usamb.pdf
http://www.iten-online.ch/klima/afrika/tansania/arusha.htm
http://www.chameleonnews.com/05JunAndersonRhampholeon.html
http://www.chameleonnews.com/05JunRouthouska.html
http://academic.sun.ac.za/botzoo/matthee/rhampholeon.pdf
http://books.google.pl/books?id=mdjQRmdKl-oC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22R.+Bensted-Smith%22&source=bl&ots=tANO1BZ-h0&sig=xyMZvzRjRHQsLXqvFRTa4w5ckWI&hl=en&ei=QQN0TI3tGY3UtQPmyaDdCA&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
Oraz
Abundance and rosting ecology of chameleons in the East Usambara Mountains of Tanzania and the potencial effects of harvesting – DAVID A. PATRICK, PHILIP SHIRK, JAMES R. VONESH, ELIZABETH B. HARPER , ANDKIM M. HOWELL
Podziękowania dla Łukasza Sułowskiego za zrecenzowanie opisu.

Liczba wyświetleń: 9499