Sistrurus catenatus – grzechotnik

Spis treści

Sistrurus catenatus – grzechotnik

Nazewnictwo

Nazwa łacińska: Sistrurus catenatus
Nazwa polska: Grzechotniczek pospolity
Nazwa angielska: Eastern Massasauga Rattlesnake
Nazwa niemiecka: Massasauga, Ketten-Klapperschlange

Wygląd

Średniej wielkości, całkiem masywny wąż dorastający nawet do 1 m. Głowa trójkątna, delikatnie spłaszczona. Posiada jamki termiczne. Supraocular duży, delikatnie przysłaniający oko. Łuski z przodu, na czubku głowy zdecydowanie powiększone (internasal, prefrontal, frontal oraz parietal), reszta o wiele mniejsza. Źrenica oka pionowo eliptyczna w kolorze czarnym, reszta oka w różnych odcieniach brązu. Końce łusek na ciele zaokrąglone. Łuski posiadają wypukłą pręgę biegnącą przez środek. Ubarwienie zmienne. Tło w różnych odcieniach koloru szarego lub brązowego, które pokrywają rzędy brązowych plam na grzbiecie i po bokach ciała. Niekiedy plamy są otoczone jasną lub ciemną obwódką przez co mniej się zlewają z resztą ciała. Skóra z reguły w odcieniach szarego. Ogon zakończony grzechotką. W niewoli mogą dożywać 20 lat. Długość życia w naturze nie jest znana. Aktywne w dzień.

W naturze S. catenatus polega na swoim kamuflażu i nie przejawia agresji, by unikać konfrontacji. Gdy ktoś zbliży się za bardzo próbują uciekać lub zaczynają grzechotać. Nie są skore do używania zębów jadowych.

Zdarza się, że inne węże (Coluber constrictor oraz Lampropeltis triangulum) polują na tego grzechotnika. Innymi wrogami są jastrzębie, czaple, szopy, lisy, które mogą je atakować. Nawet jelenie mogą zadeptać węża, gdy go zobaczą. Jednak największym zagrożeniem dla Sistrurus catenatus jest człowiek, który wciąż zabija mnóstwo z tych stworzeń… Ataki na ludzi są bardzo rzadkie (do tego zęby jadowe są krótkie i często zdarza się, że nie zdoła głęboko wprowadzić jadu, bo na przeszkodzie stanie np. ubranie człowieka), choć jego jad może realnie zagrozić człowiekowi. Populacje tego grzechotnika gwałtownie się kurczą ze względu na ataki od strony ludzi oraz utratę naturalnych siedlisk.

Występowanie

Południowo-wschodnia Kanada, USA (południowo-wschodnia Arizona, Nowy Meksyk, południowo-wschodnie Colorado, Teksas, Oklahoma, Kansas, południowo-wschodnia Nebraska, północne Missouri, Iowa, północna Pensylwania, Illionis, Indiana, południowe Wisconsin, Michigan, Ohio, Nowy Jork), Meksyk (płn. Chihuahua oraz płn. Tamaulipas).

Biotop

Od wczesnej jesieni do wiosny zamieszkują nizinne lasy, bagna, torfowiska, wilgotne prerie. Latem wybierają siedliska położone wyżej (np. górskie łąki) oraz pola uprawne.Cechy szczególne: Dobrze wykształcona grzechotka w porównaniu z trochę mniejszym kuzynem – S.miliarius.

Jadowitość

Jad nie jest dobrze poznaną toksyną w przypadku tego gatunku. LD50 przy iniekcji podskórnej wynosi 6,8mg/kg (badane na myszach), a przy iniekcji dożylnej 0,069 mg/kg (badane na gołębiach). W jadzie S. c. tergeminus znaleziono neurotoksyny.

Ukąszenie powoduje obrzęki, bóle, trudności w oddychaniu, krwotoki wewnętrzne, martwice tkanek, osłabienie mięśni oraz paraliż ciała. Na swoim koncie ma dwie ofiary śmiertelne. Choć były to dzieci to jedno jest pewne: Nie wolno lekceważyć tego węża (jak żadnego jadowitego)!

Wąż w gruczołach posiada 25-35 mg jadu.Badania jadu grzechotników pozwalają rozwijać nowe technologie medyczne w leczeniu chorób serca i wielu innych.

Temperatura

Temperatura w dzień utrzymuje się na poziomie 27°C.

Wilgotność

Wilgotność utrzymuje się na poziomie 60-70%.

Żywienie

W naturze zjadają głównie małe ssaki choć zdarza się, że zjedzą inne węże, jaszczurki, płazy, ptaki i ich jaja czy owady. Dotyczy to głównie osobników młodych. Młode osobniki wabią żaby i ropuchy poruszając ogonem. Wąż ten kąsa ofiarę i czeka aż ta umrze. W hodowlach węże te zjadają gryzonie karmowe.

Dymorfizm płciowy

Brak informacji

Rozmnażanie

Jajożyworodny. Dojrzewają w wieku 3-4 lat. Zapadają w sen zimowy w miesiącach zimowych. Hibernują pojedynczo lub w małych grupach. Po roku starają się powrócić w to samo miejsce w którym zimowały poprzednio. Kopulują wiosną. Ciąża samicy trwa 3,5 miesiąca po czym rodzi od 5 do 20 maluchów. Młode wielkości 18-26 cm o wyglądzie zbliżonym do osobników dorosłych pozostają blisko matki przez kilka dni od urodzenia.

Uwagi

Wąż ten znajduje się na II liście w rozporządzeniu ministra środowiska ws. zwierząt niebezpiecznych. Osoby prywatne, które chcą legalnie przetrzymywać/hodować ten gatunek w naszym kraju muszą spełnić szereg wymogów wymienionych w rozporządzeniu oraz zdobyć odpowiednie pozwolenie.