Tapinoma sessile

Jakub Klimczak | błonkoskrzydłe, Formicidae, gatunek, gatunek inwazyjny, Hymenoptera, Insecta, mrówka, mrówkowate, owad, owady

Tapinoma sessile – Mrówki pospolicie występujące w Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone, Meksyk, Kanada – mniej pospolita), nazywane mrówkami śmierdzielami ze względu na charakterystyczny zapach wydzielany w momencie ataku. Jest on ostry i przypomina zapach kokosa. Mrówki Tapinoma sessile zostały ustanowione jako potencjalnie niebezpieczny gatunek inwazyjny. W gnieździe może być jedna płodna królowa, jednak większość kolonii posiada setki form płciowych zdolnych do składania zapłodnionych jajeczek. Tym samym rozwój kolonii następuje bardzo gwałtownie i szybko. Kolonie niezbyt duże, liczące kilka tysięcy osobników.

Spis treści

Wygląd

Królowa – 4 do 6 milimetrów
Robotnica – 2 do 3 milimetry
Samiec – 3 do 3.5 milimetry
Kolor: Czarno-brązowy, czasami czarny.

Siedlisko i rozwój

Gniazda zakładają najczęściej w ziemi, pod zgniłymi liśćmi lub kamieniami. Skrzydlate osobniki pojawiają się już w maju, a rójka trwa do lipca. Zapłodnienie może nastąpić zarówno w gnieździe, jak i w czasie lotu godowego.

Mrówki te są niezwykle tolerancyjne na zmiany środowiskowe. W naturze (lasy, łąki) kolonie są bardzo małe. Gdy kolonia egzystuje w pobliżu ludzi, przybierają wyraźne cechy inwazyjne (produkcja ogromnej ilości form płciowych, zaplemnianych w gnieździe). W przypadku, gdy w gnieździe znajduje się więcej królowych, jedna składa średnio tylko kilka jaj dziennie. Dane zebrane przez myrmekologów sugerują, że zarówno poligamia, jak i monogamia są obecne w północno-centralnych populacjach Kolorado. Poligamia była bardziej powszechna na wyższych (tj. górskich i subalpejskich) wzniesieniach. Można to wytłumaczyć wyższą śmiertelnością samotnych królowych w obliczu zimniejszych i surowszych warunków wyższych wysokości (np. Heinze, 1992 n.p.m). Chłodniejsze środowiska mogą zatem sprzyjać młodym królowym, które pozostają w gniazdach rodzimych, niwelując tym samym zakładanie nowych kolonii.

Proces rozwoju od jaja do mrówki zajmuje około 40 dni. Robotnice poruszają się bardzo szybko, zwłaszcza w ciepłe dni. Są wyjątkowo aktywne również podczas chłodniejszych dni. W momencie zagrożenia, robotnice agresywnie wylatują z gniazda i rozpylą charakterystycznie pachnący feromon.

Ta pospolita, szeroko rozpowszechniona mrówka jest jednym z naszych najbardziej adaptowalnych gatunków, występującym od poziomu morza do 10 500 stóp. Gniazduje w wielu różnych siedliskach, od piaszczystych plaż, pastwisk, otwartych pól, lasów i torfowisk po domy. Większość gniazd w glebie znajduje się pod takimi obiektami jak kamienie lub kłody. Spotykany również w zagłębieniach roślin, w owadach, odpadach, gniazdach ptaków i ssaków. Gniazda w glebie są nieokreślone w formie, płytkie, mało trwałe. Kolonie osiągają wielkość od kilkuset do wielu tysięcy osobników. Mrówki tego samego gatunku, ale z różnych kolonii nie są między sobą agresywne, ale odczuwają wysoką niechęć wobec mrówki argentyńskiej. Gody odbywają się w gnieździe między samcami i samicami. Zaobserwowano loty godowe. Czasami królowe odrywają się od swojego rodzimego gniazda wraz z kilkoma robotnicami i zakładają nowe.

M.R. Smith (1965 rok)

Zachowanie

Robotnice są szybkie i zwykle podróżują w grupach. Kiedy są zaniepokojone, energicznie biegają w nieregularny sposób, często z podniesioną tylną częścią odwłoku. Wydzielają również z gruczołów znajdujących się na odwłoku zapach, który jest podobny do zapachu zgniłego kokosa. Robotnice nie tylko żarliwie jedzą miód, ale także trwale opiekują się owadami produkującymi podobne substancje, na przykład mszycami, wełnowcami czy owadami z rodziny zgrabowatych. W niektórych przypadkach obserwowano robotnice transportujące żywe mszyce w pobliżu ich gniazda. Podobnie jak wiele gatunków mrówek, żywią się zarówno martwymi, jak i żywymi owadami.

Zagrożenie

T. sessile uważana jest za jedną z najniebezpieczniejszych mrówek atakujących domy zarówno z zewnątrz jak i od wewnątrz. Chociaż mrówki żywią się szeroką gamą domowych produktów spożywczych, takich jak surowe i gotowane mięso, gotowane warzywa, produkty mleczne, soki owocowe i ciasta, wydają się w szczególności preferować słodycze.

Źródła i tłumaczenie: