[66]
Loading...
Varanus albigularis – waran białogardły
Varanus albigularis (Daudin, 1802) to jeden z najbardziej imponujących przedstawicieli afrykańskiej herpetofauny. Przez długi czas uważany był za podgatunek Varanus exanthematicus, jednak na przełomie lat 80. i 90. XX w. został podniesiony do rangi osobnego gatunku. Spotkanie z dużym okazem w jego środowisku naturalnym czy też bezpośredni kontakt w warunkach niewoli to niezapomniane przeżycie dla wszystkich ludzi, choć nasze – ludzkie reakcje będą różniły się, jedni będą odczuwać lęk i obrzydzenie, inni natomiast będą zachwycać się możliwością obserwacji tak majestatycznego zwierzęcia jakim jest ten waran.
To duża, masywnie zbudowana jaszczurka, która może dorastać do ok. 2 m (zazwyczaj nie przekracza 160 cm), długość ogona nieznacznie przekracza długość samego tułowia (SVL).
O ciemnej (szarej, brązowej) kolorystyce ubarwienia z wzorem złożonym z rozet o jaśniejszym środku czy też plam dających złudzenie poprzecznych pasów; u dorosłych osobników mniej wyraźne. Głowa masywna, z bulwiastym pyskiem, tępo zakończonym. Najbardziej kontrastowe i efektowne ubarwienie, z dużą ilością bieli mają osobniki formy przylądkowej tzw. „Varanus albigularis capensis” – należą do południowej populacji podgatunku nominatywnego.
Podgatunki
- Varanus albigularis albigularis
- Varanus albigularis angolensis
- Varanus albigularis microstictus
Długość życia
Co najmniej kilkanaście lat.
Biotop
Varanus albigularis występuje zarówno na obszarach różnych zbiorowisk roślinnych (w tym na sawannach i w buszu) – często widywany wśród skupisk drzew (ale w gęstych lasach nie jest obecny) jak i na półpustyniach. Doskonale czują się zarówno na ziemi jak i na drzewach. Na swoje kryjówki adaptują wszelkiego rodzaju jamy, nory, dziuple czy rozpadliny skalne.
Takie kryjówki pełnią niezwykle istotną, termo- i hydroregulacyjną rolę w życiu Varanus albigularis – w okresach o ekstremalnie niekorzystnych warunkach atmosferycznych warany te ograniczają do minimum swą aktywność, spędzając czas właśnie w nich. Energię do przeżycia czerpią ze zgromadzonych rezerw tłuszczu.
Obserwacje nad populacją z Etoshy wskazują na zajmowanie przez te warany własnych terytoriów o dużej powierzchni – średnia wielkość terytorium jednego samca to 18 km2 , samica zaś zajmuje znacznie mniejsze bo zaledwie o powierzchni ok. 6 km2.
Długość życia
Co najmniej kilkanaście lat.
Występowanie
Angola, Botswana, Demokratyczna Republika Konga, Dżibuti, Etiopia, Kenia, Mozambik, Namibia, Republika Południowej Afryki, Somalia, Tanzania, Uganda, Zambia, Zimbabwe.
Temperatura
24-34°C, a pod promiennikiem może przekraczać 40°C.
Terrarium
Terrarium stepowe. Wymagany będzie przestronny zbiornik i w przypadku tego gatunku dobrze sprawdzi się zasada „im większe tym lepsze”. Jako podłoże możemy wykorzystać grubą warstwę ziemi czy też mieszanki piasku i torfu. Nieodzownymi elementami wystroju będą solidne konary i duże kamienie – odpowiednio osadzone/przytwierdzone, tak aby zminimalizować ryzyko osunięcia się i przygniecenia mieszkańców terrarium. Na wyposażeniu musi też znaleźć się ciężkie i stabilne naczynie z czystą, odstaną wodą.
W okresie lata, jeśli tylko mamy taką możliwość to warto aby nasz podopieczny miał możliwość skorzystania z dobrodziejstwa kąpieli słonecznej, w ogrodzie czy też na balkonie. W tym celu możemy wybudować wolierę zabezpieczoną przed ewentualną ucieczką warana jak i przed dostępem innych zwierząt np. psów czy kotów. W takiej wolierze/wybiegu należy zapewnić możliwość schronienia się w cieniu oraz nieograniczony dostęp do wody.
Wielkość terrarium dla dorosłego osobnika to minimum 300x200x150cm. Cykl oświetlenia 12 godzinny. Promieniowanie UVB 10%.
Żywienie
W skład ich diety w środowisku naturalnym wchodzą bezkręgowce, płazy, gady (również te jadowite) i ptaki oraz ich jaja, małe ssaki, nie pogardzą również napotkaną padliną. Badania terenowe nad Varanus albigularis z Narodowego Parku Etosha (Namibia) wykazały, że lokalna populacja żywi się jedynie w okresie pory deszczowej, która trwa ok. 5 miesięcy (grudzień-maj). Pora sucha to czas głodu – w jej trakcie samce mogą tracić ok. 35% swej wagi, a samice nawet ponad 50% co ma związek z sezonem rozrodczym i składaniem przez nie jaj, w tym tak trudnym okresie. W porze deszczowej bardzo szybko odzyskują masę – w ciągu zaledwie 3 tygodni potrafią przybrać 1 kg. W warunkach terraryjnych możemy podawać zarówno duże bezkręgowce, gryzonie, ptaki i ich jaja, ryby słodkowodne oraz kawałki mięsa i podroby.
Rozmnażanie
W porze deszczowej warany białogardłe wykazują najwyższą aktywność – to okres obfitości pokarmu; podobną aktywność wykazują samce w okresie godów, w trakcie którego potrafią przemierzyć wiele kilometrów w poszukiwaniu gotowych do zapłodnienia samic. Podobnie jak u innych afrykańskich waranów samice tego gatunku są niezwykle płodne i jednorazowo mogą złożyć nawet kilkadziesiąt jaj, w warunkach niewoli składają średnio kilkanaście jaj. W 30-35 dni od kopulacji samica składa jaja, które inkubujemy na podłożu z wermikulitu/perlitu z dodatkiem wody w stosunku 1:1 i w temperaturze ok. 28-30°C – w takich warunkach inkubacja trwa ok. 150 dni.
Wyklute warany mogą mierzyć 22-26 cm długości całkowitej. Opieka nad młodymi osobnikami nie powinna przysparzać problemów. Podobnie jak w przypadku innych gatunków dieta zróżnicowana – karmimy je 4-5x w tygodniu owadami i in. bezkręgowcami; gryzonie nie powinny być dominującym składnikiem diety młodych waranów. Nie zapominamy o suplementacji, w szczególności uwzględniając wapń (przy podawaniu całych kręgowców suplementacja nie wydaje się być potrzebna). Młode możemy trzymać w małych grupkach – na czas karmienia powinny być separowane, a przynajmniej bacznie obserwowane i kontrolowane czy wszystkie pobierają pokarm.
Zimowanie
Kilkutygodniowy okres przetrzymywania w niższych temperaturach 16-18°C i skróconym o 2-3 godziny dniem, który poprzedza sezon rozrodczy – wydaje się być czynnikiem stymulującym zachowania godowe u tego gatunku – część hodowców uważa to wręcz za niezbędne w reprodukcji tego gatunku.
Uwagi
W warunkach terraryjnych jest gatunkiem bardzo podatnym na otyłość i związane z tym problemy zdrowotne. Jest to spowodowane notorycznym przekarmianiem i brakiem aktywności ruchowej w zbyt małych, niedopasowanych do rozmiarów tych majestatycznych gadów zbiornikach.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Piotr Prokulewicz na podstawie
- Varanus albigularis – Southern Africa’s Majestic White-throated Monitor Herbert Jauch.
- Varanoid Lizards of the World E.Pianka & D.King & R.King.
Liczba wyświetleń: 8755
